ATSO'nun, 49 meslek komitesi ve ilçe odalarıyla yaptığı iki anket ile komite başkanlarıyla hazırlanan kapsamlı raporun sonuçları açıklandı. Anketler ve raporda, Antalya ekonomisindeki durum, 2021'in nasıl geçtiği ve 2022 yılı beklentileriyle sektörel sorunlara yer verildi.

BAKAN MUŞ'A SUNULDU

17 Aralık günü piyasada panik artınca durumu değerlendirmek üzere sektör toplantıları yaptıklarını belirten ATSO Başkanı Davut Çetin, yapılan iki anketin ortak sonuçları ve raporun içerikleri hakkında bilgi verdi. Çetin, anket sonuçlarına göre hazırlanan kapsamlı raporun TOBB yönetimi ile birlikte Ticaret Bakanı Mehmet Muş'a sunulduğunu söyledi.

SATIŞ HACMİ 2019'UN ALTINDA

Çetin, ankete göre, 2021 yılında 2019'a göre satış hacminde yüzde 40'a yakınında yüzde 25 fazla, yüzde 12'sinde yüzde 25'ten az düşüş yaşadığını, yüzde 21'inde de yüzde 25'ten fazla artış olduğunu söyledi. Satışı artan firma oranının yüzde 33 olduğunu belirten Çetin, “Firmalarımızın yarısının satış hacmi 2019'un altındadır. Turizmdeki durum birçok sektöre yansımıştır" dedi.

KARLILIK ORANI DÜŞTÜ

2019'a göre 2021'deki kârlılık oranındaki değişimin sorulduğu ankette, yüzde 69'unda düşüş olduğu, yüzde 19'unda arttığını belirten Çetin, çalışan sayısının ise 2019'a göre 2021'de işletmelerin yüzde 34'ünde azaldığı, yüzde 49'unda değişmediği, yüzde 16'sında da arttığını kaydetti.

2022'DEN OLUMLU BEKLENTİ

Ankette Antalya ekonomisinde 2022 yılının nasıl olacağı yönündeki soruya verilen yanıtları paylaşan Davut Çetin, beklentinin olumlu yönde olduğunu belirterek, yüzde 38.7'sinin 'olumlu' yanıtı verdiğini açıkladı. Yüzde 33.8'ün olumsuz beklentide olduğunu belirten Çetin, “Gelecek yıl turizmin daha iyi olacağını, bir engel çıkmazsa 2019 düzeyine döneceğimizi, hatta geçeceğimizi temenni ediyoruz. Antalya ekonomisine dönük beklenti Türkiye ekonomisi beklentilerinden daha iyi durumda. İnşallah ülke ekonomisi de beklenenden daha iyi olur. Fakat son dönemdeki durum beklentileri bozmuştur" dedi.

İSTİHDAMDA OLUMSUZ YÖNDE DEĞİŞİM

2022'de aktif çalışan sayısının 2021'e göre değişimi sorusuna 'artar' diyen oranın yüzde 17 olduğunu açıklayan Çetin, yüzde 32'sinin 'azalır', yüzde 51'inin de 'değişmez' yanıtları verdiğini belirterek, “Asgari ücret artışının yüksek olacağı bekleniyordu. Bu nedenle istihdam beklentisi maalesef olumsuz yönde değişti" diye konuştu.

GİRDİ MALİYETLERİ VE ENFLASYON

Ankette sektörel sorunlarda birinci sırada girdi maliyetleri ve enflasyonun geldiğini belirten Çetin, “İkinci sırada döviz artışı, üçüncü sırada belirsizlik geliyor. Sonra rekabet koşulları, kira sorunu, vergi ve talep düşüşü var. Yüksek faiz yüzde 4.3, kredi alamamak yüzde 1.4 olmuş. Ekonomi yönetimi bizi dinleseydi, önce girdi maliyetleri ve dövizde istikrarı hedef alsaydı ekonomi çok daha iyi olurdu. İstişarenin, veriye dayalı politika belirlemenin ne kadar önemli olduğunu burada da anlıyoruz" dedi.

RAPORUN ANA BAŞLIKLARI

Hazırlanan kapsamlı rapor hakkında da bilgi veren Davut Çetin, sorunlar ve taleplerle ilgili en önemli başlıkları şöyle sıraladı:

 “Asgari ücret artışı nedeniyle vergi ve prim indirimlerinin, İŞKUR desteklerinin artırılması. KGF kredileri verilmesi, kredide borçsuzluk koşulu olmaması. Firmaların kredi limitlerinin enflasyon dikkate alınarak gerçekçi değerlerle güncellenmesi. Tarımda üreticilere acil finansman desteği sağlanması. Gübre ve diğer girdilere daha fazla destek verilmesi."

STRATEJİK ÜRÜNLERE KOTA

"Fırıncılık veya unlu mamüller sektörüne sübvansiyon sağlanması veya fiyat baskısına son verilmesi. Gıda ve temel girdilerde iç piyasa yeterliliğinin öncelikli olması, stratejik ürünlerde ihracata kota konulması, ithalat kotalarının kaldırılması. Sanayi, yiyecek-içecek hizmetleri, taşımacılık, tarım, gıda gibi her sektörde kalifiye olan veya olmayan eleman bulunamaması. İşsizlik sigortasının kötüye kullanılması. Kamu kurumlarıyla çalışan firmalara fiyat farkı ödemesi yapılması."

KDV SORUNLARI

"Özel eğitim sektöründe, özel yurtlarda yıllık fiyatlamalar nedeniyle yaşanan sorunlar. KDV alacaklarının ödenmesi, KDV farklılıkları ve yüksek KDV tevkifatı sorunları. Medikal sektör alacakları, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) tarifeleri. Özel eğitim, reklam-fuarcılık, plastik, yapı malzemeleri gibi sektörlerin KDV indirimi talepleri. Taşımacılık, taşıt kiralama gibi sektörlerde motorlu araçlara ÖTV indirimi, ticari kullanımda akaryakıt ÖTV indirimi."

HAKSIZ REKABET

"Sektörlerde haksız rekabet, merdiven altı işletmelerin ve üretimin haksız rekabeti. E-ticarette büyük pazar yerlerinin yanıltıcı indirim kampanyaları, ürün satışının işletme faaliyet alanına göre yapılması kuralı getirilmesi. Zincir marketlerin promosyon fiyatları ve haksız rekabet. Ticaret planlaması, sektörlerde işletme enflasyonun önlenmesi. Ruhsat harçlarının gözden geçirilmesi ve tapu harçlarının düşürülmesi."

DHA