TRAVMA SONRASI BÜYÜME KAVRAMI

Saadet Elevli

29.03.2024 - 09:00

YAYINLANMA

25.04.2025 - 20:53

GÜNCELLEME

29.03.2024 - 09:00

YAYINLANMA

25.04.2025 - 20:53

GÜNCELLEME

Travma sonrası büyüme, travmatik olay sonucunda, bireyin hayatında daha iyi işlevsellik göstermesi ve kendini gerçekleştirmesi adına adımlar atması şeklinde ifade edilmektedir. Tedeschi ve Calhoun (1996) tarafından travma sonrası büyüme, özellikle kanser gibi terminal hastalık yaşayan bireylerde araştırılmış olup; büyüme terimi, kişinin önceki uyum seviyesinin, psikolojik işlevselliğinin ve hayata dair farkındalığının gelişmesine vurgu yapmaktadır.

***

Travma sonrası büyüme kavramı literatürde yeni olmasına karşın, aslında insanın zorluklardan geçerek bilgeliğe, doğruluğa ulaştığı, acıların insanı olgunlaştırdığı inancı eskiden beri bilinmektedir. İnsanların yaşadığı acı yaşantıların, onları bilime, gerçekliğe yakınlaştırdığı yüzyıllardır edebiyat ve sanatta sık sık vurgulanmıştır.

***

Örneğin Budizm’de olduğu gibi pek çok dini öğretide acının bireyi olgunlaştırdığı, pişirdiği belirtilmiştir. Benzer şekilde varoluşçu felsefede Kierkegaard ve Nietzsche gibi düşünürlerin fikirlerinden yola çıkılarak travmatik yaşantının kişilerin yaşamın anlamını sorguladığı bir deneyim olabileceği vurgulanmaktadır.

***

Bireyin hayatında gerçekleşen travmatik olaylar onun içsel dünyasına darbe vurarak, dünyanın iyi bir yer olduğu ve hayatın anlamlı olduğu ve kendisinin biricik ve değerli olduğu, dünyanın güvenli bir yer olduğu, kendisinin bu dünyada güvende olduğu gibi inançlarını sarsmaktadır. Travma mağduru bireyler çoğunlukla, yaşadıkları şeyin kendi başlarına gelebileceğini hiç düşünmediklerini, olaydan sonra güvensiz ve korunmasız hissettiklerini belirtirler.

***

Travmaya maruz kalana kadar birey, bir “incinmezlik yanılsaması” temeline dayanarak yaşamını sürdürür. Her insan, bilişsel düzeyde hastalıkların yaygın olduğunu, trafik kazalarında çok sayıda insanın zarar gördüğünü bilir, ancak böylesi bir olayla kendisinin karşılaşacağına dair bilinçli bir farkındalığı yoktur. Olay gerçekleştiğinde ise, temel varsayımlar sarsılır ve bireyin gözünde dünya anlamsız ve kötü bir yer olarak görülmeye başlar.

***

Birey yaşadığı olumsuz deneyime bir anlam verme uğraşına girer ve kendini suçlama ve gerçeği değiştirme çabalarına girer. Böylece kişi kendi davranışlarıyla olay arasında bir bağlantı kurmaya ve dünyanın anlamsız olduğuna ilişkin yeni bilgiyi etkisiz hale getirmeye çalışır.

***

Birey travmatik olayla dehşet duygusunu deneyimlemiş ve hayata dair anlamsızlıkla yüzleşmiştir. İşte travma sonrasında yaşanan bu süreçte birey, bilişsel işlemeyi etkin tutarak travma sonrası büyümenin gerçekleşebilmesini sağlar.

BİR CEVAP YAZ

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yorumlar (0 Yorum)

TRAVMA SONRASI BÜYÜME KAVRAMI

Saadet Elevli

BİR CEVAP YAZ

Diğer Yazıları

YAS SÜRECİ

FOBİLERLE YÜZLEŞMEK

ÖZGÜL FOBİLER(2)

ÖZGÜL FOBİLER

‘TEMBEL’ DEĞİLSİN HASTA OLABİLİRSİN! (2)

‘TEMBEL’ DEĞİLSİN HASTA OLABİLİRSİN!

