Türklerde hâkimiyet ve bayrağın sembolü olan bu hilâl ve yıldız kut inancına (Gök 2005:287) dayandırılmaktadır. Günümüz Türkiye Cumhuriyeti Bayrağının kökeninde yine bu tamga bulunmaktadır.
***
Kün-Ay simgesi, Farsça mihr-ü mâh (güneş ve ay) adı altında Selçuklulara, daha sonrasında Osmanlılara geçip, Osmanlı bayraklarında Zülfıkar ile beraber resmedilecektir. (Esin, 2001, s.68-69).
***
Gündüzü sembolize eden GÜNEŞ (Kün) ve geceyi sembolize eden Ay bir araya geldiğinde gündüz ve gece eşitleniyor, astral inançların yoğunlaştığı döneme ve yılbaşına işaret ediyordu.
***
Antalya mezar taşları incelendiğinde, bu taşların bazılarının üzerinde Türkler için yüzyıllardır kutsallığını ve önemini yitirmeyen KÜN-AY tamgası görülmektedir.
***
Görseldeki mezar taşı bezemelerindeki sembolizm, Türk mitolojisine dayanan, devlet simgesine dönüşerek tarihin akışı içinde oluşmuş inanç, birikim ve deneyimlerin kültürel ürünleridir.
***
Künay, Ay-yıldız motifi gibi birçok sembolik bezeme ve kültürel değerler sanat aracılığıyla bir değişim, gelişim ve süreklilik içinde geleceğe aktarılabilir.
***
Türk kültüründe mezar taşları tapu senetlerimiz olma vasfının yanı sıra, mitolojik motiflerin geleceğe taşınmasında en işlevsel değerler niteliğindedir.
***
Sonuç olarak diyebiliriz ki; iklim özellikleri sebebiyle dış koşullara oldukça açık olan Antalya mezar taşlarının büyük bir kısmı yok olma tehlikesine karşılık ayakta durma mücadelesi vermektedir.
***
Bu mezar taşlarının çoğunun acil bakım ve onarıma ihtiyacı olduğu görülmektedir. Kırık halde bulunan parçaların kaybolmadan onarılması temennimizdir.
***
Kaynaklar:
Esin, Emel. “Kün-Ay (Ay-yıldız motifinin proto-Türk devirden Hakanlılara kadar ikonografisi)”. Kongreye Sunulan Bildiriler kitabı. C. 1. Ankara: VII. Türk Tarih Kongresi 25-29 Eylül, (1970): 313 – 359.
***
Gök, Nejdet ve Kutlu, Mehmet. “Hilâl ve Ay-yıldız Motifi Sembol ve İdeolojik Kullanım”. Doğu Batı Düşünce Dergisi 31 (2005): 267 – 287. Ögel, Bahaddin. Türk Mitolojisi Kaynakları ve açıklamaları ile destanlar. C. 2. Ankara: Türk
Tarih Kurumu Basımevi,1995.
