Körfez Savaşı sırasında ortaya çıkan, sonrasında herkesi kendisine hayran bırakan “Hayalet Uçağı” yani F-117’yi hatırladınız mı? Kosova Savaşı sonrasında ismi bir süre unutulan bu uçak aslında kimin?
***
1970’lerde projesine başlanıldığında tüm medya ve halktan saklanan, Pentagon içerisinde çalışanların bile bir haber olduğu, yapımı yıllarca gizlenen uçak… İlk prototip 1977 yılında uçurularak denenmişti. T-38A, F-16, A-10 ve C-130 parçaları kullanılarak tasarlanmış ve yapımı tamamlanmıştı.
***
Bu tasarım öylesine enteresandı ki ses hızını dahi aşamıyordu. Tabi bir söylenene göre de kendisini belli etmemesi için özellikle bu şekilde yapılmıştı. Ancak mühendislere göre infrared alıcılarından gizlenebilmesi için tasarlanmış olan motordaki güç kaybı ve radarlardan kaçması için tasarlanmış olan yüzeyinin aerodinamik kusurları dolayısıyla ses hızını aşamadığı düşünülmektedir.
***
1999 yılının 29 Mart günü Yugoslavya’ya yapılmakta olan NATO müdahalesi esnasında Sovyet S-125 Neva Roket Sistemi ile düşürüldü… Düşürülmesine imkansız olarak bakılan bu uçak ise kendisinden sonraki YF-22 için referans bir model oldu. Yıllar 2008’i gösterirken “F-117” hayalet uçaklarının tamamı apar topar kaldırıldı. Ancak bu hikaye burada başlamadığı gibi burada da bitmiyordu.
***
Gelin birlikte 1930-1950 yıllarına gidelim. THK Havacılık ve Uzay Bilimleri Üniversitesi’nin değerli Rektörü Sn. Prof. Dr. Ünsal Ban tarafından yapılan açıklamalar oldukça dikkat çekici. Hani Türkiye uçaklarını üretmeye başlayacaktı da birtakım engellemeler sonucunda fabrikalar kapatılmıştı ya. Evet işte o günlere dönüyoruz. Sizinle bir fotoğraf paylaşacağım.
***
(“Uçan Kanat” projesinde çalışan Türk Subay ve Mühendisler)
Yerli otomobil tartışmaları son günlerde sık sık dile getirilirken, parçalar noktasında konuya halim yetkin kişiler fikirlerini açıklarken bütün bunlar bir kenara dursun konumuzun ana temasını oluşturan unsurlara yani 1930 yılından 1950 yılına kadar uçak üreten bir ülke olduğumuz dönemlere.
***
Hem de 15 farklı model ile birlikte bu uçakları ihraç eden ülke konumundaydık. Çizildi, üretildi ve satıldı. 1948 yılına geldiğimizde “Uçan Kanat” adı verilen, Etimesgut bölgesinde deneme uçuşları yapılan bir uçaktı. Projeleri ise yine sizinle paylaşacağım.
(1948 yılında Ankara’da üretilen uçağın çizim projeleri ve günümüze uyarlanmış olan 1981 üretimi F-117)
***
Ardından ise Marshall Planı adı verilen destek programları yapılmasıyla beraber fabrikalar kapatıldı, üretim durduruldu ve talepler ithal edilmeye başlandı. Önce uçaklar gönderildi -tabi ki ömrünün dolumu yaklaşmış olan- ardından parçaları satılmaya başlandı. Günümüzde ise ABD YF-22’nin bütünüyle “Uçan Kanat” projesinin geliştirilmiş hali olduğunu görmekteyiz. Yani günümüze gelecek olursak bir noktada eleştirilen her şeyin bir başlangıç olabileceği unutulmamalıdır. Fikirler, düşünceler ve inançlar farklı olsa da kazanımlar ortak gaye olmalıdır.
SON SÖZ
Yıllar önce kaybettiğimiz değerlerin geliştirilmesini izlemek bizleri maalesef bir noktaya taşımamıştır. Dolayısıyla gelişmeye odaklanmak ilk adımda daha doğru olacaktır.
