Genel olarak çocukların 4-5 yaşlarında bağırsak kontrolünü
kazandıkları gözlenmektedir. Enkoprezis, dört yaşından büyük çocuklarda kakanın
tuvalet dışında uygun olmayan yerlere yapılması durumudur. Zaman zaman çocuklar
çeşitli sebeplerden dolayı kakalarını kaçırabilirler.Eğer bir çocuk 3 ay
boyunca en az ayda bir kere kakasını kaçırıyorsa ve bu durum çocuğun hayatını,
sosyal ilişkilerini kısaca işlevselliğini olumsuz olarak etkiliyorsa tedavi
edilmesi gereken bir durum olarak değerlendirilir.
***
Çocuklarda enkoprezis, alt ıslatma (enürezis) kadar sık
görülmese de her yüz çocuktan 1-4 tanesinde görüldüğü bilinmektedir. Kaka
kaçıran çocukların yüzde beşinde altta yatan tıbbi bir sebep bulunurken diğer
kısmında çoğunlukla altta yatan sebeplerin psikolojik olduğu düşünülmektedir.
***
Enkoprezis çocuklarda, kabızlık ve taşmaya bağlı kaka
kaçırma ve kabızlığın olmadığı kaka kaçırma olmak üzere iki şekilde
görülmektedir. Birincisinde, çocuk bebeklikten itibaren kabızlık yaşamaktır.
Bağırsakta biriken dışkı bağırsakların hacim olarak genişlemesine sebep
olmuştur. Bağırsakta ilerleyemeyen dışkı burada katılaşmış ve dışarı atılması
daha da zorlaşmıştır.
***
Kimi zaman bu zorlanma çocukta ağrıya da sebep olduğundan
çocuk refleks olarak kakasını tutmayı öğrenmiştir. Çünkü çocuk için kaka
yapmak, ağrı ve acı verici bir eyleme dönüşmüştür. Çocuk ağrı ve acıdan kaçınmak
için kaka yapmaktan kaçınmaktadır.
***
Böylelikle çocukta bir kısır döngü meydana gelmiştir. Bir
süre sonra biriken dışkı çocuğun kontrolünden çıkarak, çocuğun kakasını altına
yapmasına neden olur. Buna bir de uygun olmayan tuvalet eğitimi eklendiğinde
zaten kaygı yaşayan çocuk için işler içinden çıkılmaz hal almaktadır.
***
Kabızlığın olmadığı kaka kaçırmada ise, aslında dışkı
kontrolünü sağlamış çocuk bir süre sonra bilerek ya da farkında olmadan dışkı
kaçırmaya başladığı gözlemlenmektedir. Bu durumun gelişmesinde daha çok
psikolojik nedenler ön plana çıkmaktadır.
***
Psikolojik etkenlerin ön plana çıktığı ikinci tür
enkoprezisin nedenleri arasında en sık aile etkileri gözlenmektedir. Tuvalet
eğitimine erken başlanması ve daha çocuğun biyolojik sistemi hazır olmadan onu
tuvalet eğitimine zorlamak çocuğun tuvaletle ilişkisini bozduğu görülmektedir.
***
Özelikle titiz annelerin çocuklarında daha sık rastladığımız
bu sorun, çocuk kakasını tutmakta başarısız olduğunda annenin çocuğun üstüne
daha fazla gittiği gözlenmektedir. Bu tür hatalı tuvalet eğitimi tutumu,
çocuğun özellikle bireyselleşmesini engeller ve bu da çocukta öfke duygusuna
neden olur.
© Copyright © 2022 Lider Gazete, Sitemizde bulunan yazı, video, fotoğraf ve haberlerin her hakkı saklıdır. İzinsiz veya kaynak gösterilmeden kullanılamaz