Özel Sektör Nedir? Ne Demektir?

Özel hukukta gerçek kişiler ve tüzel kişiler olarak ikili bir ayrım söz konusudur. Örneğin kamu tüzel kişileri ve kamu iktisadi teşebbüsleri kamuya bağlı ve kamunun gücünden faydalanarak hizmet sağlayan kuruluşlardır. Özel sektör faaliyet alanlarından biri de https://on-winn1.com/ gibi sitelerin yaptığı çalışmalardır.

Özel Sektörün Niteliği

Özel sektör, ticaret alanında kamudan ayrılan ve kamu dışındaki tüzel ve özel kişilerin yaptığı hizmetlerin bütününe verilen addır. Yani örneğin bir kamu tüzel kişisi olan TRT'nin ticari hayattaki rolü özel sektör olarak nitelendirilmemekte, buğday ticareti yapan bir şirketin verdiği hizmet ve potansiyel iş gücü katkısı özel sektöre bir örnek teşkil etmektedir. 

Kamu ve Özel Sektörde Yönetici Ayrımı

Sektörel bir ayrım olarak kamuyu ele aldığımızda, kamu kurumunun yöneticisi devlet tarafından atanan veya görevlendirilen kişidir. Yani kamu gücünü kullanma yetkisi verilen ve ast-üst ilişkisi kurulması için görev tevdi edilen kişi kamu yöneticisidir.

Unvanları kuruma göre müdür veya başkan olarak değişmekle birlikte, kamu otoritesinden aldığı güçle işlevini yerine getirir ve altındaki kamu personelinde uygulanacak müeyyide de kaynağını devletin çıkardığı yazılı normlardan alır. Oysa özel sektördeki bir yönetici, gücünü ve yetkisini çalıştığı kurumun sahibi olan şahıs veya aileden alır. Yani bir aile şirketinin dümeninde bulunan kişi, yetkisini şirketin sahibinden almaktadır.

Özel Sektörde İşleyiş

Kamusal sektördeki işleyişten bahsetmiştik. Özel sektördeki işleyiş kısaca emir-talimat ve işçi-işveren ilişkisiyle yürümektedir. Aslında yanlış bilinen bir şey de şudur ki; CEO statüsünde bile olsa hukuki olarak niteliği işçidir ve iş hukuku kapsamında uygulama yapılır. Yani özel sektörde lider müdür, CEO veya başka bir unvanda biri olsa da, asıl patron işletmenin sahibidir. Tüm söz hakkı onda ve dolaylı olarak işletmenin yönetim kurulundadır.

Sektörde Arz - Talep Dengesi

Özel sektördeki istihdam kamu sektöründen farklı olduğu gibi, yapılan işin niteliğine bağlı olarak değişmekle birlikte arz talep dengesi benzerlik göstermektedir. Örneğin kamusal sektörde ihtiyaçları karşılamak üzere üretim yine kamu personeli tarafından yapılır.

Keza özel sektörde de tüketim ihtiyacı yine halk içindir. Yani iki sektörde de ihtiyaçların doğum kaynağı halktır. Fark ise arzı karşılayacak olan kamusal sektöre kamu personeli, özel sektörde de özel sektör personelidir.

Ekonomik Model Olarak Özel Sektör

Ekonomi anlamında özel sektör, genişliği ile bazı devletlerin bile bütçesinden daha geniş ve zengindir. Bu da o sektördeki kuruluşun kapasitesiyle eşdeğerdir. Özel sektördeki bir işletmenin devlet bütçesine yaptığı katkı modeli, yıllardır uygulanan ve genişleyen bir yelpazenin içinde yer alır.

Kamusal Sektör İle Özel Sektörün Birbiri İle Etkileşimi

Kamuda birçok ithalat ve ihracat bilindiği üzere özel sektördeki firmalar aracılığıyla yapılır. Bu durum aslında devletin maliyeti azaltma ve istihdam ekonomisi modeli barındıran bir stratejidir. Yani devlet kendi eliyle halka sunacağı hizmeti, özel sektördeki bir firmaya taşere eder.

Taşeronluk yapan firmalar da birbirleriyle bu şekilde çalışabilir. Fakat neticede kamunun menfaatine olacak şekilde ve genellikle ihale usulü ile yürüyen bu sistem devam etmektedir. Özel sektörün sadece halkın arzını karşılaması başlı başına yaptığı bir iş değildir. Kamusal sektörün de ihtiyaçlarını karşılamak için var olmaya devam etmektedir.