Turizm sektöründe yeni düzenlemeler
Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
Kanuna göre, Turist Rehberliği Meslek Kanunu'ndaki
değişiklikle mesleğe kabul başvurularında, yabancı dil yeterliliğini
belirlemeye yönelik sınav, ÖSYM tarafından yapılacak. ÖSYM sınav takvimine
alınmayan dillerde ise konusunda uzman ve tarafsız kuruluşlara sınav
yaptırılabilecek.
Mesleğe kabul koşullarının tümünü yerine getirenler,
Bakanlığın talebiyle konusunda uzmanlaşmış kamu kurum ve kuruluşları tarafından
yapılan mesleğe kabul sınavında başarılı oldukları yabancı dilde turist rehberi
olmaya hak kazanacak.
Mesleğe kabul koşullarını yerine getirip, sadece yabancı dil
yeterlilik belgesi koşulunu yerine getiremeyenler ise Bakanlığın talebiyle
konusunda uzmanlaşmış kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan mesleğe
kabul sınavında başarılı olmaları halinde, katıldıkları uygulama gezisine bağlı
olarak bölgesel veya ülkesel Türkçe turist rehberi olmaya hak kazanacak.
ÇİNCE DÜZENLEMESİ
Çince başta olmak üzere belirlenecek Uzak Doğu dillerindeki
adaylar için üniversitelerin turist rehberliği bölümlerinin ön lisans, lisans
veya yüksek lisans programlarından mezun olmak veya üniversitelerin turist
rehberliği bölümü dışındaki diğer bölümlerinden en az lisans düzeyinde mezun
olanlar için, turizm sektörünün ihtiyaçları da dikkate alınarak belirlenen
dillerde, gerektiği hallerde belirlenen bölgelerde, ülkesel veya bölgesel
turist rehberliği eğitim programını bitirme şartı aranmayacak.
Üniversitelerin sanat tarihi ve arkeoloji bölümlerinden
lisans mezunları için turist rehberliği eğitim programına katılma şartı
aranmayacak. Bu kişiler, belirtilen diğer koşulları yerine getirerek,
yönetmelikle belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılan en az 100 saatlik
eğitim programı ile uygulama gezisini başarıyla tamamlamalarıyla başarılı
oldukları yabancı dilde, katıldıkları uygulama gezisine bağlı olarak bölgesel
veya ülkesel turist rehberi olmaya hak kazanacak.
Mesleğe kabul başvurusu Bakanlığa yapılacak. Bakanlık, 30
gün içinde gerekli incelemeleri yaparak, başvuruyu kabul ettiği takdirde
ruhsatname düzenleyecek, reddedilen başvurularda gerekçesi ile birlikte başvuru
sahibine bildirecek.
Mesleğe kabul koşullarını taşımamalarına rağmen mesleğe
kabul edilmiş olanlar, mesleğe kabulü engelleyen bir suçtan hüküm giyenler ile
mesleğe engel hali ortaya çıkanlar, Bakanlık kararıyla meslekten çıkarılacak.
Turist rehberliği, sadece çalışma kartında belirtilen
yabancı dillerde hukuka ve meslek etik ilkelerine uygun icra edilecek.
MESLEKTEN ÇIKARMA CEZASI
Kanunla, turist rehberlerine uygulanacak disiplin cezalarına
da düzenleme getirildi.
Bu kapsamda söz konusu fiilin 5 yıl içinde 2 kez işlenmesi
halinde meslekten geçici men cezası, 3 kez işlenmesi durumunda ise meslekten
çıkarma cezası uygulanacak.
Turist rehberi ücretleri, mesleğin Türkçe icra edilmesi
halinde, belirlenen taban ücretin yüzde 70'inden az olmamak üzere Bakanlık
tarafından belirlenecek ve ilan edilecek.
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlar tarafından
öğrencilere yönelik olarak öğretmen refakatinde ve ticari amaç gözetilmeksizin
yapılan geziler, düzenleme kapsamı dışında tutulacak.
Ruhsatname sahibi olmadan rehberlik hizmetinde bulunanlar
hakkında, hizmet verilen kişi sayısı ve bölgenin özellikleri dikkate alınarak
ilgili mülki idare amiri tarafından 25 bin liradan 100 bin liraya kadar idari
para cezası verilecek.
