TÜRKİYE’NİN JEOPOLİTİK YERİ VE ÖNEMİ

Jeopolitik, yerleşme tarihi boyunca ülkelerin dünya üzerindeki etkinliğinde en önemli faktör olmuştur. Günümüzde ülkelerin kaderlerini büyük ölçüde belirleyen jeopolitik konum, gelecekte de önemleri üzerinde belirleyici rol oynayacaktır.

Türkiye toprakları coğrafi ve özel konumundan dolayı yerleşme tarihinin her döneminde sayısız güçlerin kıyasıya mücadele ettiği bir alan olmuştur. Bugüne kadar ulaşan tarihi kalıntılar, bu toprakların kesintisiz olarak önemli uygarlıklara sahne olduğunu göstermektedir.

Orta kuşakta olması elverişli iklim, zengin ve çeşitli bitki örtüsü, verimli toprak ve su kaynakları bakımından önemini artırmaktadır. Geniş bir yüzölçümü ve büyük bir genç nüfus potansiyeline sahip olması, halkın refah güvenliğine ve iş gücü potansiyeli bakımından sıkıntı çekmemesine sebep olmuştur.

Eski dünya karalarının (Asya, Avrupa ve Afrika) ortasında bulunması ulaşımın kavşak noktası olması ve çeşitli kültürlerden etkilenmesine zemin hazırlamıştır.

Dünya üzerinde her ülkeye nasip olmayan stratejik değeri oldukça yüksek yeraltı (bor ve krom gibi) ve yerüstü (buğday ve hayvan varlığı gibi) zenginlik kaynaklarına sahiptir. Etrafının denizlerle çevrili olması iklim, ulaşım, su ürünleri ve turizm yönünden paha biçilmez imkanlar sunmaktadır.

Dünyanın en önemli boğazlarına sahip olması barışta ekonomik faaliyetler, savaşta ülke güvenliği açısından kilit rol oynar. Çevresindeki ülkelere göre yüksek ve engebeli olması güvenliği açısından,  tatlı su kaynakları bakımından zengin sayılabilecek potansiyele sahip olması gittikçe stratejik bir güç haline gelen su kaynakları bakımından önem kazanmasına sebep olmuştur.

Farklı kültürlerin etkileşim alanı olması, dünya siyasetinde öne çıkmasına sebep olan Türkiye; insanının iyi, doğru ve güzel olarak kabul edilen değerlere sahip olması dünyada saygın bir konuma yükselmesine yol açmıştır.

Doğal yönden doğu ile batı arasında zaten bir köprü görünümündeki bu topraklar bu iki kutbun birçok yönden etkileşimi sağlayan geçiş kuşağı olmuştur. Bu önemli konumundan dolayı uluslararası sosyal, siyasal ve ekonomik kuruluşlara üye olan Türkiye, bu kuruluşların yönlendirdiği dünya siyasetinde önemli rol oynayan ülkelerden biri olmuştur.

Günümüzde de Türkiye’nin önemli jeopolitik konumu; dış politikası, ulusal hedefleri ve ideallerinin belirlenmesinde oldukça etkili rol oynamaktadır.

Kısaca belirtmek gerekirse; Türkiye’nin jeostratejik konumu küresel güçleri bile kıskandıracak derecede önemlidir. Bu durum ülkeye büyük yararlar sağladığı gibi, önemli bazı sorumlulukları da beraberinde getirmektedir.

Bu yüzden elverişli konumunun sunduğu bütün avantajlardan en iyi bir şekilde yararlanacak şahsiyetli bir dış politika izlenmelidir. Söz konusu fırsatların etkisini azaltacak ve güvenliğini tehlikeye düşürecek yaklaşımlardan kaçınılmalıdır.