Sinema ve dizi sektörüne 4 ayrı rekabet incelemesi
Rekabet Kurulu, sinema ve dizi sektörüne yönelik olarak gerçekleştirdiği soruşmalarda 4 ayrı incelemeyi eş zamanlı yürütürken, sektördeki anti-rekabetçi eylemleri bütüncül yaklaşımla mercek altına alıyor.
Rekabet Kurumundan alınan bilgilere göre, medya ve eğlence endüstrisindeki gelişmeler; oyuncu, menajer, yapımcı, yayıncı, yazar, senaristler, içerik sağlayıcıları ve sonuç olarak tüketiciler ile ekonominin tümü için büyük önem taşıyor.
Yapım ve yayıncılığın sahip olduğu yeni platformlar ile
dağıtım seçenekleri, içerik üreticileri ve izleyiciler için değişen
alternatifler ortaya çıkarıyor. Teknoloji ve dağıtım yöntemlerinin yanı sıra bu
pazarların yapılanması konusunda da değişiklikler yaşanıyor.
Kurula göre, önemli pazar payına sahip şirketlerin
mevcudiyeti ile dikey bütünleşik yapıları, gelişmelerden kaynaklanan
etkinlikleri ve rekabeti sınırlıyor. Söz konusu büyük pazar payına ve dikey
entegrasyona sahip teşebbüsler, içeriği, dağıtımdaki güçlerini korumak ve
dağıtımı da içerikten kaynaklanan güçlerini korumak için kullanıyor.
İçerik ve dağıtımda yaşanan dikey bütünleşik yapı ve
konsolidasyon, sadece içeriği korumak için imtiyazlı alanlar oluşturmakla
kalmıyor, aynı zamanda dağıtımdaki güçlerini korumak için bunları koordine
etmelerini daha kolay hale getiriyor. Bu durum yeni girişimler, daha küçük
rakipler ve bağımsız yapımcılar için önemli bir engel oluşturuyor.
BAĞIMSIZ
SEKTÖRDEKİLER GÜÇ ASİMETRİSİNE KARŞI SAVUNMASIZ HALE GELİYOR
Bahse konu durum, söz konusu teşebbüsler için pazardan çıkma
veya diğerleri tarafından satın alınma seçeneklerini gündeme getiriyor.
Sektörde yaygın şekilde uygulanan münhasır ve uzun dönemli anlaşmalar da benzer
şekilde rakiplerin pazardan dışlanması amacına hizmet ediyor. Bu durum bağımsız
sektördekileri güç asimetrisine karşı savunmasız hale getiriyor.
Yüksek pazar payına sahip teşebbüslerin "hangi içeriğin
üretileceğini, tüketicilerin neyi izleyebileceğini ve nasıl
izleyebileceklerini" kontrol edeceği bir pazar yapısı, piyasa gücünün
artmasına yol açarak, içerik üretimi ve dağıtımında büyük merkezileşme ve
tekelleşme sorununu ortaya çıkarıyor.
Söz konusu sorun, yenilikçi içerik üretimini azaltmak,
bağımsız içeriği dağıtım kanallarından dışlamak, iş gücü piyasasını kontrol
etmek, yeteneklerin gelecekteki gelirlerini sınırlamak, rakiplere zarar vermek,
ihracat da dahil olmak üzere toplam hasılayı azaltmak, ilişkili işlerini
ayrıcalıklı hale getirmek, senaristleri ve oyuncuları düşük ücretle çalıştırmak
ve tüketiciler için fiyatları artırmak şeklinde oluşabiliyor.
SEKTÖR ÇALIŞANLARI VE
TÜKETİCİLER İÇİN DAHA AZ SEÇENEK
Sektörde gözlemlenen anti-rekabetçi eylemler, içerik
üretimini, kreatif olmayı ve seçenekleri azaltarak, iş gücü için ücretleri
düşürmeye yönelik strateji sonucunda ortaya çıkıyor. Bu durum, içerik
çeşitliliği ve yeniliğini kısıtlayarak, yetenekler üzerinde baskıya ve daha
kötü şartlarda çalışmaya zorlanmalarına neden oluyor. Bu süreç, yalnızca sektör
çalışanları için değil, aynı zamanda tüketiciler için de daha az seçenek
anlamına geliyor.
Kurula göre, medya ve eğlence sektöründe rekabet
kurallarının uygulanması, rekabetçi süreçlerin korunması, tüketici refahı,
verimlilik ve yeniliğe ek olarak çoğulculuk ve demokrasi gibi tüketici
refahının ekonomik anlamının ötesinde birden fazla hedefe ulaşılmasında önemli
rol oynuyor.
Tüketicilerin özgürce seçim yapabilmeleri demokratik bir
toplumda, nihayetinde, çoğulculuğu garanti altına almanın önemli bir yolu
olarak ortaya çıkıyor. Yüksek pazar gücü aynı zamanda yüksek sorumluluğu da
beraberinde getiriyor ve endüstrideki yaşananlar rekabet karşıtı endişelere
dair şüpheler uyandırıyor.
Tüm bu gelişmeler ışığında, Rekabet Kurumu, bu sorunları
dikkate alarak, sinema gösterimi ve dağıtımı, sinema ve dizi yapımı ile bu yapımların
yurt dışı dağıtımı, kast direktörlüğü, ajanslığı ve menajerliği ile abonelik
temelli isteğe bağlı video platformlarında sinema ve dizi sektörüne yönelik
dört ayrı incelemeyi eş zamanlı olarak yürütüyor.
Bu incelemelerde, sinema ve dizi sektörüne yönelik
içeriklerin oluşturulması, dağıtımı, gösterimi, yurt içine ve dışına satış ile
pazarlama süreçlerine ilişkin, prodüksiyon, kast, menajerlik, sinema ve TV
kanalı veya abonelik temelli isteğe bağlı video platformları gibi sektördeki
bütünleşik ve iç içe geçmiş yapıların tamamındaki rekabet ile ilgili endişe ve
sorunlar bütüncül yaklaşımla mercek altına alındı.
AA