AFAZİ: EDİNİLMİŞ DİL BOZUKLUĞU

Saadet Elevli

22.05.2023 - 09:00

YAYINLANMA

25.04.2025 - 20:53

GÜNCELLEME

22.05.2023 - 09:00

YAYINLANMA

25.04.2025 - 20:53

GÜNCELLEME

Afazi, genellikle bir inme ya da kafa travması nedeniyle aniden ortaya çıkan, beynin dilden sorumlu alanlarının hasar görmesine bağlı olarak ortaya çıkan dil bozukluğudur. Çoğunlukla inmeye bağlı, beynin dil alanlarından bir ya da daha fazlasının hasarından kaynaklanmaktadır.

***

İnme sırasında beynin bir bölgesi kansız kalmakta, beyin hücreleri oksijen ve önemli besinleri taşıyan normal kan desteğini alamadığı için ölmektedirler. Beyin hasarının diğer nedenleri arasında kafaya alınan şiddetli darbeler, beyin tümörleri, beyin enfeksiyonları sıralanabilir. Afaziye dizarti ya da konuşma apraksisi gibi nörolojik konuşma bozukluklar da eşlik edebilmektedir.

Afazi hem kadın hem de erkeklerde eşit oranda, çoğunlukla orta ve ileri yaşlarda daha sık görülmektedir. ABD’de Ulusal Afazi Derneği’ne göre her yıl inme nedeniyle yaklaşık 80.000 kişi afaziye maruz kalmaktadır. Amerika’da yaklaşık bir milyon afazili birey bulunmaktadır.

***

Afazi akıcı ve tutuk olmak üzere iki türü bulunmaktadır. Akıcı afazi, beynin temporal lobunun hasarı sonuncunda oluşmaktadır. Sağ lob hasarı sonucunda ortaya çıkmasına rağmen, çoğu kişide hasar sol temporal lobda gerçekleşir. Akıcı afazisi olan kişiler anlamı olmayan, gereksiz cümlelerle hatta üretilen yeni sözcüklerin kullanıldığı uzun cümlelerle konuşabilirler.

Örneğin kişiye gün içinde neler yaptığı sorulduğunda, “ikinci… bir günü… bir gün birisine bir şeyler yapabiliriz… bir gün evvel şöyle yaparız deriz… bir taneden fazla…” gibi anlatımlarda bulunabilir. Kısaca özetlemek gerekirse dinleyen kişinin, afazisi olan kişinin konuşmasını takip etmekte ve anlamakta güçlük çekebilir. Kendileri de diğerlerinin konuşmalarını anlamakta güçlük yaşayabilirler ve anlamakta zorlanabilirler.

***

Tutuk afazi türlerinden biri olan broca afazili kişilerin beyin hasarı frontal lobdadır. Bu kişiler genellikle kısa ifadelerle konuşurlar ve konuşabilmeleri oldukça çaba gerektirir. Örneğin “n-masadaki bardağı bana veriri misin?” yerine “su…masa” diyebilir. Başkalarının konuşmalarını anlarlar. Bu sebeple bu kişiler yaşadıkları güçlüklerin farkında oldukları için, kolaylıkla hayal kırıklığına, karamsarlığa ve duygusallığa kapılabilirler.

Tutuk afazi türlerinden bir diğeri, beynin dil alanlarının yoğun etkilenmesi sonucu ortaya çıkan global afazidir. Global afazisi olan birey, ciddi iletişim yetersizlikleri yaşamaktadır. Konuşma becerileri ve konuşulan dili anlamaları oldukça sınırlı olabilmektedir.

***

Beyindeki farklı dil alanlarının hasar görmesi sonucu ortaya çıkan başka afazi türleri de bulunmaktadır. İletim tipi afazisi denilen türde kişiler konuşabilmelerine, sözcüklerin ya da cümlelerin anlamlarını anlamalarına rağmen sözcükleri ve cümleleri tekrar etmekte güçlük yaşarlar.

Anomik tip afazide ise kişiler nesnenin ne olduğunu ve ne işe yaradığını bilmelerine rağmen nesneleri adlandırmakta güçlük yaşarlar.

