Dünyada ve Türkiye’de engelli birey sayısı nüfusun önemli bir bölümüne teşkil etmekte ve bu oran gün geçtikçe büyümektedir. Engelli bireylerin sosyal hayatta yer alabilmeleri ve toplumla bütünleşmeleri önemli bir konudur. Son zamanlarda Türkiye’de engellilerin yaşadıkları sorunlara yönelik toplumsal duyarlılığın artması sevindirici bir gelişmedir.

***

Engelli olmalarından dolayı turizm faaliyetlerine katılımları sınırlı olan bu insanların turizm aktivitelerine katılmaları temel insan hakları gereğidir. Engelli bireylerin sosyal hayata katılmaları, motivasyonları ve beklentileri dikkate alınarak onlar için daha geniş kapsamlı çalışmalar yapmak gerekir.

Turizmi, “insanların temel uğraşıları dışında arta kalan zamanlarını geçirmek için çeşitli amaçlarla seyahat etmeleri, bu seyahatleri ve geçici olarak konaklamaları süresince ortaya çıkan olaylar ve etkileşimler bütünü olarak” tanımlayabiliriz.

***

Engelli bireylerin turizm kapsamında dinlenme, eğlenme ve çeşitli aktivitelere katılması içinde yaşadıkları toplumla bütünleşmeleri açısından önemlidir. Dünyada engellilere yönelik özel donanım ve hizmet gerektiren konaklama imkânları ve konuda yapılan çalışmalar oldukça az sayıdadır.

Doğuştan ya da sonradan olan sebeplerden dolayı birçok engelli vatandaşımız turizm faaliyetine katılamamaktadır. Bu konuda gerekli çalışmalar yapılmalı ve turizm yatırımcıları engelli bireylerin turizm pazarındaki farkındalığını arttırmalarına yönelik çabalar içinde olmaları gerekmektedir.

***

Bu çalışmada, engellilerin turizmdeki yeri ve turizmin engelli bireyler üzerindeki etkilerini anlamak için çeşitli makaleler incelenmiştir. Araştırmada, probleme ilişkin yüzeysel ve teorik bilgilerden çok, kişilerin düşünce, görüş ve deneyimleriyle ilgili olarak bilgi toplamasına olanak sağlayan nitel araştırma yöntemlerinden mülakat tekniği kullanılmıştır.

***

Kilis 7 Aralık Üniversitesi’nde çalışan ve öğrenim gören 7 engelli birey ile bu konuda görüşülerek katılımcı olmaları sağlanmış ve engelli bireylerin turizmdeki sorunlarının tespiti ve talepleri belirlenmiştir. Mülakat tekniği ile elde edilen veriler, “Nvivo 10” yazılımı kullanılarak gruplandırılmıştır.

***

Engellilerin motivasyon ve beklentileri üzerinde durularak, onların sosyal hayata katılıp kendilerini iyi hissetmesi, karşı karşıya oldukları sorunların çözümüne katkıda bulunmak, engelsiz bir turizm ve sosyal hayatta bütünleşme amaçlanmıştır.