AR-GE'ye geçen yıl 377,5 milyar lira harcandı
Türkiye'de araştırma ve geliştirme (AR-GE) harcamalarının tutarı, geçen yıl bir önceki yıla göre 178 milyar 873 milyon lira artarak 377 milyar 542 milyon lira oldu.
Türkiye'de araştırma ve geliştirme (AR-GE) harcamalarının tutarı, geçen yıl bir önceki yıla göre 178 milyar 873 milyon lira artarak 377 milyar 542 milyon lira oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "2023 yılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri Araştırması" sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, gayrisafi yurt içi AR-GE harcaması 2023'te bir
önceki yıla göre 178 milyar 873 milyon lira artarak 377 milyar 542 milyon
liraya çıktı.
Gayrisafi yurt içi AR-GE harcamasının GSYH içindeki oranı
2022'de yüzde 1,32 iken, 2023'te 26 trilyon 545 milyar 722 milyon liralık GSYH içindeki
oranı yüzde 1,42 oldu.
EN BÜYÜK PAY MALİ VE
MALİ OLMAYAN ŞİRKETLERİN
AR-GE harcamalarında mali ve mali olmayan şirketler yüzde
65,1 ile en büyük paya sahip oldu. Bunu yüzde 30 ile yükseköğretim takip etti.
Kar amacı olmayan kuruluşlar tarafından yapılan AR-GE harcamalarının da dahil
olduğu genel devlet AR-GE harcamalarının toplam AR-GE harcamaları içindeki payı
ise yüzde 4,9 oldu. AR-GE harcamaları içerisinde personel harcamaları yüzde
52,5 ile en büyük harcama kalemini oluşturdu.
AR-GE harcamalarının 2023'te yüzde 52,6'sı mali ve mali
olmayan şirketler tarafından finanse edilirken genel devlet AR-GE
harcamalarının yüzde 33,1'ini, yükseköğretim yüzde 12,7'sini, yurt dışı
kaynaklar yüzde 1,6'sını ve diğer yurt içi kaynaklar yaklaşık olarak yüzde
0,03'ünü finanse etti.
TZE CİNSİNDEN AR-GE
PERSONELİ SAYISI 291 BİNE YAKLAŞTI
Tam zaman eşdeğeri (TZE) cinsinden 2023'te toplam 290 bin
850 kişi AR-GE personeli olarak çalıştı. Sektörler itibarıyla dağılımına
bakıldığında ise TZE cinsinden toplam AR-GE personelinin geçen yıl yüzde 65,4'ü
mali ve mali olmayan şirketlerde, yüzde 31,4'ü yükseköğretimde ve yüzde 3,1'i
kar amacı olmayan kuruluşların da dahil edildiği genel devlet sektöründe yer
aldı.
TZE cinsinden kadın AR-GE personel sayısı, 2023'te 99 bin
195 kişi ile toplam AR-GE personel sayısının yüzde 34,1'ini oluşturdu.
Sektörler itibarıyla TZE cinsinden kadın AR-GE personel oranı yükseköğretimde
yüzde 47,7, kar amacı olmayan kuruluşların da dahil edildiği genel devlette
yüzde 29,6, mali ve mali olmayan şirketlerde ise yüzde 27,8 oldu.
AR-GE PERSONELİNİN
YÜZDE 31'İ DOKTORA VE EŞDEĞERİ EĞİTİM DÜZEYİNE SAHİP
AR-GE personeli öğrenim durumuna göre incelendiğinde, yüzde
38,3'ünün lisans eğitim düzeyine sahip olduğu görüldü. Bunu yüzde 31 ile
doktora veya eşdeğeri, yüzde 21,4 ile yüksek lisans, yüzde 4,9 ile meslek
yüksekokulu ve yüzde 4,4 ile lise ve altı kategorileri takip etti.
TZE cinsinden AR-GE personelinin eğitim durumuna göre
dağılımı ise yüzde 47,4 ile lisans, yüzde 21,9 ile doktora veya eşdeğeri, yüzde
19,8 ile yüksek lisans, yüzde 5,8 ile meslek yüksekokulu ve yüzde 5,1 ile lise
ve altı eğitim düzeyi olarak sıralandı.
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzeye
göre 2023'te AR-GE harcamalarının en yüksek olduğu bölge toplam AR-GE
harcamasının yüzde 29,7'sini gerçekleştiren TR51 (Ankara) iken, bunu yüzde 28,9
ile TR10 (İstanbul) ve yüzde 10,6 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu,
Yalova) bölgesi izledi.
Toplam AR-GE personel sayısının yüzde 31,7'si TR10
(İstanbul), yüzde 19,4'ü TR51 (Ankara) ve yüzde 8,1'i TR42 (Kocaeli, Sakarya,
Düzce, Bolu, Yalova) bölgesinde istihdam edildi.