BİR CEVAP YAZ

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yorumlar (0 Yorum)

AFAZİ: EDİNİLMİŞ DİL BOZUKLUĞU

Saadet Elevli

BİR CEVAP YAZ

Diğer Yazıları

YAS SÜRECİ

FOBİLERLE YÜZLEŞMEK

ÖZGÜL FOBİLER(2)

ÖZGÜL FOBİLER

‘TEMBEL’ DEĞİLSİN HASTA OLABİLİRSİN! (2)

‘TEMBEL’ DEĞİLSİN HASTA OLABİLİRSİN!

BİPOLAR BOZUKLUK (2)

BİPOLAR BOZUKLUK

OBEZİTE (2)

OBEZİTE

PANİK BOZUKLUK (2)

PANİK BOZUKLUK

TOPLUMUN SESSİZ TRAJEDİSİ (2)

TOPLUMUN SESSİZ TRAJEDİSİ

EMDR TERAPİSİ (2)

EMDR TERAPİSİ

İŞ YERİNDE MOBBİNG: GÖRÜNMEYEN TEHDİT

KORKUNUN GİZLİ YÜZÜ: ANKSİYETE

MAVİ ORKİDE (2)

MAVİ ORKİDE

RÜYALARIN ŞİFRESİ (2)

RÜYALARIN ŞİFRESİ

ÇOCUKLARDA TIRNAK YEME DAVRANIŞLARI

ÇOCUĞUNUZUN GİZLİ SİNYALLERİ

KLOSTROFOBİ: KAPALI ALAN FOBİSİ

BULİMİA NEVROZA

KÖKLER, EVLER VE DÜŞLER…

SONSUZ AŞKIN YOLU (2)

SONSUZ AŞKIN YOLU

SEN DEĞİŞİNCE DÜNYA DEĞİŞİR

ÇOCUKLARDA TUVALET EĞİTİMİ (2)

ÇOCUKLARDA TUVALET EĞİTİMİ

ANOREKSİYA NEVROZA

BAĞIMLILIK NASIL OLUŞUR? (2)

BAĞIMLILIK NASIL OLUŞUR?

ERGENLİK DÖNEMDE ‘CİNSEL’ GELİŞİMLER

ÇOCUKLARDA CİNSEL GELİŞİM (3)

ÇOCUKLARDA CİNSEL GELİŞİM (2)

ÇOCUKLARDA CİNSEL GELİŞİM

DİJİTAL ŞİDDET (2)

DİJİTAL ŞİDDET

BAĞIMLILIK VE AİLE (2)

BAĞIMLILIK VE AİLE

İNTERNET BAĞIMLILIĞI (2)

İNTERNET BAĞIMLILIĞI

Bağımlılığa karşı pozitif ebeveynlik (2)

BAĞIMLILIĞA KARŞI POZİTİF EBEVEYNLİK

Çocuklarda tırnak yeme davranışı (2)

ÇOCUKLARDA TIRNAK YEME DAVRANIŞI

AYRILIK KAYGISI (2)

Ayrılık kaygısı

Narsisizm ve sosyal medya (2)

NARSİSİZM VE SOSYAL MEDYA

Spor ve egzersizin ‘bağımlılığa’ etkisi (2)

Spor ve egzersizin ‘bağımlılığa’ etkisi

ÇOCUK EĞİTİMİ ANNE BABA EĞİTİMİYLE BAŞLAR…

SOSYAL FOBİ (2)

SOSYAL FOBİ

MÜKEMMELİYETÇİLİK

HELİKOPTER EBEVEYNLİK (2)

HELİKOPTER EBEVEYNLİK (1)

KLEPTOMANİ: ÇALMA HASTALIĞI

MİTOMANİ: YALAN SÖYLEME HASTALIĞI (2)

MİTOMANİ: YALAN SÖYLEME HASTALIĞI

ANNE BABALARA TATİL TAVSİYELERİ (3)

ANNE BABALARA TATİL TAVSİYELERİ (2)

ANNE BABALARA TATİL TAVSİYELERİ

DAMGALAMA (STİGMATİZASYON)-2

DAMGALAMA (STİGMATİZASYON)

ERGENLİK DÖNEMİ VE ÇOCUK İLETİŞİMİ (2)

ERGENLİK DÖNEMİ VE ÇOCUK İLETİŞİMİ

SU TERAPİSİ (HİDROTERAPİ) -2

SU TERAPİSİ (HİDROTERAPİ)

KARNE KRİZE DÖNÜŞMESİN

BABANIN ÇOCUK HAYATINDAKİ ÖNEMİ

OYUN TERAPİSİ (2)