Antalya'da 1990'lı yılların ortalarında ilk olarak Alman bir kadın tarafından üretimi ve ihracatı gerçekleştirilen çelenkler, Hristiyanların 24 Aralık'ta başlayan Christmas Bayramı, diğer adıyla Noel ve yılbaşı öncesinde en yoğun ihracat dönemini yaşıyor. Antalya, Burdur ve Isparta'nın orman köylerinden toplanan başta mersin dalı olmak üzere, ardıç, dağ çileği, kozalak, andız kozağı, tespih bitkisi, süs patlıcanı, Afyonkarahisar'dan getirilen kırmızı fındık biberi, kızılcık, siyah yabani üzüm, kuşburnu gibi çoğunluğu orman bitkisi toplandıktan sonra Bucak'a bağlı Kocaaliler beldesine getiriliyor.

YILDA 1 MİLYON ÇELENK

Kocaaliler beldesinde köylü kadınlar, bu orman bitkileriyle 25 Ağustos'tan aralık ayının ilk haftasına kadar her yıl yaklaşık 1 milyon adet çelenk yapıyor. Hollanda ve Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerine gönderilen bu çelenklerin, Hristiyanlık dünyasında kutsal bir değeri bulunuyor. İsa'nın yeniden doğumunun sembollerinden olan sıfır rakamı şeklinde, üzerindeki bitkilerin de bolluk ve bereketi simgelediği çelenkler, özellikle bu dönemde ev ve mezarlık ziyaretleri, yemek masaları, kapı ve duvarlara asılıyor. Üç ilin dağlık ormanlık alanlarından toplanan orman bitkileri ile Bucak'a bağlı Kestel köyünde yetiştirilen süs patlıcanı ile Afyonkarahisar'dan getirilen kırmızı fındık biberi de bu süslemelerde kullanılıyor.

EVLERDE KADINLAR YAPIYOR

Bölgede çelenk üretimi ve ihracatı yapan bir firmanın sorumlusu Ulaş Aktürk, Kocaaliler beldesinde yaklaşık 18-20 yıldır çelenk üretimi yapıldığını belirterek, “Her sabah ormandan izinli bir şekilde budama yöntemiyle toplanıp getirilen bitkiler ve meyveler evlere dağıtılıyor. Firma olarak bizim 110 ev var. Kadınlar bitki ve meyveleri sarıyor, öğleden sonra 15.00-16.00 gibi topluyoruz. Yaklaşık iki günde bir TIR'la Hollanda ve Almanya'ya gönderiyoruz. Köydeki neredeyse hemen her evde 25 Ağustos'ta başlayıp aralık ayının ilk haftası sonuna kadar kadınlar ve bazı erkekler bu işi yapıyor" dedi.

HRİSTİYANLAR İÇİN KUTSAL SAYILIYOR

Bu çelenklerin Hristiyanlar için İsa'nın doğumu ve yeniden dünyaya geleceği inançlarıyla ilgili kutsal değerler taşıdığını anlatan Aktürk, mezarlık ve ev ziyaretleri, kapı, duvar, yemek masası gibi alanlarda kullanıldığını söyledi. Özellikle Christmas dönemi ciddi bir yoğunluk olduğunu belirten Aktürk, “Orman bitkileri ve meyve türlerinin en yoğun ve canlı olduğu dönemdeyiz. Orman meyveleri azalınca kozalak, andız kozağı gibi ürünler kullanıyoruz. Firma olarak biz senede 400-500 bin adet gönderiyoruz, diğer firmalarla birlikte toplamda 1 milyonu buluyor" diye konuştu.

KADINLARIN AYLIK KAZANCI 4-5 BİN TL

Çelenk yapımının köyün en önemli geçim kaynaklarından biri olduğunu da dile getiren Aktürk, erkeklerin bitki, kasa gibi malzemelerin dağıtımı, toplanması, taşınması gibi işlerde çalıştığını, çelenk sarma işini de kadınların yaptığını kaydetti. Bir kadının günde ortalama 30-40 çelenk yapabildiğini ve aylık kazancının 4-5 bin TL'yi bulduğunu belirten Aktürk, “Çelenk yapım işi 100 gün sürüyor. Çelenk dışında Avrupa'da onların da kendilerince şehit mezarlarına ise 40 ve 80'lik kılıç dediğimiz çelenkler de yapılmaya başladı. Bunlar düz, 40 veya 80 santimetre uzunluğa sahip ve şehit mezarlarına bırakılıyor" dedi.

KÖYLÜ KADINLAR KAZANCINDAN MEMNUN

Köyde çelenk yapım işinde çalışan Arife Çelik, Rahime Yiğit, Fatma Fidan, Müzeyyen Karaca, her yıl 3,5- 4 ay boyunca bu işi yaptıklarını ve kazancın da memnun edici olduğunu dile getirdi. Evlerinde yaptıkları çelenk sayısına göre para aldıklarını aktaran köylü kadınlar, çelenk yapımını ve kullandıkları bitki türlerini de anlattı. Arife Çelik, “Oturduğumuz yerden çalışıyoruz ve güzel para kazanıyoruz. 20 yıl öncesi zamanlarda Döşemealtı halısı dokuyorduk ama o bitince bu çelenk işi başladı. 18-20 yıldır da halı yerine artık çelenk yapıyoruz. 3-4 ay mevsimlik bir iş ama oturduğumuz yerden güzel para kazanıyoruz" ifadelerini kullandı.

DHA