Ürün farklılaştırması amacıyla alternatif turizm ürünleri sıklıkla tartışılmakta ve kısmen üretilmekte, bu alternatifler içinde Türkiye’nin zengin kültürel mirası da dile getirilmektedir.
***
Ancak hem Türkiye’ye gelen turistlerin ağırlıklı olarak her şey dâhil konaklama tercihinden kaynaklanan sorunlar, hem de gerek var olan pazarlar ve gerekse yeni pazarlara sunulan kültürel ürünün karakterinin uzun süredir değişmemesi, önemli sorun başlıkları olarak görülmektedir.
***
Ülkeler mevcut potansiyelleri ve bütüncül çözüm arayışları çerçevesinde dünya turizminden daha fazla pay alabilmek için rekabet edebilir ve satılabilir ürünler geliştirme ve stratejiler oluşturma yoluna girmişlerdir. Bunun sonucu olarak da alternatif turizm kavramı ortaya çıkmıştır.
***
Alternatif turizmin ortaya çıkmasında hızla kirlenen ve betonlaşan kıyıların kurtarılması ve yeniden doğal şekline kavuşturulması, turizmin daha geniş alanlarda çeşitlendirilmesi etkili olmuştur. Bunun yanında, alternatif turizmin çıkış nedenleri üzerinde çeşitli görüşler ileri sürülmüştür.
***
Bunlar, kaynakların azalması ve niteliklerinin bozulması, sürdürülebilir turizm anlayışının çıkması, turizmin bütün yıla yayılması ve anlayışının gelişmesi, tüketicilerin klasik turizm anlayışından sıkılması ve farklı beklentilere girmesi, tüketicilere farklı heyecan ve tatillerin yaratılmasıdır.
***
Alternatif turizme yönelmenin diğer bazı sebepleri ise turizm sektöründe kar kaynaklarının azalması, turizm pazarının genişletilerek karı artırma ihtiyacının duyulması, çevrenin kirlenmesiyle doğal dengenin bozulması ve bunun sonucunda turist çeken özelliklerin azalması, kırsal alanların değerlendirilmesi şeklinde sıralanabilir.
***
Gün geçtikçe daha çok önem kazanan alternatif turizm faaliyetleri turizme kalite kazandıracağı gibi, ülkemizin dünya turizminde hak ettiği yere gelmesinde de etkili olacağı düşünülmektedir.
***
Nitekim kitle turizminin mekân ve zamanda yoğunlaşması, taşıma kapasitelerini zorlaması, kıyılarda yığılmanın artması ve benzeri nedenlerle çevre kalitesinin bozulmasını asgari düzeyde tutabilmek, bireylerin değişen tatil istek ve eğilimlerine yanıt verebilmek için 1980’li yıllardan itibaren turizmin çeşitlendirilmesi çalışmalarında dikkat çekici artışlar yaşanmıştır.
***
Bu bağlamda, Alternatif Turizm adı altında çeşitli istek ve eğilimleri dikkate alan, çevreyi koruyarak kullanma ilkesini gözeten Özel İlgi Turizmi türleri geliştirilmiştir. Alternatif Turizm, Özel İlgi Turizmi, Eko Turizm, Yumuşak Turizm, Yeşil Turizm, Sorumlu Turizm adlarıyla bilimsel çalışmalarda yer alan bu kavramlar eş anlamlıdır. Bu tür turizmde, seyahate katılanlar az sayıda gruplar halinde (15–20 kişi ) veya bireysel olarak seyahat ederler.
***
Bu gezginler, eğitimli ve varlıklı kişilerdir, doğaya duyarlıdırlar, yöre halkıyla ilişki kurmak isterler ve yöre halkının çıkarlarını gözetirler. Özel İlgi/Alternatif Turizm bağlamında; doğa temelli, eğitim amaçlı, hobilere, kültüre dayalı turizm çeşitleri geliştirilmiştir.
***
Doğa ve Spor amaçlı çok sayıda sportif etkinliği içeren turizm türlerine talep her geçen gün artmıştır. Alternatif Turizm kitle turizminin rakibi olarak yaratılmamıştır. Temel amaç, bireylerin çeşitli güdülerini - sosyal - kültürel - psikolojik gereksinimlerini karşılayabilmenin yanı sıra dünyada turizm yapılabilir alanlar çoğaltılamayacağı için doğal kaynakları turizmde koruyarak kullanabilmek olmuştur.”
***
Türkiye’de çok zengin turizm kaynaklarının varlığı insanlarımız için büyük bir şanstır. Bu değerlerimizin daha fazla tanıtılması için yapılacak çalışmalarla turizmin ülkemiz açısından önemi daha da artacaktır.
SON SÖZ
Çünkü turizm; konaklama yerlerinde, organizasyon kuruluşlarında, ulaşımda ve inşaat sektöründe, ticari kuruluşlarda, kısaca turistlerin uğradığı ve harcama yaptığı her yerde istihdam imkânı bulanlara gelir kaynağı olmakta ve dolayısıyla ülke ekonomisine büyük katkılar sağlamaktadır.
