Kamuoyunda 8. Yargı Paketi olarak adlandırılan
“Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 659 Sayılı Kanun Hükmümde
Kararnamede Değişiklik yapılmasına ilişkin Kanun teklifi” artık Meclis'e sunuldu. 67 maddeden oluşan mevzubahis 8.
Yargı Paketinin görevli komisyondaki görüşmelerine ise 20.02.2024 tarihinde
başlandı. Düzenleme ise 1 Haziran 2024 tarihinde yürürlüğe girecek.
***
İlgili teklifle alakalı; en dikkat çeken
düzenlemelerden biri ise Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 273. maddesinde bahsedilen
İstinaf ve 279. Maddesindeki Temyiz Kanun Yollarına başvurma usulündeki süre
ayrımında yer alan tefhim ve tebliğ ayrıntılarının artık yeknesaklık kapsamıyla
değerlendirileceğidir.
***
Şu anki işleyişte; hukuk davalarında kararın tebliği,
ceza davalarında ise kararın tefhim veya tebliğinden itibaren 7 gün içinde, istinaf
veya temyiz kanun yoluna başvurma hakkı bulunmaktaydı. İlgili yargı paketinin
yürürlüğe girmesiyle beraber bu sürelerdeki usuli farklılıklar kaldırılıp, tek
başlık altında toplanacak ve 2 hafta olarak değişecektir.
***
Ezcümle; ceza davalarında da hakeza hukuk davaları
misali karar tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf veya temyiz yoluna
başvurma hakkı elde edilecektir. Bu durum rahatlıkla ön görülebileceği üzere;
tefhim işleminin işlevini ortadan kaldırmaktadır. Bu da Süre Tutum Dilekçesi
adını verdiğimiz usuli işleme artık sıkça gereksinim duyulmayacağını
göstermektedir. İlgili uygulamanın avukat meslektaşların ciddi şekilde ilgisini
çekeceği kanaatini taşımaktayım.
***
Bir diğer önemli düzenleme ise Ceza Muhakemesi
Kanunu’nun 231. Maddesinde bilahare düzenlenen Hükmün Açıklanmasının Geriye
Bırakılması uygulaması hakkında gerçekleşmektedir. Hükmün Açıklanmasının Geriye
Bırakılması; sanığa verilen cezanın 2 yıl veya daha az süreli hapis veya
adli para cezası içermesi halinde, sanık gerekli şartları taşırsa, bu kararın 5
yıl süreyle geriye bırakılmasıdır. İlgili uygulamanın gerçekleştirilebilmesi için
sanığın yeterli şartları sağlamasının yanında bir de hakimin sanığa
yargılamanın devam ettiği sırada “H.A.G.B istiyor musun” sorusunu sorması
gerekliliği mevcuttur. İlgili uygulamanın sanığa uygulanması sonrasında ise
ilgili karar sadece itiraz yoluna açık şekilde bulunmaktadır.
***
Ancak ilgili düzenleme sonrası; H.A.G.B kararının
sanığa uygulanması kanaatinin oluştuğu takdirde, karar mahkemece re’sen
verilecek ve sanığa isteyip istemediği sorulmayacaktır. Bu durum; sanık ve
sanık müdafiinin kabulüne bağlı olmadığı için doğacak mağduriyet ve sıkıntılar
dikkate alınmış, re’sen verilen H.A.G.B kararına karşı öngörülen itiraz kanun
yolu istinaf kanun yolu olarak değiştirilmiştir. Bu değişiklik ise sadece
istinaf kanun yolu ile sınırlı kalmamakla birlikte, olay bazında Ceza
Muhakemesi Kanunu’nun 286. Maddesinde bahsedilen temyiz uygulamasına gidilebileceğini
de göstermektedir.
