Eski dostum gazeteci Ramazan Kalkan'ın çağrısı üzerine Antalya Lisesi’nden arkadaşlarımdan Tayfun Boylu ile 1980’li yılların sonlarında Kemer’deki Club Salima’da yazın bir süre otel fotoğrafçılığı yapmıştık. Şarkıcı Ozan Orhon da o yıllarda Club Salima’da animatör olarak çalışıyordu. Ozan Orhon, Michael Jackson’u taklit ederek break dansı yapıyordu. Korhan Abay falan da çalışanların arasındaydı. İtalyan tiyatro sanatçısı Nino Manzella da oteldeki animatörlerin başındaydı.

***

O fotoğrafçılık yaptığımız yıllarda Tayfun’ların Antalya’daki evine misafirliğe gelen bir turist,  televizyonda dönemin SHP Lideri Erdal İnönü’yü görünce komedyen sanmış. İnönü için “Komik artist” diye bir sıfat kullanmış. Tayfun da Erdal İnönü’nün komedyen değil, ülkenin en önemli siyasetçilerinden biri olduğunu anlatmış. Hatta Erdal İnönü’nün babası İsmet İnönü’nün de Atatürk’ün en yakın arkadaşlarından bir olduğunu anlatmış. Türkiye’nin ikinci cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü’nün oğlunun bir komedyene benzetilmesine bizim Tayfun çok bozulmuş. 

***

Yıllar önce Kanada’ya yerleşen Tayfun’la zaman zaman sosyal medya üzerinden görüşüyoruz.  Günümüzde siyasetçilerin profilleri de değişti. Bazı ülkelerde liderler artık, mizah yönü güçlü medya fenomenlerinden çıkıyor. Bunun son örneğini 45 milyon nüfuslu Arjantin’de gördük. Önce bu ülkeye şöyle bir göz gezdirelim.  Çoğunluğunu İspanyol ve İtalyan göçmenlerin oluşturduğu bu ülkede Osmanlı döneminde Orta Doğu'dan aldığı göç sonucu "El Turco (Türk)" olarak tanınan 1 milyona yakın Arap asıllı da yaşıyor.

***

Latin Amerika’nın en büyük ekonomilerinden biri olan Arjantin’de de tıpkı Türkiye’deki gibi yüksek enflasyona, hayat pahalılığına, paranın dış değer kaybına karşın lüks mağazalar ağzına kadar dolu. Lüks restoranlarda yer bulunamıyor. En pahalı cep telefonları için ön siparişler veriliyor. Pek çok kişi ülkenin krizde olmadığını iddia ediyor. Çünkü ülkede parası olan krallar gibi yaşıyor. Arjantin’de kişi başı gelir 2022 yılı verilerine göre 13 bin 620 ABD Dolar. Türkiye’den de çok iyi noktada. 

Ama geniş halk kitleleri yoksulluktan kıvranıyor. Çünkü gelir dağılımında adaletsizlik var. 2022 yılındaki enflasyon yüzde 78 buçuk. Yani enflasyonda dünyada Türkiye ile yarışan ülkelerden biri.  Arjantin’le ilgili rakamları bizim Dışişleri Bakanlığı’nın https://www.mfa.gov.tr/arjantin-ekonomisi.tr.mfa adresinden aldım. Dileyen açıp bakabilir.

***

Tarım ve tarıma dayalı sanayi, ekonomi ve istihdam içerisinde önemli ağırlığa sahip olan bu ülkede hızla artan tarım ürünleri fiyatları Arjantin ekonomisi için önemli bir büyüme kaynağı haline gelmiş. Gıda, içecek, kimya-petrokimya, otomotiv ve metal sanayii ülkenin en büyük sanayi sektörleri durumundaymış.

Arjantin’in güneyindeki Neuquen eyaletinde dünyanın ikinci büyük konvansiyonel olmayan doğal gaz kaynaklarını barındıran Vaca Muerta (Ölü Öküz) rezervleri bulunuyor. Kıskananlar çatlasın! Arjantin şimdi de geçtiğimiz 19 Kasım’da yapılan seçimle cumhurbaşkanı seçilen aşırı sağcı medya fenomeni Jaiyer Milei’ ile adından söz ettiriyor. İtalyan kökenli bir otobüs şoförünün 53 yaşındaki oğlu Jaiyer Milei,  ülke yönetimine talip olup geçtiğimiz 19 Kasım’da yapılan seçimde yüzde 55.7 gibi bir oyla Arjantin’in yeni lideri oldu. 

***

Giyim tarzı, konuşması ve davranışları nedeniyle çok küçük yaştan itibaren “El loco” (Deli) lakabıyla tanınan Arjantin’in yeni lideri, ülkedeki ekonomik krize "sebep" olarak gösterdiği Arjantin Merkez Bankasını kapatacağını, ulusal para birimi peso yerine ABD dolarına geçeceğini, ateşli silahlara erişimi kolaylaştıracağını, organ ticaretini serbest bırakacağını vaat ederek seçimi kazandı. Mesleği ekonomist olan El Loco, Ulusal para birimine güvenmiyor demek ki. Enflasyon canavarını dolarla yenmeyi düşünen bu aykırı adamı geçen haftaya kadar ülkesinden başka tanıyan yoktu. Şimdi tüm dünya “El loco” lakabıyla tanınan bu adamı konuşuyor.

***

Çocukluğu babasından gördüğü fiziksel ve psikolojik şiddetle geçen Milei, aynı zamanda son günlerde katliamlarla adından söz ettiren İsrail devletinin de hayranı.  Ortodoksların ruhani lideri papayı da kötülüğün yeryüzündeki temsilcisi olarak gören Milei’nin siyasi kariyeri katıldığı radyo ve televizyon programlarında ekonomiyle ilgili yaptığı yorumlarla başladı. Kendine özgü tarzı ve farklı bakış açılarıyla meşhur olan Milei bu özelliği ile asıl mesleği komedyenlik olan Ukrayna Devlet Başkanı Voladimir Zelenski’ye de benziyor.

***

Cumhurbaşkanı seçildiğinde “şaklaban mı kukla mı yoksa kahraman mı” diye tartışılan Zelenski, Rusya ile çıkan savaşta da Başkomutanlık yapıyor. Geçmişte sahnelerde halkını gülmekten kırıp geçiren Zelenski, savaşın başından beri haki renkli giysilerle, saçı sakalı karışmış halde boy gösteriyor. Zelenski gibi Arjantin’de de diğer ekonomistlerden farklı şeyler söyleyerek medya sayesinde meşhur olan bu aykırı adamın ise ülkesini nereye götüreceğini hep birlikte göreceğiz. Çok şükür bizim böyle bir kurtarıcıya ihtiyacımız yok.