İnsanlara iyilik yapmak ve kötülük yapmamak imanın gereğidir. “Yapacağı fenalıklardan komşusu güven içinde olmayan kimse vallâhi imân etmiş olmaz” (R. Salihin, Hadis, 307), 

“Allah’a ve âhiret gününe iman eden kimse; komşusunu rahatsız etmesin, misafirine ikram etsin,  ya faydalı söz söylesin veya sussun…” (R. Salihin, Hadis, 310),

Komşusuna iyilik etsin, (R. Salihin, Hadis, 311) akrabasına iyilik etsin. (R. Salihin, Hadis, 316). Allah’a İman ve İnsanlara İyi Muamele, İbadet Ve Ahlak Bütünlüğü Ve Münasebeti

İnsanın sorumluluk/ mesuliyet/ mükellefiyet olduğu alan iki ana başlıkta toplanır:

Allah’a karşı olan vazifeleridir. Bunlar da 1-Tevhid- iman ve 2-ibadet olmak üzere iki bölümdür.

Kullara /insanlara karşı olan vazifeleri/ görevleri:

Bunlar da Muamele; ticaret –alım- satım, akitler, kira ve güzel ahlak olmak üzere iki bölümde toplanır.

Bir masa, sandalye dört ayak ile araba dört tekerlekle iş gördüğü gibi, İslam’da dört ana unsurla kaim ve daimdir /ayakta durur ve devam eder.

Bunlar iman, insanlarla iyi geçinme/ iyi muamele, amel / ibadet ve güzel ahlaktır. Dört ayaktan biri hiç olmazsa, eşya hiç kullanılamaz; fakat az kısa olursa altına takviye ile kullanılır. Bu hususlar Kur’an’ın özeti sayılan Fatiha suresinde ve Bakara 177. Ayette açıklanmaktadır.

İman eden bir mümin, dünya-ahiret, gündüz ibadet-iş, gece de ibadet-istirahat dengesini koruyup her şeyin hakkını vermelidir.

Aynı şekilde Allah’a ve insanlara  vazifede de dengeyi korur, aşırı gitmez ve her hak sahibine hakkını vererek vazifelerini tam yapar. Kulların dört temel vazifeleri vardır:

1-İman. 2-İnsanlara mali yardım; infak, iyilik. 3-Allah’a kulluk ve 4-Muamelelerde insanlara güzel davranmak, iyi ahlaklı olmaktır. Bu konu evrensel, cihan şümuldür.

SON SÖZ

İyi insan olmanın, cenneti kazanmanın dört temel esasından ikisi Allah’a, diğer ikisi de insanlara karşı vazife / sorumluluktur.