Sağlıklı yaşlanmanın püf noktaları
Prof. Dr. Sevgi Aras, sağlıklı yaşlanmada uyulması gerekenleri maddeler halinde sıraladı. Prof. Dr. Aras, “Sağlıklı yaşlanma sürecinde ağız sağlığından işitme testlerine, dengeli beslenmeden egzersize kadar her alanda dikkatli olunmalıdır” dedi.
İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Sevgi Aras, 1
Ekim Dünya Yaşlılar Günü’nde sağlıklı yaşlanmayı destekleyen unsurları maddeler
halinde sıraladı. Prof. Dr. Aras, “Sağlıklı yaşlanma sürecine daha genç
yaşlardan hatta çocukluk çağından itibaren dikkat edilmesi gerekmektedir.
‘Başarılı yaşlanma’, yaşlılık sürecini hastalık olsa dahi başkalarına bağımlı
olmadan kendi kendine sürdürebilme yeteneğidir. ‘Aktif yaşlanma’ ise yaşlı
bireyin sosyal, çalışma ve üretim ile ilgili alanlarda katılımcı olması ile
ilgili süreçtir. Sağlıklı yaşlanmada ilk kural zararlı fiziksel etmenlerden
uzak kalmaktır. Bunlar arasında ses, hava kirliliği, elektromanyetik dalgalar
ve zararlı güneş ışınları olabilir” dedi.
Prof. Dr. Sevgi Aras, sağlıklı yaşamın püf noktalarını şöyle
sıraladı:
GÖRME VE DUYMA
“Yaşlılar için görmenin ve duymanın optimal olması çok
önemlidir. Görsel ve işitsel duyu organlarımız sayesinde dış dünya ile
bağlantımızı kurarız. Yaşlı birey düzenli olarak göz muayenesi olmalıdır.
Katarakt, göz tansiyonu, uzak görme, akın görme problemi, sarı nokta hastalığı
ve şeker hastalıkları varsa bunlarla ilgili göz muayenelerini olmaları
gerekmektedir. Görmede yaşanacak sıkıntı, özellikle düşme konularında yaşlı
bireyleri sıkıntıya sokabilir. İşitmenin hafıza üzerine etkileri mevcuttur.
İşitme bozukluğu olanlarda hafıza problemlerinin daha fazla olduğu
ispatlanmıştır. Düzenli olarak işitme testleri ve denge testleri yaptırılmalıdır.”
AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI
“Ağız ve diş sağlığı da bu konuda ilk sırada yer almaktadır.
Maalesef ki çokça ihmal edilen bir konudur. Bunun için de düzenli olarak
kontrol yapılması gerekmektedir. Diş sağlığı yaşlının ileride ihtiyacı olan
beslenme gereksiniminin dengeli olması için gereken en önemli unsurlardandır.
Bunlarla ilgili sıkıntılar varsa mutlaka giderilmelidir.”
SAĞLIKLI BESLENME
“Sağlıklı yaşamanın en önemli unsurlarından biri de sağlıklı
beslenmedir. Yaşlı bireydeki fiziksel değişiklikler beslenme ile ilgili
gereksinimleri daha ön plana çıkarmaktadır. Yaşlıya önerilen dengeli beslenmeye
mutlaka uyulmalıdır. Özellikle proteinli gıdaların tüketilmesine dikkat
edilmesi gerekmektedir. Doktorun önerdiği şekilde çok fazla protein
kısıtlamasına gitmeden protein alımı artırmalıdır. Kalsiyum ve D vitamini
yüksek gıdaların tüketimine dikkat etmelidir. Hastalıklarına göre önerilen
diyet programına göre besin ihtiyacı karşılanmalıdır. Günün en önemli öğünü
olan kahvaltının atlanmamalıdır. Liften zengin gıda özellikle kabızlık
problemleri olan yaşlı bireyler için önemlidir.”
SU TÜKETİMİ
“İçilen su da burada kritiktir. Yaşlanmayla birlikte susama
isteği de azalır. Vücut su ihtiyacını bireye hissettirmez. Yaşlı su ihtiyacı
olsa bile hissetmediği için susuz kalabilir. Susuz kalmanın getirdiği böbrek
rahatsızlıklarından tutun da kalp rahatsızlıklarına kadar uzanan bir sürece
gidebilir. Kilosuna göre önerilen su tüketimini mutlaka yapmalıdır.”
DÜZENLİ EGZERSİZ
“Sağlıklı yaşlanmada olmazsa olmazımız egzersizdir. Bütün
hastalıklarda egzersizin yeri çok önemlidir. Kalp damar hastalıklarından
demansa kadar egzersizin yeri oldukça büyüktür. Tempolu yürüyüş, yüzme ve kas
güçlendirme egzersizleri yapılabilir. Egzersiz kesinlikle ihmal edilmemeli ve
günlük hayatlarının bir parçası haline gelmelidir.”
AŞILANMA
“Sadece çocuklarda değil, yaşlılarda da aşılanma çok
önemlidir. Yaşlılara önerilen aşılar düzenli olarak yaptırılmalıdır. Grip,
zatürre, zona gibi aşıların yapılması önerilmektedir. Bu aşılar yaşlının diğer
kronik hastalıklarının da kötü gidişini engellemektedir.”
DÜZENLİ DOKTOR
KONTROLÜ
“Yaşlı birey şeker, tansiyon, akciğer, kalp damar hastalıkları, böbrek hastalıkları, hormonal hastalıklar ve kanserler gibi kronik hastalıklar yanında; yaşlılığın getirdiği yaşam kalitesini bozan birçok problem açısından risk altındadır. Bu hastalıkların takibi ve erken tanı için düzenli doktor kontrolünü ihmal etmemelidirler.”
İHA