ÜÇÜNCÜ EBEVEYN: ANNE BABA İLİŞKİSİ

Aile içi ilişkiler bireyin ilk sosyal ortamı olmakla birlikte gelecekteki hayatına hazırlayan ilkokuludur. Diğerleri ile iletişim şeklini, kendilerine ve diğerlerine dair algısını, sosyal ve duygusal gelişimini öğrendiği ilk yerdir. Bu süreçte birey için en temel ihtiyaçlardan biri de huzurlu bir ev ortamıdır.

***

Nitekim kişilerarası problem çözme becerilerini ebeveynlerini gözlemleyerek geliştiren birey için anne babanın kendi problemlerini nasıl çözdükleri oldukça önemlidir. Romantik ilişkilerde, çiftlerin ayrı ayrı iyi veya kötü insan olmaları değil, birlikte uyumlu veya uyumsuz olmaları ilişkinin sürdürülebilirliğini etkilemektedir.

Aile içindeki bireylerin birbirlerine karşı saygılı, kabul edici, şeffaf, işbirlikçi, çözüm odaklı, problem çözmeye istekli, iletişime açık, birbirlerinin isteklerine duyarlı olmak gibi artırılabilecek olumlu nitelikler, o ilişkinin sağlıklı olduğunun göstergesi olarak kabul edilir. 

***

Sağlıklı ilişkiye sahip anne babanın dünyaya getirdikleri bireylerin benzer şekilde gelecekte sağlıklı ilişkiler kurma olasılığı oldukça yüksektir. Araştırmalar evlilik doyumu yüksek anne babaların çocuklarının çözüm odaklı olduklarını, empati becerilerinin geliştiğini, sosyal ilişkilerde başarılı olduğunu ve duygusal zekalarının daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Diğer yandan çocuklarıyla birebir ilişkilerinde sağlıklı iletişim kuran ancak eş ilişkileri sağlıksız  anne babaların çocuklarında, gözlemledikleri davranışlar nedeniyle olumsuz birçok özellik görülmektedir. Yapılan araştırmalar anne baba arasındaki ilişkinin sağlıksız olduğu çocuklarda; stres hormonu artışı, saldırganlık, yalan söyleme, düşük akademik başarı, kurallara uymama, yıkıcı problem çözme, utangaçlık, düşük benlik saygısı, içe kapanıklık ve depresyon gibi olumsuz durumların ortaya çıktığını göstermektedir.

***

Norton ve Norton (2006) anne baba ilişkisinin çocuk için önemini şu sözü ile ifade etmektedir: ‘Bir çocuğun 3 ebeveyni vardır: Anne, baba ve anne baba arasındaki ilişki. Bu üçüncü ebeveyn son derece önemlidir. Norton ve Norton’ın (2006) da vurguladığı gibi anne baba arasındaki ilişkinin niteliği, üçüncü ebeveyni, çocuğu en az annesi ya da babası ile olan ikili ilişkisi kadar etkilemektir.

***

Anne babanın arasındaki ilişkide sevgi, saygı, aşk, mutluluk, destek, anlaşılma, iletişim, paylaşım, sadakat, mahremiyet en temel ihtiyaçlardır. Bu ihtiyaçların ilişkide karşılanmaması her bir bireyde ve ilişkide sorunlara neden olur. Üçüncü ebeveyn rolünü taşıyan bu ilişkideki sorunlar anne babayı bireysel olarak etkilediği gibi çocukla olan teması sonucu çocuğu da etkilemektedir. Araştırmalar da bunu desteklemektedir.