Son zamanlarda yaşanan zamlar, toplumun belini bükmekle kalmayıp, insanları büyük bir ekonomik çıkmazın içine sürükledi. Zamları yapanlar, ekonominin zorunlu şartlarını gerekçe gösterirken, her şeye gelen zamlar karşısında itiraz edenler büyük bir şaşkınlık yaşıyor. Artık kimse ne yapacağını, bu işin nereye varacağını kestiremiyor.
***
Denetimlerin yetersizliği, bu durumun en acı yönlerinden biri. Akaryakıta gelen zamlar geri alınmadıkça, gıda fiyatlarında düşüş planlanmadıkça ve dövizdeki yükseliş devam ettikçe, geleceğimizle ilgili karamsar tablo değişmeyecek gibi görünüyor. Bu süreçte fırsatçılık yapan, vicdan ve ahlak yoksunu insanlar ise durumu daha da zorlaştırıyor. Özellikle zincir marketlerin fiyat artışlarını kontrol altına almak konusunda yetersiz kalınması büyük bir sorun. Bir domatesin veya herhangi bir temel ihtiyaç ürününün fiyatı neden durdurulamıyor? İnsanların alım gücünü yok eden bu anlayışa karşı neden etkili yasalar işletilemiyor?
***
Bu süreç, neresinden bakarsanız bakın tutarsız ve ahmakça görünüyor. Özellikle benzin zamları dikkat çekici. Sadece bir yıl önce 7-8 liraya satılan benzinin bugün 48 liraya satılması hangi haklı gerekçelerle açıklanabilir? Akaryakıtta bu kadar yüksek bir artış, dünyanın hiçbir yerinde bu şekilde kabul edilemez. Yapılan maaş artışları ise bu durumu çözmekten uzak, sadece sorunları geçici olarak örtmekten ibaret. İşverenler üzerindeki yük, daha ne kadar taşınabilir?
***
Ev kiraları ve mülk fiyatları da ciddi bir sorun. Bazı ev sahiplerinin yurt dışındaki yabancılara kiraya verme bahanesiyle kira artışlarını yüzde 100 hatta yüzde 200 oranında artırması, içinde oturan insanları türlü oyunlarla dışarı atması vicdansızlık örneği. Devlet bu tür durumlara karşı neden dur diyemiyor? Mekanizmalar neden işlemiyor? Bu vatandaş ne yapmalı, kime derdini anlatmalı?
***
Araç fiyatları da diğer bir çarpıcı sorun. Dünyanın neresinde araç fiyatları bu kadar ilkesizce artar? Faizlerin sebep, enflasyonun sonuç olduğu söylense de, bir ev veya araba kredisine ödenen faiz oranları neden görmezden geliniyor? 500 bin lira ev kredisi çekmek isteyen bir vatandaş ki 1 milyon TL çekme istese, yüzde 5 faizle neredeyse 3 evi de bankaya almak zorunda kalıyor.
Bu düzensizlik içinde debelenip duruyoruz.
***
Hangi ahlak, hangi din böylesine bozulmuş bir düzene daha fazla dayanabilir? Toplumun geniş kesimlerini etkileyen bu ekonomik zorluklar karşısında daha etkili ve adil çözümler üretilmeli. Denetimlerin artırılması, fiyat artışlarının kontrol altına alınması ve fırsatçılıkla mücadele edilmesi, bu sorunların çözümünde önemli adımlar olacaktır. Vatandaşların alım gücünü koruyacak, ekonomik dengesizlikleri giderecek politikaların hayata geçirilmesi, toplumun geleceğe daha umutla bakmasını sağlayabilir.
