SEBE KAVMİ VE BAHÇE SAHİPLERİ

Sebe Kavmi, helak olan diğer kavimlere göre daha kısa bir geçmişe sahip olduğundan bu kavimle ilgili olarak daha güvenilir ve net bilgilere sahibiz. Kavimle ilgili olarak çeşitli kaynaklar birbirine yakın bilgiler vermektedirler.

Sebe Halkı, G. Arabistan’da yaşamış olan dört büyük uygarlıktan biridir. Bu kavmin kuruluş tarihi M.Ö. 1000-750 seneleri arasında değişir. Yıkılışları da M.S. 550’li yıllarda İranlıların ve Müslüman Arapların iki yüzyıl süren saldırıları sonucu olmuştur. Sebe devletinin kuruluş tarihi anlaşmazlık konusudur.

Sebe Kavmi, devlet tutanaklarını M.Ö. 600’lü yıllarda işlemeye başlamıştı. Bu sebeple bu tarihten öncesine ait kayıtları bulunmamaktadır. Sebe Kavminden bahseden en eski kaynaklar, Asur Kralı II. Sargon’un zamanından M.Ö. 722-705 yıllarından kalma savaş yıllıklarıdır.

Sargon, bu yazıtlarda kendisine vergi ödeyen devletlerden bahsederken Sebe Kralı Yis-i Amara’dan bahseder. Bu kayıt Sebe Devleti hakkında bilgi veren en eski yazılı kaynaktır.

Ancak Sebe Devleti’nin yazılı kaynaklara geçirilmeden uzun bir ömür sürmüş olması oldukça kuvvetli bir ihtimaldir. Yani Sebe Devleti’nin tarihi, bilinenden çok daha eski tarihlere dayanıyor olabilir.

Nitekim, Ur Krallığı’nın son hükümdarlarından Arad-Nannar’ın kitabelerinde “Sebeliler Memleketi” anlamına geldiği düşünülen “Sabum” kelimesi yer almaktadır.

Eğer bu kelimenin gerçek anlamı buysa, Sebe Devleti’nin tarihinin M.Ö. 2500’lü yıllara kadar uzandığını gösterir.

Bu konuda en kapsamlı araştırmalar ilahiyatçı Prof. Dr. Ahmet Bedir tarafından gerçekleştirilmiştir. Olayların geçtiği ve kişilerin yaşadığı yerleri gezerek bilgi toplayan araştırıcı şunları kaydetmiştir:

Sebe, Yemen’de büyük bir şehrin ve orada yaşayan kavmin adıdır. Bu şehir, Kur’an-ı Kerim’de Neml suresinde bahsedilen melike Belkıs’ın idare ettiği ülkenin başkentiydi. Şehrin kurucusu ‘Sebe’ adında biri olduğu için bu şehir ve burada oturan halk da ‘Sebe’ adıyla anılagelmiştir.

Başkentleri Me’rib olan Sebe Devleti, günümüzdeki Me’rib ve Şırvah civarında kurulmuştu. Hz. Süleyman (a.s.) vesilesiyle manen de yükselen bu millet, daha sonra şirke ve tefrikaya maruz kaldı.

M.Ö. 5. Asırda ünlü Me’rib Barajı’nın çöküşü ile bu ülkenin yıldızı da söndü. Güney Arabistan’da, sıra ile Main (M.Ö. 1200- 650), Sebe (M.Ö. 940–115) ve Himyer (M.Ö. 115-M.S. 485) krallıkları kurulmuştu.

SEBE KRALLIĞI

Sebe krallığı Main ile Kataban arasında olup nüfuzu doğuda Fars Körfezi sahilinden batıda Kızıldeniz’e kadar uzanıyordu. Başlangıçta küçük bir emirlik olan Sebe, daha sonra esas gücüne erişti. Sebe Devleti, biri M.Ö. 950–650 arası, diğeri 650–115 arası olmak üzere iki dönem geçirmiştir. Birinci dönem kralların Mukarrib-i Sebe; ikinci dönem krallarına ise, Melik-i Sebe denir.