TÜRKİYE VE PARİS İKLİM ANLAŞMASI

Geçtiğimiz aylarda Antalya, Muğla ve Aydın illerimizde meydana gelen orman yangınları ile birlikte Türkiye’de iklim değişikliği daha fazla konuşulmaya başlandı.

İklim değişikliği hem Türkiye’de hem de dünyada bir yandan orman yangınlarını bir yandan ise sel felaketlerini tetikleyerek, telafi edilmesi zor olan ekolojik yıkıma neden olmaktadır. Bu yıkımın insanlar üzerinde etkisi ise sorunun bir diğer tehlikeli boyutunu oluşturmaktadır.

Türkiye, iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması için çeşitli politikaları hayata geçirmeye çalışmaktadır. Türkiye’nin bu yönde attığı en önemli adım ise Paris İklim Anlaşması’nı onaylamasıdır.

Son zamanlarda medyada en çok konuşulan konulardan bir tanesi Türkiye’nin Paris İklim Antlaşması’nı TBMM’de onaylayarak taraf olmasıdır. Türkiye, 2016 yılında imzaladığı Paris İklim Antlaşması’nı 6 yıl sonra TBMM’de kabul ederek yürürlüğe koymuştur. Peki, medyada sürekli olan konuşulan Paris İklim Anlaşması nedir ve Türkiye açısından nasıl bir önem taşımaktadır?

2015 yılında imzalanan ve 2016 yılında yürürlüğe giren Paris İklim Anlaşması, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında, iklim değişikliği ile mücadele edilmesi ve sera gazlarının salınımının azaltılması hakkında önemli kararların alındığı bir anlaşmadır. 190’dan fazla ülke tarafından imzalanan Paris İklim Anlaşması, iklim değişikliği ile mücadelede küresel eylem planını ortaya koymaktadır.

Paris İklim Anlaşması’nın en önemli amacı iklim değişikliğine neden olan küresel ortalama sıcak artışının Sanayi Devrimi öncesine göre 2°C altında tutulmasıdır. 2050 yılına kadar sera gazlarının salınımının tüm dünyada sıfırlanması amaçlanmaktadır.

Başka bir ifade ile belirtmek gerekirse, küresel ısınmanın kontrol altına alınarak iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması amaçlanmaktadır. Bunu başarabilmek için ise sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmektedir.

Bu anlaşmaya taraf olan tüm ülkelerin düşük sera gazı emisyonlu kalkınmanın sağlanmasını zorunlu kılmaktadır. Fakat bunu yaparken gıda üretiminin zarar görmemesi öncelikler arasında yer almaktadır.

Paris İklim Anlaşması’nda Her ülkenin küresel ortalama sıcaklığı azaltması için üstleneceği katkıyı belirlemesini ve düzenli olarak raporlaması teşvik edilmektedir. Ülkelerin sera gazlarının salınımını azaltma performansları 5 yılda bir kez değerlendirilecektir. Bu değerlendirme sonucunda yeni hedefler belirlenecektir.

Paris İklim Anlaşması’na taraf devletlerin bu yönde uygulayacağı politikalar ve eylem planları ilgili mekanizmalar tarafından incelenecektir. Bu açıdan baktığımızda Paris İklim Anlaşması’nın bir denetim mekanizmasına da sahip olduğunu görmekteyiz.

Peki, Paris İklim Anlaşması’na taraf olmak Türkiye açısından ne anlama gelmektedir? Paris İklim Anlaşması’na taraf olmak iki açıdan önemlidir. Birincisi, Türkiye, Paris İklim Anlaşması’nı imzalayarak küresel ısınmaya neden olan sera gazlarının salınımının azaltılması noktasında irade ortaya koymuştur.

190’dan fazla ülke tarafından imzalanan Paris İklim Anlaşması iklim değişikliği ile mücadelede küresel mutabakatı ortaya koymaktadır. Türkiye, Paris İklim Anlaşması’nı imzalayarak uluslararası mutabakata bağlı kaldığını, yani diğer dünya ülkeleri ile uyum içerisinde hareket ettiğini göstermiştir.

İkincisi, Türkiye’nin ortaya koyduğu bu iradenin bir sonucu olarak sera gazlarının salınımına neden olan insan eylemlerinin kontrol edilmesi noktasında çevre politikalarının oluşturulması ve bunun için ilgili yasal düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Bu politika değişikliğinin başında ise enerji politikaları gelmektedir. Çünkü sera gazlarının salınımının en önemli nedeni aşırı fosil yakıt tüketimidir.

POLİTİKA DEĞİŞİKLİĞİ

Türkiye’nin Paris İklim Anlaşması’nın yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için kömür ve petrol gibi fosil yakıtların kullanımını azaltması gerekmektedir. Bu enerji kaynaklarına alternatif olarak ise daha fazla yenilenebilir ve nükleer enerjiye yatırım yapması gerekmektedir. Bu politika değişikliği ise Türkiye’de daha temiz çevrenin oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.