EN FAZLA AR-GE
HARCAMASI YAPAN YÜKSEK TEKNOLOJİ FAALİYETLERİNDEKİ GİRİŞİMLER
Mali ve mali olmayan şirketler tarafından 2023'teki 245
milyar 966 milyon lira AR-GE harcamasının yüzde 53,2'si AR-GE merkezlerinde
gerçekleştirildi. AR-GE merkezlerindeki AR-GE harcamasının yüzde 88,3'ü, 250 ve
üzeri çalışan sayısına sahip olan girişimler tarafından yapıldı.
İmalat sanayisinde AR-GE faaliyeti yürüten girişimler
teknoloji düzeylerine göre sınıflandırıldığında, 2023'te imalat sanayinde
yapılan 139 milyar 469 milyon lira AR-GE harcamasının yüzde 47,5'inin yüksek
teknoloji faaliyetinde yer alan girişimler tarafından gerçekleştirildiği
görüldü.
İmalat sanayisindeki toplam AR-GE harcamasının yüzde 40'ı
orta yüksek teknoloji faaliyetindeki girişimler, yüzde 8,5'i orta düşük
teknoloji faaliyetindeki girişimler ve yüzde 4'ü düşük teknoloji faaliyetindeki
girişimler tarafından yapıldı.
İmalat sanayinde AR-GE faaliyeti yürüten girişimlerdeki
araştırmacı sayıları incelendiğinde 2023 yılında en fazla araştırmacının 32 bin
778 kişi ile orta yüksek teknoloji faaliyeti yürüten girişimler tarafından
istihdam edildiği görüldü. Bunu 19 bin 865 araştırmacı istihdamı ile yüksek
teknoloji faaliyeti yürüten girişimler takip etti.
TZE cinsinden araştırmacı sayıları dikkate alındığında da en
fazla değerin 30 bin 144 ile orta yüksek teknoloji faaliyeti yürüten
girişimlerde olduğu saptandı.
AA
Lider Haber TV’de yılbaşından itibaren elektrik faturalarında yapılacak olan yeni düzenlemeler hakkında bilgiler veren TÜKONFED Enerji Komisyonu Üyesi Fetih Evren Şahin, “Bu düzenlemeyi elektrikte yeni dönemin ayak sesleri olarak görmekte fayda var” dedi.
TÜİK, ekim ayına ilişkin enflasyon rakamlarını açıkladı. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 48,58, aylık yüzde 2,88 arttı.
Antalya, Isparta ve Burdur’u kapsayan Batı Akdeniz İhracatçılar Birliğine (BAİB) üye firmaların, yılın 10 aylık dönemindeki ihracatı 2 milyar doları aştı.
Antalya Ticaret Borsası, Antalya hallerinde işlem gören domates, sebze ve meyvelerin işlem miktar ve fiyatlarıyla ilgili endeks değerlerini açıkladı.
Antalya Ticaret Borsası (ATB) Ekim Ayı Olağan Meclis Toplantısı’nda konuşan ATB Başkanı Ali Çandır, “Karşılıksız çek tutarı kentimizde yüzde 372, ülkemizde yüzde 225 artmıştır. Yani ticaretin parasal yönüyle ilgili göstergelerde de kentimiz, ülke ortalamasının yaklaşık yüzde 50 gerisinde seyretmektedir” dedi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun 3 Ekim'de Havayolu firmaları ile gerçekleştirdiği toplantıda açıkladığı Antalya-Rize-Artvin Havalimanı'na 8 Kasım'da başlayacak uçuşların biletleri satışa çıktı. Uçuşlar haftada iki kez olmak üzere Pazartesi ve Cuma günleri yapılacak.
Haldeki sebze fiyatlarındaki artışı ve mevcut durumu değerlendiren Komisyoncu Hasan Ali Yılmaz, sebze fiyatlarındaki yükselişin sebebinin mevcut ürünlerin azalması ve hava koşullarının etkisi olduğunu söyledi. Yılmaz, “Önümüzdeki günlerde ürün artınca fiyatlarda düşüş olabilir” dedi.
Manavgat'ta yer fıstığı hasadı tüm hızıyla devam ediyor. 25 bin dönümlük alanda bu yıl 10 ile 12 bin ton rekolte beklenen Manavgat'ta üreticiler geçen yıl kilogramı 45 liradan alıcı bulan fıstığın bu yıl 25 liraya kadar düşmesinden şikayetçi.
TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, esnaf ve sanatkârların vergi, trafik, SGK prim borçları gibi devlete olan borçlarda yapılandırmaya ihtiyacı olduğunu vurguladı.
Yıl sonu yaklaşırken, milyonlarca çalışanın gözü yeni asgari ücrete çevrildi. Aralık ayında Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenecek zam oranı merakla beklenirken, ekonomist Selçuk Gülten, Lider Haber TV’de önemli mesajlar verdi. Asgari ücretli çalışanlara kira desteği gibi destekler verilmesi önerisinde bulunan Gülten, yüzde 35 oranında zam beklediğini söyledi.
© Copyright © 2022 Lider Gazete, Sitemizde bulunan yazı, video, fotoğraf ve haberlerin her hakkı saklıdır. İzinsiz veya kaynak gösterilmeden kullanılamaz