Ekonomik coğrafya içerisinde önemli bir yer tutan turizm coğrafyası şu şekillerde tanımlanabilir: “Belirli bir yerdeki turizm alanlarının ve turizm ile ilgili her unsurun coğrafi dağılışını, doğal ve kültürel ortam şartlarıyla ilişkilendirerek, inceleyen bir bilim dalıdır.”
Turizm coğrafyası, turistik yerlerin coğrafi konumunu, yer şekillerini, iklimini, bitki örtüsünü, hayvan topluluklarını, termal kaynakları, tarihi ve kültürel varlıkları inceleyen bilim dalıdır. Turizm coğrafyası, insanların doğal, tarihi, sosyal, kültürel ve ekonomik varlıkları çeşitli amaçlarla ziyaretlerini coğrafyanın temel ilkeleri doğrultusunda inceleyen bilim dalıdır.
***
Turizm coğrafyasını, “İnsanların doğa ile olan karşılıklı etkileşimlerini, turizm yönünden, coğrafyanın temel ilkeleri doğrultusunda inceleyen bilim dalı” olarak da tanımlayabiliriz. Turizm faaliyetlerini yürüten her türlü kurum, kuruluş, tesis, ticarethane ve personel turizm sektörünün hizmet unsurlarını oluşturmaktadır. Yani Turizm Coğrafyası, turizmle ilgili olay ve ilişkilerin mekânsal açıklamalarıyla ilgilenen bir bilim dalıdır.
Turizm, son zamanlarda coğrafyanın en önemli konuları arasına girmiştir. Turizm coğrafyası, coğrafyanın her alanıyla ilgili olmakla beraber, özellikle Doğal (Fiziki), Sosyoekonomik (Beşeri ve İktisadi), ve Tarihi Coğrafya ve Arkeoloji bilimleri ile çok yakından ilgilidir.
***
Turizme uygun olan her türlü yer şekilleri, iklim, bitki örtüsü, akarsular, göller gibi doğal varlıklar Doğal (Fiziki) Coğrafya ile ilgilidir. Seyahate uygun kültürel özellikler, rekreasyonel geziler, tarım, hayvancılık, madenler gibi hammaddeler; şehirsel gelişme, arazi, ulaşım, ticaret, mevsimlik göçler, tarihi mekânlar gibi beşeri ve iktisadi elemanlar da turizm coğrafyasını doğrudan ilgilendirip sosyoekonomik (beşeri ve iktisadi) coğrafyanın alanı içine girmektedir.
***
Turizm, anlamı geniş, çalışma alanları kapsamlı ve oldukça yaygın olan yeni bir bilim dalıdır. Bu bilim dalının yan kolları olarak Turizm Politikası, Turizm Teorisi, Genel Turizm Tarihi, Turizm Coğrafyası, Turizm Ekonomisi, Kültürel Turizm ve Sağlık Turizmi gibi bir takım yan bilim dalları ortaya çıkmıştır.
Turizm ve Sanayi İlişkileri
Aslında bir hizmet sektörü olan turizm, yüksek gelir düzeyi ile sanayi sektörüyle yarışmış ve ‘ bacasız sanayi’ olarak nitelendirilmiştir. Sanayinin gerçekleşmesi için nasıl ki hammadde, enerji, sermaye, iş gücü, ulaşım, iletişim ve pazarlamaya ihtiyaç varsa, turizmin gerçekleşmesi için de hizmetlere gereksinim duyulmaktadır.
Turizm, sağlık, eğitim, ulaşım, iletişim, ticaret, barınma, eğlenme, rekreasyon ve güvenlik gibi hizmetlerin katkısıyla gerçekleştiği için “hizmetler endüstrisi” olarak tanınması, hem bu benzerlikle hem de ekonomik gelir elde etme bakımından sanayiye eşdeğer olmasıyla ilgilidir.
***
Turizm gelirleri özellikle bazı ülkelerin bütçe açıklarının kapatılmasında, gelişmelerinde ve hatta zenginleşmelerinde önemli rol oynamıştır. Tropikal bölgelerdeki Bahama, Maldiv, Karaip ve Antil adaları, Fransa, İtalya, İspanya, Yunanistan bunlardan ilk akla gelenleridir.
***
Turizmin birçok dalları yanında, uygulamalara yönelik ve uygulamaların gereği olarak alt yapılarla ilgili bir de Turizm Endüstrisi dalından söz etmek gerekir. Ulaştırma araçları ve yollar, otel, gazino, lokanta, plajlar, yüzme havuzları, eğlence yerleri, spor tesisleri, kaplıcalar, dinlenme ve tedavi yerleri, devre mülk, pansiyon, kiralık evler, tatil köyleri, kampingler, yiyecek-içecek ve hatıra eşyalar turizmle ilgili bu çok önemli dalın konularını oluşturmaktadır.
