Yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte özellikle gelişmiş
ülkelerde önemli bir sağlık sorunu olan Alzheimer Hastalığı, ülkemizde de
önemli bir artış göstermektedir. 2017 TUİK verilerine göre Alzheimer
hastalığından hayatını kaybeden yaşlı birey sayısı 6 binden 12 bine yükselerek
iki kat artış göstermiştir.
***
2015 Dünya Alzheimer Raporu’na göre 2015’te tüm dünyada 46
milyon olan Alzheimer hastasının, 2030 yılında 74 milyona ulaşacağı tahmin
edilmekte ve tüm dünyada görülen bu artışın sebebinin toplumun yaşlanması
olduğu bildirilmektedir.
Alzheimer hastalığı, beyinde bazı bölgelerde, nöron
kayıpları ile birlikte hatırlamayı, bilişsel süreçleri, motor becerileri
olumsuz yönde etkileyen bir hastalıktır. Bellek ve hafıza bozukluğu ile
başlayarak, mental işlevlerin yerine getirilememesi, hastalık ilerledikçe motor
ve sözel becerilerdeki kayıplar nedeniyle hastanın yaşam kalitesini bozan ve
ilerleyen aşamalarda hastanın, bakım veren kişiye tam bağımlı olmasına neden
olan bir hastalıktır.
***
Erken dönem belirtisi bellek bozukluğudur. Kişi yakın
geçmişi hatırlamakta zorlanmaktadır. Hastalık ilerledikçe dikkat, konuşma
bozukluğu, düşünce ve davranış bozuklukları, bilişsel alanda işlev kayıpları,
günlük yaşam aktivitelerinde bozulmalar görülür.
***
Başlangıçta sadece hafıza bozukluğu ile ortaya çıkan
hastalık, yeni bilgileri öğrenememe, yakın geçmişi hatırlayamama, yeni hafıza
oluşturamama şeklinde olup, uzak hafıza korunurken, hastalığın ilerleyen
aşamalarında uzak hafızanın da, yani eski hatıraların ve bilgilerin de
hatırlanamadığı görülür.
***
Hastalığın klinik belirtileri 7 evreye ayrılabilir.
1.evre: Düşünce zayıflıkları şeklindedir, kişinin
yaşantısını olumsuz etkilemez.
2.evre: Cüzdan, anahtar, gözlük gibi kişisel eşyaların
yerlerini sık sık unutma…
3.evre: İsimleri hatırlama zorluğu… Sıklıkla eşyaların
kaybedilmesi, planlama becerilerinde zayıflama…
4. evre: Kısa süreli bellekte önemli kayıplar oluşmaya
başlar, kişisel geçmişle ilgili bellek zayıflıkları, hatırlama güçlükleri
görülür…
5.evre: Yer ve zaman kavramlarında karışıklıklar görülmeye
başlar. Adres, telefon numarası, mezun olduğu okul… gibi bilgileri hatırlama
güçlüğü yaşar, motor becerilerde zayıflama görülür. Banyo, giyinme, tuvalet
ihtiyacı gibi günlük aktivitelerde yardıma ihtiyaç duyar.
6.evre: Konuşma ve ifade edebilme güçlükleri görülür…
Tuvaletini tutma sorunları görülebilir.
7.evre: Kişinin konuşma yetisi azalmış ya da tamamen
kaybolmuştur. Yutma zorluğu görülebilir. Tam bağımlılığın görüldüğü, sürekli
bakıma ihtiyaç duyulan aşamadır.