Turist rehberliği hizmetinin verilmesi sırasında, bu hizmeti
alanların bilgisi ve onayı dışında alışveriş amaçlı belirli bir işletmeye
gönderilmeleri karşılığında, rehberin kendisine veya yönlendireceği kişiye
herhangi bir menfaat temin etmesi halinde turist rehberleri hakkında mülki
idare amiri tarafından 25 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası
verilecek.
MESLEK KURULUŞLARI DENETİM ESNASINDA HER TÜRLÜ BİLGİYİ
VERMEKLE YÜKÜMLÜ OLACAK
Kültür ve Turizm Bakanlığı, meslek kuruluşlarının ve
iştiraklerinin her türlü iş, işlem, faaliyet ve hesaplarını müfettişler ve
kontrolörler aracılığıyla gerektiğinde ve en geç 3 yılda bir zorunlu olarak
denetleme yetkisine haiz olacak.
Meslek kuruluşları, denetim esnasında her türlü bilgiyi
vermek ve belgeyi göstermekle yükümlü olacak.
Meslek kuruluşlarının organ üyeleri ile personeli,
görevleriyle ilgili suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden dolayı kamu
görevlisi gibi cezalandırılacak.
Yükümlülüklerini yerine getirmeyen, belirtilen suçlardan
dolayı haklarında kovuşturmaya başlanan ya da yapılan denetimlerde görevi
başında kalması sakıncalı görülen meslek kuruluşlarının personeli, Bakanlık
müfettişinin teklifi üzerine 3 ay süre ile Bakanlık tarafından geçici olarak
görevden uzaklaştırılabilecek. Gerekli görülmesi halinde bir defaya mahsus
olmak üzere bu süre Bakanlık tarafından 3 ay daha uzatılabilecek.
Bu madde kapsamında görevden uzaklaştırılanlar, denetim
sırasında veya denetimin tamamlanmasından sonra Bakanlık kararıyla veya
haklarında kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği ya da mahkumiyetlerine
karar verilmediği takdirde görevlerine dönecek.
Görevine iade edilenlerin, uzaklaştırma süresi boyunca
mahrum kaldığı ödentileri, kanuni faizleri ile birlikte istihdam edildikleri
meslek kuruluşu tarafından ödenecek.
Milli güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun
devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca
varsa, birliklerin ve turist rehberleri odalarının organları Bakanlık
tarafından faaliyetten men edilebilecek.
Faaliyetten men kararı 24 saat içinde görevli hakimin
onayına sunulacak. Hakim, kararını 48 saat içinde açıklayacak. Aksi halde bu
idari karar, kendiliğinden yürürlükten kalkacak. Bakanlık, bu madde kapsamında
açılan davaları katılan sıfatıyla takip edebilecek.
Turist rehberliği niteliğindeki hizmet, faaliyet ve bunlara
yönelik sözleşmeler yönetmelikle düzenlenecek.
TURİST
REHBERLERİNİN REHBERLİK KİMLİK KARTINI RUHSATNAME İLE DEĞİŞTİRMELERİ
Turist rehberlerinin rehberlik kimlik kartlarını belli
koşullar dahilinde ruhsatname ile değiştirmelerine imkan sağlandı.
Kanunla, rehberlik kimlik kartını ruhsatname ile
değiştirenlerin yabancı dil yeterliliğine ilişkin belgeyi getirmeleri, zorunlu
olacak; aksi takdirde Türkçe turist rehberi olarak mesleklerini icra
edebilecekler. Yabancı dil yeterliliğini belgeleyenler çalışma kartı alarak,
yeniden başarılı oldukları dilde mesleklerini icra edebilecek.
Seyahat acentelerinin de müşterilerini bilgi ve onayları
dışında alışveriş amacıyla bir işletmeye göndermeleri karşılığında kendileri
veya yönlendirdikleri kişiye menfaat temin etmeleri halinde belgeleri iptal
edilecek ve bunlar 5 yıl süreyle seyahat acenteliği yapamayacak.
Öte yandan, "Paket tur ve tur kapsamında, ülkedeki
müzelerde, ören yerlerinde ve tescilli kültür varlıklarında sunulacak tanıtım
hizmetinin bu alanlarda turist rehberleriyle verilmesine" yönelik
düzenlemeyi içeren 11. madde, tekliften çıkarıldı.
TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ, teklifin kabul edilmesinin
ardından, birleşimi, yarın saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.