KLEPTOMANİ: ÇALMA HASTALIĞI

Saadet Elevli

12.07.2024 - 09:00

YAYINLANMA

25.04.2025 - 20:53

GÜNCELLEME

12.07.2024 - 09:00

YAYINLANMA

25.04.2025 - 20:53

GÜNCELLEME

Kleptomani, kişisel kullanım ya da parasal değeri için gereksinme duyulmayan nesneleri çalmaya yönelik dürtülere karşı koyamama olarak tanımlanan bir dürtü kontrol bozukluğudur.

Kleptomani, kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmekte olup, tanı alan olguların yüzde 77'sinin kadın olduğunu bilinmektedir. Bunun nedeni olarak, dürtü kontrol bozukluğu bulunan erkeklerin daha çok saldırgan türde davranış sergilemeleri, kadınların yıkıcı davranışlarının daha az olması, dürtü kontrol bozukluğunun erkeklerde patolojik kumar, piromani ve aralıklı öfke patlaması bozukluğu ile kadınlarda da kleptomani ve trikotillomani şeklinde daha sıklıkla görülmesidir.

***

Kleptomani, genellikle çocukluk, ergenlik ya da erken erişkinlik döneminde başlamakta, ortalama başlama yaşı 20 yaş olarak belirtilmektedir. Olguların çalma atağı sıklığının ayda ortalama 27 olduğu, bunun ayda 120'ye kadar çıkabileceği bildirilmiştir. Bu bulgular, kleptomaninin hasta tarafından engellenmesi ne kadar güç bir dürtü denetim bozukluğu olduğunu göstermektedir.

***

Kleptomanisi olan kişinin, çalma girişiminde bulunmadan hemen önce giderek artan bir gerginlik duyumsadığı, çalma eylemini gerçekleştirirken haz, doyum ve rahatlama duygusunun ortaya çıktığı belirtilmektedir. Genelde bireyin çalınan nesneleri satın alacak gücü olduğu gözlenmekte, sıklıklar bireyin çaldığı nesneleri başkalarına verdiği ya da gizlice geri koyduğu, sakladığı ya da bazen de attıüı görülmektedir.

***

Davranışları önceden planlanmadığı, çalma davranışının o anda, kendiliğinden gerçekleştiği, bir nesneyi çalmak için diğer insanlarla herhangi bir işbirliği içine girmedikleri, genelde suç ortaklarının olmadığı, bu davranışı dürtüsel olarak bireysel gerçekleştirdikleri görülmektedir. Kleptoman kişiler çalma suçundan yakalandıktan sonra öfke ve öç alma duygusundan çok suçluluk, üzüntü ve bunaltı duymaktadırlar.

***

Bireyler çalma davranışını yanlış bir eylem olarak değerlendirmekte, büyük bir kısmı da çalmadan sonra suçluluk duyduklarını belirtmekte, kimilerinin çaldıkları eşyaları hayır kurulularına bağışladıkları, soydukları dükkandan çaldıkları eşyanın ücretini geri ödedikleri, ya da çalınan eşya konusunda satıcıyı uyararak çalma eyleminin diyetini ödetmeye çalıştıkları gözlenmektedir.

***

Kısaca özetlemek gerekirse çalma hastalığına sahip bireyler, bilinen hırsızlık davranışında bulunanların aksine, kişisel kazanç elde etmek için çalmazlar, çalma atakları genelde kendiliğinden, planlanmadan, başkasından yardım almadan gerçekleşir.

***

Kleptomaninin nedenlerinin tam olarak bilinmemesine karşın, önemli etkenlerden biri olduğu düşünülen, beyinde bulunan nörotransmitter denilen maddelerden biri olan serotonin seviyesinin dengesizliğidir. Kleptomani gibi dürtü kontrol bozukluğu olan bireylerde, serotonin seviyesinin normalden daha düşük olduğu gözlenmiştir.

***

Geçmiş aile öyküsünde kleptomanisi ya da obsesif kompulsif bozukluğu olan, alkol ya da madde bağımlılığı olan ebeveyn ya da birinci derecede akrabaya sahip olanın önemli bir risk faktörü olduğu söylenmektedir.

***

Çalma hastalığına sahip olan bir bireye öncelikle suçlayıcı, karalayıcı ve yargılayıcı bir tutumla yaklaşmamak gerekmektedir. Bu durumun bir davranış bozukluğu, bir dürtü kontrol sorunu olduğu, profesyonel tedavi gerektiren ve tedavi edilebilen bir sorun olduğu unutulmamalıdır.

