NARENCİYE İHRACATINA KORONAVİRÜS DOPİNGİ
Koronavirüs sürecinde insanların vücut bağışıklığını güçlendirmek için yaş meyve sebzeye yönelmesi, bu ürünlerin ihracatında ciddi artışa yol açtı. Batı Akdeniz'in yaş meyve ve sebze ihracatı, yüzde 28 artışla 443 milyon 931 dolara ulaştı. En büyük artış yüzde 108 ile turunçgillerde oldu. Portakal ihracatı yüzde 537'lik artışla rekor kırdı.
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) verilerine göre ekim ayı ortası itibariyle Antalya, Isparta ve Burdur illerinin oluşturduğu Batı Akdeniz bölgesi ihracat tutarı, 1.5 milyar dolara yaklaştı. 1 Ocak- 15 Ekim tarihleri arasındaki toplam ihracat geçen yıla göre yüzde 2.3'lük artışla 1 milyar 426 milyon dolara yükseldi. İhracatın sektörlere göre dağılımında, geçen yıla göre yüzde 25'e yakın artış gösteren tarım sektörü, 662 milyon 512 bin dolarla ilk sırada. İkinci sıradaki sanayi sektörü yüzde 7 küçülerek, 470 milyon 328 bin dolarda kaldı. Üçüncü sektör ise yüzde 18 düşüşle 293 milyon 504 bin dolara gerileyen madencilik oldu. Bu yıl tüm dünyayı etkileyen koronavirüs salgını, insanların vücut bağışıklığını güçlendirmek için yöneldiği yaş meyve sebze ihracatında ciddi artışa yol açtı. Yaş meyve ve sebze sektörü ihracatı yüzde 28 oranında artarak, 346 milyon dolardan 443 milyon 931 bin dolara yükseldi. En büyük artış yüzde 108 ile C vitamini deposu turunçgillerde olurken, yaş meyvede yüzde 35, yaş sebzede yüzde 18'lik artış görüldü. Yaş sebze 226 milyon 157 bin dolar, yaş meyve 200 milyon 241 bin dolar, turunçgiller 17 milyon 501 bin dolarlık ihracata ulaştı.
DOMATES 100 MİLYON DOLARA YAKLAŞTI
Yaş sebzede en çok ihracatı yapılan ürünler şöyle sıralandı; Domates yüzde 15.6 artışla 97 milyon 921 bin dolar. Salatalık yüzde 25 artışla 14.1 milyon dolar. Patlıcan yüzde 21 artışla 7.6 milyon dolar. Biber yüzde 20 artışla 84 milyon 743 bin dolar. Kabak yüzde 22 artışla 13.7 milyon dolar. Soğan yüzde 84 artışla 2.3 milyon dolar. Bu yılın rekor artışları ise narenciye ürünleri portakal, mandalina, greyfurt ve limonda gözlendi. Turunçgillerde geçen yıl 8.4 milyon dolar ihracat geliri yüzde 108 artışla 17 milyon 501 bin dolara çıktı. Ürün bazındaki ihracat verileri ise şöyle sıralandı; Portakal yüzde 537 artışla 5 milyon 977 bin dolar. Mandalina yüzde 116 artışla 3 milyon 843 bin dolar. Limon yüzde 23 artışla 5.8 milyon dolar. Greyfurt yüzde 92 artışla 1 milyon 863 bin dolar. Yaş meyvede geçen yıl 147 milyon dolar olan ihracat geliri 200 milyon doları aştı. En çok ihracatı yapılan meyvelerin artış oranı, geçen yılki gelir ve bu yılki gelirleri şöyle sıralandı; Kiraz-vişne yüzde 24 artışla 77.4 milyon dolar. Üzüm yüzde 22 artışla 21.2 milyon dolar. Elma yüzde 121 artışla 19.9 milyon dolar. Nar yüzde 19 artışla 16.3 milyon dolar. Şeftali yüzde 73 artışla 16 milyon dolar. İncir yüzde 24 artışla 15 milyon dolar. Kayısı yüzde 60 artışla 7.8 milyon dolar. Kavun yüzde 69 artışla 5.5 milyon dolar. Armut yüzde 90 artışla 5.3 milyon dolar. Karpuz yüzde 126 artışla 4.7 milyon dolar. Erik yüzde 49 artışla 4.5 milyon dolar.
C VİTAMİNİ TALEBİNDE CİDDİ ARTIŞ
BAİB eski başkan yardımcısı Ergin Civan, koronavirüs nedeniyle insanların hem sağlıklı beslenme hem de daha çok C vitamini almak istemesi nedeniyle genelde yaş meyve sebze ürünlerine talebin bu yıl arttığına işaret etti. Özellikle narenciye ürünlerinde ciddi bir artış görüldüğünü aktaran Civan, “Koronavirüs sürecinde hepimiz daha çok yaş meyve sebze tüketmeye özel gösterdik. Özellikle C vitamini deposu portakal, limon, greyfurt gibi narenciye ürünlerine talep çok ciddi artış gösterdi" dedi. Özellikle İtalya, İspanya gibi Akdeniz ülkelerinde koronavirüsün çok ağır seyrettiğini söyleyen Civan, “Oralarda belli bir dönem hayat tamamen durdu ve tedarik zincirinde çok büyük aksaklık oldu. Ama biz o dönemi çok iyi değerlendirdik. Tarımda stratejik öneme sahip ürünler açısından üreticiler sokağa çıkma kısıtlamalarından muaf tutuldu, gümrükler açık tutuldu, şoför değişimi gibi bütün imkanları seferber ederek ihracatın tarladan itibaren aksamamasını sağladık. Avrupa'da tedarik zinciri bozulunca bazı Türk ürünleri piyasadaki boşluğu doldurdu. Bu da ekstra ihracat rakamı olarak bize yansıdı" dedi. Batı Avrupa'da azımsanmayacak Türk nüfus olduğuna da dikkat çeken Civan, “Koronavirüs nedeniyle oralardaki Türkler de gelemedi. Türk nüfus bizim yeme içme alışkanlığımıza bağlı olarak belli ürünleri, mesela domates, sivri biber, patlıcan gibi yaş meyve sebze ürünlerini Türk marketlerinden alıyor ve oranın ihracatı da bizden gidiyor. Onların tüketiminde de patlama oluştu. Bunların hepsi alt alta yazılınca ciddi artış oldu" dedi. Bu yılki ihracatta özellikle narenciyenin çok dikkat çektiğini söyleyen Civan, “Koronavirüsün en ağır yaşandığı süreçte iç piyasada fiyatların yükselmemesi için limon ihracatı durdurulmuştu. Çok daha yüksek ihracat rakamı olabilirdi. Şimdi yeni üretim limon, mandalina, portakal yavaş yavaş başladı. Fakat bu yıl aşırı sıcaklar nedeniyle bölge üretiminde yüzde 20-25 gibi düşüş bekleniyor. Narenciye ve diğer yaş meyve sebze ihracatında bu sezon da artışın devam etmesini bekliyoruz" diye konuştu.
DHA