TARIM SEKTÖRÜNDE SİGORTALILIK HİZMETİ

Sosyal Sigorta hizmeti sunan üç büyük Kurum, (SSK, BAĞ-KUR, EMEKLİ SANDIĞI ) sosyal güvenlikte reform yasasıyla bir çatı altında "Sosyal Güvenlik Kurumu" adıyla birleşmiştir. Bu birleşme kurumsal baz da sağlandıysa da uygulamada ve sosyal sigorta hizmeti sunmada sağlanamamıştır.

Önceden "SSK" olarak adlandırılan sigortalılık statüsü 4/a, "Bağ-Kur" olarak adlandırılan sigortalılık statüsü 4/b, "Emekli Sandığı" olarak adlandırılan sigortalılık/iştirakçilik 4/c olarak 5510 sayılı Kanunla tek yasada, farklı isimle yeniden karşımıza çıkmıştır. Bu üç statüye göre sigortalı sayılmayan ya da ay içinde 30 günden eksik çalışan 4/a sigortalılarına da isteğe bağlı sigortalı olabilme imkânı tanınmış, fakat ödedikleri bu isteğe bağlı primler 4/b sigortalılık statüsü olarak değerlendirileceği hüküm altına alınmıştır.

Uygulamaya bu şekilde devam edilirken,01.03.2011 tarihinde, 6111 sayılı Kanunla, farklı statüdeki sigortalılıkların çakışması halinde hangisinin geçerli olacağı ve isteğe bağlı prim ödeyenlerin sigortalılık statüleri ile ilgili esaslı bir değişikliğe gidilmiştir.

5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden önce kendi mülkünde, ortaklık veya kiralamak suretiyle başkalarının mülkünde, kamuya mahsus mahallerde ekim dikim, bakım, üretim, yetiştirme ve ıslah yollarıyla veya doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünlerinin üretimini, avlanmasını, avcılar ve yetiştiriciler tarafından muhafazasını, taşınmasını sağlayanları veya bu ürünlerden sair bir şekilde faydalanmak suretiyle kendi adına ve hesabına faaliyette bulunanların sosyal güvenliği, 17.10.1983 tarih 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre zorunlu olarak Bağ-Kur tarafından sağlanmaktaydı.

 Bu kapsamda çalışıp sigortalı olan kişilerin sigortalılığı, diğer sosyal güvenlik yasalarına dahil bir işte çalışmaya başladıkları günden bir gün önce son bulmaktaydı.

 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden itibaren ise tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Yasada tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından fazla olanlar yine zorunlu olarak 5510 sayılı Kanuna göre (4/b) kapsamında sigortalı sayılmışlardır.

5510 sayılı Kanunun 53''''üncü maddesinin birinci fıkrası 6111 sayılı Kanunun 33''''üncü maddesi ile değiştirilmiştir. Bu değişiklikle birlikte "sigortalının 4''''üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statüleri ile (c) bendinde yer alan sigortalılık statüsüne aynı anda tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında, (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde ise aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır." hükmü getirilmiştir.

 Diğer bir ifadeyle 01.03.2011 tarihinden sonra hangi statünün önce başladığının hiç bir anlamı yoktur. Kişi tam zamanlı ya da kısmi zamanlı hizmet akdiyle çalışmaya başlarsa 4/b sigortalılığı sonlandırılacak ve 4/a sigortalılığı başlatılacaktır.