BİR CEVAP YAZ

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yorumlar (0 Yorum)

KLEPTOMANİ: ÇALMA HASTALIĞI

Saadet Elevli

BİR CEVAP YAZ

Diğer Yazıları

YAS SÜRECİ

FOBİLERLE YÜZLEŞMEK

ÖZGÜL FOBİLER(2)

ÖZGÜL FOBİLER

‘TEMBEL’ DEĞİLSİN HASTA OLABİLİRSİN! (2)

‘TEMBEL’ DEĞİLSİN HASTA OLABİLİRSİN!

BİPOLAR BOZUKLUK (2)

BİPOLAR BOZUKLUK

OBEZİTE (2)

OBEZİTE

PANİK BOZUKLUK (2)

PANİK BOZUKLUK

TOPLUMUN SESSİZ TRAJEDİSİ (2)

TOPLUMUN SESSİZ TRAJEDİSİ

EMDR TERAPİSİ (2)

EMDR TERAPİSİ

İŞ YERİNDE MOBBİNG: GÖRÜNMEYEN TEHDİT

KORKUNUN GİZLİ YÜZÜ: ANKSİYETE

MAVİ ORKİDE (2)

MAVİ ORKİDE

RÜYALARIN ŞİFRESİ (2)

RÜYALARIN ŞİFRESİ

ÇOCUKLARDA TIRNAK YEME DAVRANIŞLARI

ÇOCUĞUNUZUN GİZLİ SİNYALLERİ

KLOSTROFOBİ: KAPALI ALAN FOBİSİ

BULİMİA NEVROZA

KÖKLER, EVLER VE DÜŞLER…

SONSUZ AŞKIN YOLU (2)

SONSUZ AŞKIN YOLU

SEN DEĞİŞİNCE DÜNYA DEĞİŞİR

ÇOCUKLARDA TUVALET EĞİTİMİ (2)

ÇOCUKLARDA TUVALET EĞİTİMİ

ANOREKSİYA NEVROZA

BAĞIMLILIK NASIL OLUŞUR? (2)

BAĞIMLILIK NASIL OLUŞUR?

ERGENLİK DÖNEMDE ‘CİNSEL’ GELİŞİMLER

ÇOCUKLARDA CİNSEL GELİŞİM (3)

ÇOCUKLARDA CİNSEL GELİŞİM (2)

ÇOCUKLARDA CİNSEL GELİŞİM

DİJİTAL ŞİDDET (2)

DİJİTAL ŞİDDET

BAĞIMLILIK VE AİLE (2)

BAĞIMLILIK VE AİLE

İNTERNET BAĞIMLILIĞI (2)

İNTERNET BAĞIMLILIĞI

Bağımlılığa karşı pozitif ebeveynlik (2)

BAĞIMLILIĞA KARŞI POZİTİF EBEVEYNLİK

Çocuklarda tırnak yeme davranışı (2)

ÇOCUKLARDA TIRNAK YEME DAVRANIŞI

AYRILIK KAYGISI (2)

Ayrılık kaygısı

Narsisizm ve sosyal medya (2)

NARSİSİZM VE SOSYAL MEDYA

Spor ve egzersizin ‘bağımlılığa’ etkisi (2)

Spor ve egzersizin ‘bağımlılığa’ etkisi

ÇOCUK EĞİTİMİ ANNE BABA EĞİTİMİYLE BAŞLAR…

SOSYAL FOBİ (2)

SOSYAL FOBİ

MÜKEMMELİYETÇİLİK

HELİKOPTER EBEVEYNLİK (2)

HELİKOPTER EBEVEYNLİK (1)

MİTOMANİ: YALAN SÖYLEME HASTALIĞI (2)

MİTOMANİ: YALAN SÖYLEME HASTALIĞI

ANNE BABALARA TATİL TAVSİYELERİ (3)

ANNE BABALARA TATİL TAVSİYELERİ (2)

ANNE BABALARA TATİL TAVSİYELERİ

DAMGALAMA (STİGMATİZASYON)-2

DAMGALAMA (STİGMATİZASYON)

ERGENLİK DÖNEMİ VE ÇOCUK İLETİŞİMİ (2)

ERGENLİK DÖNEMİ VE ÇOCUK İLETİŞİMİ

SU TERAPİSİ (HİDROTERAPİ) -2

SU TERAPİSİ (HİDROTERAPİ)

KARNE KRİZE DÖNÜŞMESİN

BABANIN ÇOCUK HAYATINDAKİ ÖNEMİ

OYUN TERAPİSİ (2)

OYUN TERAPİSİ