BİPOLAR BOZUKLUK (2)

BİPOLAR BOZUKLUK

OBEZİTE (2)

OBEZİTE

PANİK BOZUKLUK (2)

PANİK BOZUKLUK

TOPLUMUN SESSİZ TRAJEDİSİ (2)

TOPLUMUN SESSİZ TRAJEDİSİ

EMDR TERAPİSİ (2)

EMDR TERAPİSİ

İŞ YERİNDE MOBBİNG: GÖRÜNMEYEN TEHDİT

KORKUNUN GİZLİ YÜZÜ: ANKSİYETE

MAVİ ORKİDE (2)

MAVİ ORKİDE

RÜYALARIN ŞİFRESİ (2)

RÜYALARIN ŞİFRESİ

ÇOCUKLARDA TIRNAK YEME DAVRANIŞLARI

ÇOCUĞUNUZUN GİZLİ SİNYALLERİ

KLOSTROFOBİ: KAPALI ALAN FOBİSİ

BULİMİA NEVROZA

KÖKLER, EVLER VE DÜŞLER…

SONSUZ AŞKIN YOLU (2)

SONSUZ AŞKIN YOLU

SEN DEĞİŞİNCE DÜNYA DEĞİŞİR

ÇOCUKLARDA TUVALET EĞİTİMİ (2)

ÇOCUKLARDA TUVALET EĞİTİMİ

ANOREKSİYA NEVROZA

BAĞIMLILIK NASIL OLUŞUR? (2)

BAĞIMLILIK NASIL OLUŞUR?

ERGENLİK DÖNEMDE ‘CİNSEL’ GELİŞİMLER

ÇOCUKLARDA CİNSEL GELİŞİM (3)

ÇOCUKLARDA CİNSEL GELİŞİM (2)

ÇOCUKLARDA CİNSEL GELİŞİM

DİJİTAL ŞİDDET (2)

DİJİTAL ŞİDDET

BAĞIMLILIK VE AİLE (2)

BAĞIMLILIK VE AİLE

İNTERNET BAĞIMLILIĞI (2)

İNTERNET BAĞIMLILIĞI

Bağımlılığa karşı pozitif ebeveynlik (2)

BAĞIMLILIĞA KARŞI POZİTİF EBEVEYNLİK

Çocuklarda tırnak yeme davranışı (2)

ÇOCUKLARDA TIRNAK YEME DAVRANIŞI

AYRILIK KAYGISI (2)

Ayrılık kaygısı

Narsisizm ve sosyal medya (2)

NARSİSİZM VE SOSYAL MEDYA

Spor ve egzersizin ‘bağımlılığa’ etkisi (2)

Spor ve egzersizin ‘bağımlılığa’ etkisi

ÇOCUK EĞİTİMİ ANNE BABA EĞİTİMİYLE BAŞLAR…

SOSYAL FOBİ (2)

SOSYAL FOBİ

MÜKEMMELİYETÇİLİK

HELİKOPTER EBEVEYNLİK (2)

HELİKOPTER EBEVEYNLİK (1)

KLEPTOMANİ: ÇALMA HASTALIĞI

MİTOMANİ: YALAN SÖYLEME HASTALIĞI (2)

MİTOMANİ: YALAN SÖYLEME HASTALIĞI

ANNE BABALARA TATİL TAVSİYELERİ (3)

ANNE BABALARA TATİL TAVSİYELERİ (2)

ANNE BABALARA TATİL TAVSİYELERİ

DAMGALAMA (STİGMATİZASYON)-2

DAMGALAMA (STİGMATİZASYON)

ERGENLİK DÖNEMİ VE ÇOCUK İLETİŞİMİ (2)

ERGENLİK DÖNEMİ VE ÇOCUK İLETİŞİMİ

SU TERAPİSİ (HİDROTERAPİ) -2

SU TERAPİSİ (HİDROTERAPİ)

KARNE KRİZE DÖNÜŞMESİN

BABANIN ÇOCUK HAYATINDAKİ ÖNEMİ

OYUN TERAPİSİ (2)