Tahıl ürünlerinin Ukrayna'dan emniyetli şekilde sevki için İstanbul'da oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi resmi olarak açıldı. Açılışta konuşan Milli Savunma Bakanı Akar, 25 milyon tondan fazla tahılın güvenli sevki için koridorun zaruri olduğunu söyledi.

Tahıl ürünlerinin sevki için İstanbul'da oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi resmi olarak açıldı. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, açılışta konuştu.

Bakan Akar'ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar:

"RUSYA VE UKRAYNA ARASINDA YAŞANAN ÇATIŞMA, ENERJİ VE GIDA KRİZİNİ ARTIRMIŞTIR"

Tüm dünya için özel bir anlam taşıyan, tamamen insani amaçlar doğrultusunda çalışan bu merkezde sizlerle büyük bir memnuniyet duyduğumuzu hemen sözlerimin başında belirtmek istiyorum. Bildiğiniz üzere Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan çatışma, enerji ve gıda krizini artırmıştır. Dünyadaki tahıl arzının yaklaşık 3’te biri Rusya ve Ukrayna tarafından sağlanmaktadır. Ukrayna’dan çıkarılamayan tahıl sorununun devam etmesi, başta Ortadoğu ve Afrika olmak üzere küresel anlamda hem açlık hem de düzensiz göç nedeniyle ciddi bir güvenlik riski oluşturmaktadır. Dolayısıyla Ukrayna limanlarında bekleyen 25 milyon tondan fazla tahılın güvenli bir şekilde ve belki de daha önemlisi kısa zamanda ihtiyaç sahibi ülkelere sevki için denizde bir koridor oluşturulması zarureti doğmuştur.

"CUMHURBAŞKANIMIZ SORUNUN ÇÖZÜMÜ İÇİN BİR İNİSİYATİF ALMIŞTIR"

Türkiye, sayın Cumhurbaşkanımız, sayın Putin ve Zelenskiy’le görüşmeleri doğrultusunda sorunun çözümü için bir inisiyatif almıştır. Bu çerçevede Bakanlar seviyesinde de pek çok görüşme yapılmış, bu görüşmelerde kırmızı hat teşkili de kararlaştırılmıştır. Bu kararlar doğrultusunda Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Türkiye tarafından birer general görevlendirilmiş, görevlendirilen bu özel temsilciler vasıtasıyla yoğun temaslar yürütülmüştür. Bu temaslar sonucunda 13 Temmuz’da İstanbul’da ilk kez dörtlü bir toplantı icra edilmiş, toplantıda genel prensipler üzerinde mutabık kalınmıştır.

"SAHADA HERHANGİ BİR ASKERİ UNSUR BULUNMAMAKTADIR"

Bu uzun ve meşakkatli çalışmalar; bazı ülkelerin gösterdikleri farklı yaklaşımlara rağmen, sayın Cumhurbaşkanımızın, sayın Putin, sayın Zelenskiy ve sayın Guterres’in gösterdikleri irade neticesinde 22 Temmuz’da imzalanan anlaşma ile sonuçlanmış; Müşterek Koordinasyon Merkezi Milli Savunma Üniversitesi yerleşkesinde 23 Temmuz itibarıyla hazırlık çalışmalarına başlamıştır.

Merkezin vazifesi; Ukrayna’dan ihraç edilecek tahıl ve benzeri gıda ürünlerinin Odesa, Çernomorsk ve Yuzni limanlarından emniyetle denizden nakliyatını sağlamaktır. Merkez, asker ve sivil olmak üzere Türkiye ile birlikte Rusya, Ukrayna ve BM’den 5’er temsilciden oluşmaktadır. Sahada herhangi bir askeri unsur bulunmamaktadır.

"MERKEZ, GİRİŞİME DAHİL OLACAK TİCARİ GEMİLERİN KAYDINI VE TAKİBİNİ YAPACAK"

Bu Merkez, girişime dâhil olacak ticari gemilerin kaydını ve takibini yapacak, muhabere vasıtaları ile ticari gemilerin intikalini teknik olarak takip edecek, tüm faaliyetlerini taraf ülkeler ve BM ile koordineli olarak yürütecektir.

"MÜŞTEREK DENETİM TİMLERİ TARAFINDAN GEMİLERİN KONTROLLERİ YAPILACAKTIR"

Ukrayna limanlarındaki yükleme ile Türkiye’deki limanlara varışta uygun görülecek mevkilerde, müşterek denetim timleri tarafından gemilerin kontrolleri yapılacaktır. Mayın temizleme ihtiyacı olursa taraflarca mutabık kalınacak şekilde planlama yapılacaktır. Ancak şu aşamada bir ihtiyaç bulunmamaktadır.

"İMZALANAN BELGE, 120 GÜN İÇİN GEÇERLİ OLACAK"

Taraflarca imzalanan belge, 120 gün için geçerli olacak, tarafların sonlandırma talebi olmadıkça da devam edecek, yenilenecektir. Bu merkez ayrıca Karadeniz’deki tüm ticari gemilerin hareketlerini Türkiye’nin sahip olduğu milli altyapı ve diğer imkânlarla izleyebilecek, diğer kurum/kuruluşlarla birebir görüşme yapılabilecektir.

Hali hazırda Ukrayna limanlarından çıkacak ilk tahıl yüklü gemilerin hazırlık ve planlamasına devam edilmektedir.