***
H.A.G.B kararına uygulamada sıkça rastlanılmakla
birlikte, ceza infaz kurumlarının yükünü olumlu anlamda azaltan bir nitelik
taşımaktadır. Ayrıca; tekrardan suç işlemeyeceği kanaatine varılan sanığın 5
yıl boyunca amiyane tabirle dikkatli şekilde davranmasına yön verebilecek bir
kapsamda yer almaktadır. Unutulmamalıdır ki; bu uygulama, sanığın aleyhine gerçekleştirilmiş
bir yaptırımdır. Sanığın suç içeren eylemi gerçekleştirmediği, suçsuz olduğu ve
bu sebeple beraat alması gerektiği yönündeki iradesinin önüne geçmektedir. Bununla
birlikte bu iradesini yansıtabileceği bir üst kanun yoluna başvurabilme imkanı
bulunmamaktadır. Çünkü; bilinmelidir ki,
itiraz kanun yolu sadece kararın usuli olarak ehemmiyetini
değerlendirmektedir.
***
Yapılan düzenleme sonrası beraat kanaatini
taşıyan sanık ve sanık müdafii; ilgili haklarında mahkemece re’sen verilen bu
kararı istinaf kanun yoluna götürebilecektir. Bu durum; hukuk düzleminde sanık
lehine gibi gözükse de H.A.G.B kararlarının uygulamada sıkça verilmesi İstinaf
Kanun Yolunda görevli olan mahkemelerin iş yükünü tahmin edilenden çok daha
fazla arttıracak, bu da karar verilme sürelerini ciddi şekilde uzatacaktır. Bu gecikme ise kamuoyunun yargı işleyişine karşı
bakışını olumsuz şekilde etkileyerek, eleştiri ve tenkit dozajını arttıracağı
kanaatini taşımaktayım.
İyi gözükmek kolay adil olmak çetrefillidir. Ülkemize
ve milletimize hayırlı olması dileğiyle.
12.05.2025 - 00:13
05.05.2025 - 00:19
28.04.2025 - 00:04
20.04.2025 - 09:00
13.04.2025 - 09:00
06.04.2025 - 09:00
30.03.2025 - 09:00
23.03.2025 - 09:00
16.03.2025 - 09:00
09.03.2025 - 09:00
02.03.2025 - 09:00
23.02.2025 - 09:00
16.02.2025 - 09:00
10.02.2025 - 09:00
02.02.2025 - 09:00
26.01.2025 - 09:00
21.01.2025 - 09:00
12.01.2025 - 09:00
05.01.2025 - 09:00
29.12.2024 - 09:00
15.12.2024 - 09:00
08.12.2024 - 09:00
01.12.2024 - 09:00
17.11.2024 - 09:00
10.11.2024 - 09:00
03.11.2024 - 09:00
27.10.2024 - 09:00
20.10.2024 - 09:00
13.10.2024 - 09:00
06.10.2024 - 09:00
29.09.2024 - 09:00
22.09.2024 - 09:00
15.09.2024 - 09:00
08.09.2024 - 09:00
01.09.2024 - 09:00
25.08.2024 - 09:00
20.08.2024 - 09:00
12.08.2024 - 09:00
04.08.2024 - 09:00
28.07.2024 - 09:00
21.07.2024 - 09:00
14.07.2024 - 09:00
07.07.2024 - 09:00
30.06.2024 - 09:00
23.06.2024 - 09:00
19.06.2024 - 09:00
09.06.2024 - 09:00
02.06.2024 - 09:00
19.05.2024 - 09:00
12.05.2024 - 09:00
05.05.2024 - 09:00
28.04.2024 - 09:00
21.04.2024 - 09:00
14.04.2024 - 09:00
10.04.2024 - 09:00
07.04.2024 - 09:00
01.04.2024 - 09:00
24.03.2024 - 09:00
17.03.2024 - 09:00
10.03.2024 - 09:00
03.03.2024 - 09:00
18.02.2024 - 09:00
12.02.2024 - 09:00
06.02.2024 - 09:00
BİR CEVAP YAZ
E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir