NASA'nın keşfettiği asteroit, bebek çıktı
NASA'nın Lucy uzay aracı bebeklik çağında bir asteroit
keşfetti. Selam adı verilen gökcisminin 2 ila 3 milyon yaşında olduğu tahmin
ediliyor.
Güneş Sistemi'ndeki asteroitleri inceleme görevini sürdüden
Lucy, Kasım 2023'te Dünya'ya yakın Dinkinesh adlı asteroitin yörüngesinde dönen
başka bir cisim fark etmişti. Bilim insanları, Selam'ın hızlı bir şekilde dönen
Dinkinesh'in yüzeyinden fırlattığı maddelerden oluştuğunu düşünüyor.
Mars ve Jüpiter arasındaki Asteroit Kuşağı'nda yer alan bu
iki cisim arasındaki ilişkiden yola çıkan araştırmacılar, Selam'ın yaşını
hesaplayacak bir model oluşturdu. Normalde asteroitlerin yaşı yüzeylerindeki
çarpma krateri sayısına bakarak hesaplanıyor. Bu yöntem, göktaşının uzayda
kaldığı süre ne kadar uzunsa o kadar çok darbe alacağı, bunun da kraterlerin
sayısını artıracağı düşüncesine dayanıyor.
Astronomy and Astrophysics adlı hakemli dergide yayımlanan
araştırmayı yürüten bilim insanlarıysa Dinkinesh ve Selam'ın hareketleriyle
aralarındaki dinamiği inceledi. Bu tip ikili sistemler kütleçekim ve Güneş
radyasyonunun yarattığı etkilerle bir çekişme içine giriyor. Sistemin
enerjisini de değiştiren bu iki etkinin nihayetinde eşit güce gelmesiyle sistem
dengeye kavuşuyor.
"GÜNEŞ SİSTEMİ
STANDARTLARINA GÖRE YENİ YÜRÜYEN ÇOCUK YAŞINDA"
Araştırma ekibi bu dengenin sağlandığını varsayarak Selam'ın
oluşmasından sonra ne kadar sürede bu noktaya gelmiş olabileceğini bulmaya
çalıştı. Bilgisayar simülasyonlarıyla 1 milyon hesaplama yapan bilim insanları,
asteroitin yaşının 3 milyon yıl civarında olduğunu tespit etti. Bu sonuçlar
Selam'ın, Güneş Sistemi standartlarına göre yeni yeni yürüyen bir çocuk kadar
olduğuna işaret ediyor.
Cornell Üniversitesi Havacılık ve Uzay Mühendisliği'nde
doktora öğrencisi olan Colby Merrill ortak yazarı olduğu çalışma hakkında,
"Asteroitlerin yaşını bulmak onları anlama açısından önemli ve bu asteroit
Güneş Sistemi'nin yaşına göre epey genç, yani yakın zamanda oluşmuş"
diyor.
"Olağanüstü derecede benzersiz ve karmaşık bir
cisim"
Merrill ayrıca Selam'ın "olağanüstü derecede benzersiz
ve karmaşık bir cisim" olduğunu da belirtiyor. Cisim, moloz yığınlarının
birbirine yapıştığı iki lobdan meydana geliyor ve temaslı-ikili sistem denen
böyle bir cismin, bir asteroitin yörüngesinde döndüğü daha önce görülmemişti.
Araştırmacılar Selam'ın yaşını hesaplamada kullandıkları
yöntemin diğer ikili asteroit sistemlerine de uygulanarak tasarruf
edilebileceğini düşünüyor. Dünya'ya yakın asteroitlerin yaklaşık yüzde 15'inin yoldaşı
olduğu tahmin ediliyor.
Sıradaki durağı Mars'la Jüpiter arasındaki 52246
Donaldjohanson adlı asteroit olan Lucy, daha sonra Jüpiter'in yörüngesindeki
göktaşlarını ziyaret edecek. 16 Ekim 2021'de uzaya fırlatılan Lucy, Truvalı
asteroitler denen bu cisimleri incelemek üzere yola çıkan ilk araç.