"FİYATLARIN AŞAĞI ÇEKİLMESİNE ÖNEMLİ KATKILAR SAĞLAYACAĞINA İNANIYORUZ"

Müşterek Koordinasyon Merkezi vasıtasıyla yapılacak çalışmaların tüm dünyayı etkileyen gıda krizinin aşılmasına, özellikle uzmanlar tarafından belirtildiği üzere fiyatların aşağı çekilmesine önemli katkılar sağlayacağına inanıyoruz.

Bu merkezde çalışan personel, dünyanın gözünün üzerlerinde olduğunun farkında. Temennimiz, kolektif ve başarılı çalışmalarla, Merkezin insani ihtiyaç ve barışa azami katkı sağlaması. Temennimiz bu.

Dolayısıyla Merkez’de görev alan personelin sorumlulukları büyüktür. Rusya Federasyonu, Ukrayna, Türkiye ve BM’nin değerli temsilcileri; tarihi, insani ve önemli bir misyon üstlenmiş bulunuyorsunuz.

"MUTABAKATA TARAFLARCA UYULMASI EN BÜYÜK ARZUMUZDUR"

Sayın Cumhurbaşkanımızın ifade ettikleri üzere "Mutabakata taraflarca uyulması en büyük arzumuzdur." Bu doğrultuda ortaya konulan ortak çalışma iradesi, tüm krizlerin iyi niyet ve diyalogla önlenebileceğini göstermektedir.

Nitekim, tüm tarafların burada görev alacak temsilcilerini anlaşmanın imzalanmasının hemen ertesi günü, ivedilikle İstanbul’a göndermeleri, önemli ve samimi bir kararlılık göstergesi olmuştur. Bu bağlamda Müşterek Koordinasyon Merkezinin yapacağı çalışmaların kalıcı barış ortamına da zemin hazırlamasını temenni ediyoruz.

Biz her fırsatta barıştan, huzurdan, diyalogdan yana olduğumuzu ifade ettik, etmeye ediyoruz.

"TÜRKİYE OLARAK NATO’DAKİ SORUMLULUKLARINI DA YERİNE GETİRDİK"

Sayın Cumhurbaşkanımız, gerginliğin başından itibaren çatışmanın önlenmesi, savaş çıktıktan sonra da ateşkesin sağlanması ve diplomatik çözüm için büyük bir çaba göstermiş, gayretlerini sürdürmüştür. Bu doğrultuda Türkiye olarak tüm Bakanlık ve kurumlarımız dengeli, itidalli ve kolaylaştırıcı yönde çalışmalarını aralıksız sürdürmüştür, sürdürmektedir. Bir an önce ateşkesin sağlanmasını, gerginliğin azaltılmasını ve insani yardımların ulaştırılmasını hedefliyoruz.

Bu süreçte Türkiye olarak NATO’daki sorumluluklarını da yerine getirdik, getirmeyi de sürdüreceğiz. Türkiye’nin duruşunun, her iki ülke ile diyalog halinde olmasının doğruluğu ve önemi bir kez daha ortaya çıkmıştır.

Gıda krizinin önlenmesine ve uzmanlara göre gıda fiyatlarının düşmesine katkı sağlayacak olan bu Merkez’de yapılacak çalışmalar, benzer şekilde enerji krizi ve diğer bazı sorunların çözümüne de model olabilir.

Bu merkez ayrıca gıda krizinin önlenmesi ve Afrika’dan Avrupa ve Türkiye’ye olabilecek düzensiz göçün engellenmesine de katkı sağlayacaktır. Bu vesileyle sürece destek sağlayan Rusya Savunma Bakanı Şoygu’ya, Ukrayna Savunma Bakanı Reznikov’a, Ukrayna Altyapı Bakanı Kubrakov’a, katkı sağlayan tüm personele, BM görevlilerine ve ilgili Bakanlıklarımıza, kurumlarımıza ve personeline teşekkür ediyoruz.

Bu çalışmalar sırasında direktif ve kararlı duruşuyla çalışmalarımızın başarılı bir şekilde sonuçlanmasını sağlayan Sayın Cumhurbaşkanımıza da buradan saygı ve şükranlarımızı sunuyoruz.

Müşterek Koordinazyon Merkezinin tüm personeline de çalışmalarında başarılar diliyor, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Teşekkürler, Thank you, Spasiba, Dyakuyu…

MOSKOVA'DAN DA AÇIKLAMA GELDİ

Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise "Ukrayna Limanlarından Tahılın Güvenli Nakliyesine İlişkin Mutabakat İnisiyatifi'nin hükümlerine uygun olarak Ortak Koordinasyon Merkezi, İstanbul’da çalışmalarına başladı. İleri düzeyde Rus uzman grubu İstanbul'a gidecek ve bugün dörtlü formatta çalışmalara başlanacak” ifadeleri yer verildi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da merkezin açılışı öncesi yaptığı açıklamada "Ortak Koordinasyon Merkezi'nin açılışı bugün İstanbul'da yapılacak. Rusya da Ukrayna da heyetlerini İstanbul'a gönderdi" dedi.

20 KİŞİ GÖREV YAPACAK

Merkezde Ukrayna, Rusya, Birleşmiş Milletler ve Türkiye'den toplam 20 kişilik ekip görev yapacak. Ekibe ise bir Türk Amiral liderlik edecek.

RUSYA HAZIRLIKLARA BAŞLADI

AFP haber ajansının geçtiği görüntüler Rusya'nın Rostov-On-Don Limanı'ndan tahılların kargo gemilerine yüklediğini ortaya koydu. Kargo gemisine yüklenen buğdaylar İstanbul'a gönderilecek.

HABER MERKEZİ