Zorbalığa maruz kalan kişinin genel olarak kaygılı, güvensiz, düşük benlik saygısına sahip, kendini ifade becerisi ve kendi hakkını arama eğilimi zayıf bireyler olduğu, sosyal olarak yetersiz davranışlar sergileyen, sürekli yardıma muhtaç olarak algılanan, özellikle anneleriyle çok yakın ve kontrolcü bir ilişkiye sahip olan, çevreden düşük düzeyde sosyal destek algılayan, hassas, sessiz ve içedönük özellikler taşıdığı görülmektedir.

***

Zorbaların ise, saldırgan, akranlarına karşı düşmanca davranışlarının yanı sıra akademik güçlükler yaşayan, ebeveyn ve öğretmenlerine meydan okuma davranışları sergileyen, şiddet eğilimi olan, çevresindeki insanlar üzerinde hakimiyet kurma isteği olan, kendini ve duygularını kontrol etmekte zorlanan, empati yeteneğinden yoksun, kendi problemlerini genelde dış etkenlere bağlayan bireysel özelliklere sahip oldukları görülmektedir.

***

Akran zorbalığına uğrayan bireylerde, okula gitmek istememe, okuldan kaçınma, topluluktan kaçınma, sosyal geri çekilme davranışları, içe kapanma, okuldan kaçınma amaçlı somatik yakınmalar (karın ağrısı, kusma, baş ağrısı… gibi) uyku problemleri (tek başına uyumak istememe, gece kâbusları, gece sık sık uyanma ve tekrar uykuya dalamama… gibi), evde öfke ve agresif davranışlar, akademik başarıda düşme, sosyal ortamlarda baş ağrısı, çarpıntı ya da terleme, intihar ve kendine zarar verme düşünceleri şeklinde belirtiler gözlenmektedir.

Özellikle ergenlerde isteksizlik, mutsuzluk, keyifsizlik gibi depresif belirtiler, okula gitmek istememe, korku ve yoğun kaygı sorunları, içe yönelme gibi davranışlar kişinin akran zorbalığına maruz kalma olasılığını düşündürtebilmektedir.

***

Zorbalığa maruz kalan bireylerde ileriki yaşlarda, depresyon, anksiyete sorunları, güven problemleri, sosyal fobi, düşük benlik saygısı, yalnızlık duygusu, kendini değersiz ve önemsiz hissetme, çaresizlik ve öfke duyguları gözlenebilmektedir. Zorba davranışlar sergileyen bireylerde ise ilerleyen yıllarda, farklı suçlara karışma davranışları, toplumdan dışlanma durumları görülebilmektedir.

***

Pek çok psikolojik sorunlarının çözümünde olduğu gibi, öncelikle hem zorba hem de kurban davranışlarının altında yatan nedenleri anlamak ve çözüm için doğru yaklaşım ve tutum becerilerini sergileyebilmek, bu sorunun çözümünde önemli bir basamaktır.

***

Gerektiğinde hem çocuk için bireysel psikolojik destek almak, hem de ebeveyn danışmanlığı ile doğru yaklaşım becerilerini devreye sokabilmek, hem bireyin ruh sağlığı hem de toplum ruh sağlığı için önem taşımaktadır.

Keyifli bir hafta dileğiyle…

e-mail:psikologsaadet@gmail.com