Genel Sağlık Sigortası, esasen, 1 Ekim 2008’de yürürlüğe giren, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu sonrasında, 1 Ocak 2012 tarihi itibari ile zorunlu statüsünde uygulanmaya başlanmış, Türkiye’de ikamet eden herkesi kapsayan bir sigorta türüdür. GSS sistemi, herkesin sağlık hizmetlerine erişimini eşit ve standart hale getirme gerekçesiyle kurulmuştur.

Ülke içindeki her bir vatandaşın sağlık durumu devletin sorumluluğunda olduğu için genel sağlık sigortası yaptırmak her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı için bir yükümlülük hâline getirilmiştir.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile yürürlüğe girmiş olan genel sağlık sigortası, tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının ücretsiz muayene ve tedavi hakkından yararlanmasını sağlayan sistemdir. Genel sağlık sigortasının en önemli avantajı, sigortası ve herhangi bir sağlık güvencesi bulunmayan kişilerin sağlık hizmeti almalarına imkân tanımasıdır. Ancak bununla birlikte genel sağlık sigortasında çalışan primlerinin işveren tarafından ödenmesi, çalışmayan kişilerin ise primlerini dışarıdan kendilerinin ödemesi gibi detaylar vardır.

Genel sağlık sigortası, ekonomik durumun ve sigortalı olup olmamana bakılmaksızın hastalık durumunda sağlık hizmetinden yararlanma hakkı sunar ve bazı istisnalar dışında herkesi kapsar. Genel sağlık sigortası kapsamında yer alan grupları şu şekilde sıralayabiliriz.

• Devlet memurları

• 18 yaşından küçük engelli ve engelli aylığı alan kişiler

• 65 yaş aylığı alan

• Ücretli, maaşla veya bağımsız çalışan kişiler

• Şeref aylığı alanlar

• İsteğe bağlı sigortalılar

• Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alan kişiler

• Yurt dışında çalışan ancak çalıştığı ülkede sigorta hizmetinden faydalanmayanlar

• SGK üzerine kayıtlı ve aylık geliri olan kişiler

• Dul veya yetim aylığı alanlar

• Emekliler ve bakmakla yükümlülüğü olan kişiler

• Stajyer avukatlar

• İşsizlik ve kısa çalışma ödeneği alanlar

Genel Sağlık Sigortası Kapsamı Dışında Kalanlar

• Tutuklu ve hükümlüler

• Türkiye’de kendi adına çalışan ve bağlı bulunduğu ülkede sigorta kapsamında olan kişiler

• Er, erbaş ve yedek subay okulunda öğrenci olanlar

• Anayasa Mahkemesi üyeleri, aile fertleri ve emeklileri

• Meslek odaları, bankalar, sigorta şirketi üyeleri

• Dış işlerinde sözleşmeli çalışan, o ülkede oturma iznine sahip ve sigorta sisteminden yararlanan Türk uyruklu kişiler

Genel sağlık sigortasının 18 yaşını dolduran her birey için zorunlu olduğu ifade edilse de aslında 18 yaş altı kişiler için zorunlu olduğunu söyleyebiliriz ancak sorumluluk çocuklara ait değildir. Çünkü 18 yaşından küçük olan kişiler de anne-babalarının sigortasından yararlanırlar. Eğer anne-babanın genel sağlık sigortası tescili yoksa gerekli primi devlet karşılar.

Çalışanların primlerini ödeme sorumluluğu ise işverenlere verilmiştir. Dolayısıyla eğer çalışıyorsan kendi müdahalen olmaksızın sigorta sistemine girebilirsin. Fakat eğer kendi adına çalışıyorsan bağlı olduğun kurum üzerinden gerekli sigorta primini ödemen gerekir.

Genel sağlık sigortası bütün vatandaşları kapsayacak şekilde düzenlendiği için çocuklukta başlar. Çocuklar ebeveynlerinin sigortasından faydalandıkları için sigortanın resmî başlangıç yaşı 18 olarak kabul edilir. 18 yaşını dolduran her T.C. vatandaşı, genel sağlık sigortasından doğan aylık sigorta primini ödeyerek sisteme dâhil olur.