Omuzdaki kas yırtıklarının ihmal edilmesiyle görevini yapamayan kaslar zayıfladığı için kemiklerin omuz ekleminden çıkması sonucu kolunu kullanamayan hastalar, bu şikayetle ortopedi ve travmatoloji hekimlerine başvuruyor. Kas yırtığının onarılamayacağı durumlarda ise hastaya omuz protezi uygulanıyor. Ancak ameliyatta protezin uygulandığı alanın zor ulaşılır noktada bulunması nedeniyle protez, uzun süren ameliyat sonucu kemiğe tutturuluyor. Bazen de tutturulamadığı için ameliyatlar olumsuz sonuçlanıyor.

Hacettepe Üniversitesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve 2018 Uluslararası Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Üstün Başarılı Genç Bilim İnsani (GEBİP) Ödüllü Doç. Dr. Gazi Huri, bu sorunun çözümüne yönelik bir çalışmaya imza attı. Hem kendisi hem de meslektaşlarının bazı omuz protezi ameliyatlarının başarısız sonuçlanmasından yola çıkan Doç. Dr. Gazi Huri, omuz protezini kemiğe en uygun ve sağlam yerden tutturmaya yarayacak, hekimin işini kolaylaştıran kılavuz üzerinde çalışmaya başladı. 5 yıllık çalışma sonunda 3 boyutlu yazıcıda üretmeyi başardığı kılavuzu defalarca deneyen ve olumlu sonuçlar alan Doç. Dr. Gazi Huri, geliştirdiği ürünün patentini de almayı başardı.

Daha önce de boy uzatmayla ilgili yaptığı hareketli kemik plağı ve boy uzatma plağıyla patent ve ödül alan Doç. Dr. Huri, bu türden çalışmalara ağırlık verdiğini ifade etti. 2016 yılında 3 boyutlu yazıcı teknolojisi üzerine çalıştığını ifade eden Doç. Dr. Huri, “Özellikle omuz cerrahisinde kişiye özel omuz protezinin çok zor olan bölgeye ulaşması için işi kolaylaştırıcı kılavuz üzerine çalıştım ve geçtiğimiz 5 yıl bununla uğraştım. Bu çalışmanın patentini de aldım" dedi.

'EN ZORLANDIĞIM NOKTA HAKEMLERE DERDİMİ ANLATMAKTI'

Patente başvurmanın ve süreci beklemenin büyük sabır gerektirdiğini kaydeden Doç. Dr. Gazi Huri, sağlık alanında patent almanın zorluklarını da anlattı. Doç. Dr. Huri, “Mekanik anlamda patent almak daha kolay. Patenti değerlendiren hakemler mühendis mantığıyla olaya yaklaşıyor. ‘Neye çözüm oluyor?’ noktasını önemsiyorlar. Ancak bizler, sağlık alanında insanlara nasıl kullanılacağı önemli olduğu için bu noktada hakemlere derdimizi anlatmakta zorlandık. En zorlandığım nokta da burası oldu" diye konuştu.

'AMELİYAT SIRASINDA GÖZÜMÜZÜ KAPATSAK DAHİ KILAVUZ DOĞRU YÖNLENDİRİYOR'

Yaptığı çalışmanın başlangıç öyküsünü, Newton’un ağaç altında otururken başına elma düşmesinin ardından yer çekimini keşfetmesine benzeten Doç. Dr. Huri, yurt dışında eğitim aldığı dönemde omuz protezi yerleştirirken omuz bölgesindeki kemiğin ortadan kalkmasının ardından iç tarafa ulaşmakta hekimlerin zorlandığından söz etti. Bu zorluğu ortadan kaldırmak için çalışmalar yapmaya başladığını belirten Doç. Dr. Gazi Huri, şöyle konuştu:

“Bu nedenle ulaşımın zor olduğu kemiğe implantın yerleştirilmesinde sorun yaşandığı için birçok hastada başarısızlıkla sonuçlandı. Bunlar benim de başıma geldiği için dikkatimi çekti. Bu başarısızlığı dünya anlamında bütün hastalara kullanılabilecek şekilde düşündüm. Hasta ve cerrah dostu olması lazım. Kullanılan malzemenin hastaya uyumlu olması lazım. Hastaya özel olması önemli. Kişiye özel protez ve implantlar artık çok kullanılıyor. Ben de buradan yola çıkarak önce kişinin tomografisini çektirdikten sonra verileri bilgisayar programına yüklüyorum. Plastik model çıkarıyorum ve bir kılavuz teli oluşturuyorum. O kılavuz tel sayesinde yerleştireceğimiz kemiği tek seferde doğru açılarla ve vidalama aşamasında bir implantasyon yapıyorum. Ameliyat sırasında gözümüzü kapatsak dahi bizi doğru yönlendirecek akıllı kılavuz ürettik."

Şimdilik omuz için çalıştığını belirten Doç. Dr. Gazi Huri, ilerleyen dönemlerde vücudun diğer uzuvları için de çalışmalar yapılabileceğini ifade etti. Kadavra üzerinde yaptığı çalışmalarda da olumlu sonuçlar aldıklarını anlatan Doç. Dr. Huri, ameliyat süresinin kısaldığını ve kanama riskinin azaldığını belirtti. Doç. Dr. Huri, bu yöntem ile hastanın kemiğine tutturulan protezin ömrünün 15 yıla kadar uzadığını da söyledi.

SERİ ÜRETİM PLANLANIYOR

Patentini aldığı ürünün üretimi için işin sanayiye kaldığını belirten Doç. Dr. Gazi Huri, kişiye özel uygulaması noktasında seri üretim olarak ilerlenmesi gerektiğini ifade etti. Doç. Dr. Huri “Patentini aldığım kılavuz öyle bir ürün ki tüm protezlere uygulanabiliyor. Yani öyle bir vida ürettim ki tüm otomobillere uygulanabiliyor. Bu da önemli bir ticarileştirme imkanı sunuyor. Açıkçası işin üretim kısmını bu işin uzmanlarına bırakmak istiyorum" dedi.

Doç. Dr. Gazi Huri, kılavuzun üretim ve kullanımıyla ilgili her şeyin hazır olduğunu, pandeminin hemen ardından tüm hastalara uygulanabileceğini ifade etti.

DHA