MUZ SERALARI NEREYE KOŞUYOR

Manavgat başta olmak üzere Antalya’nın ilçelerinde dağ-taş muz seralarıyla dolmaya başladı. Muz seralarının plansız bir şekilde hızla artması birçok sorunu da beraberinde getiriyor.

Muz seralarının bu kadar hızlı artmasında en önemli etkenler hiç şüphe yok ki hükümetin muz seralarına sağladığı kredi ve ithal muz için uyguladığı gümrük vergisi nedeniyle muz fiyatlarının artması.

Ne yazık ki sırf muz üreticisi para kazansın diye muz ithalatına konulan % 148 gibi bir vergi muz fiyatlarının 12-13 liralarda seyretmesini sağlarken vatandaşın alım gücünü olumsuz etkilemektedir.

MANAVGAT VE MUZ

Manavgat’ın muzla tanışması 7 yıl öncesine dayanıyor. Alanya’da muz üretim alanlarının dolması nedeniyle Alanyalı muz üreticileri hükümetin verdiği desteğinde iştahları kabartması nedeniyle önce Alanya sınırına yakın Boztepe, Odaönü, Karakaya, Yalçıdibi ve Örenşehir mahallelerinde arazileri kiralamak veya satın almak suretiyle muz serası yapımına başladı. Bu durum Manavgat’ta da bazı girişimcilerin iştahını kabarttı ve Manavgatlı girişimciler de bu işe soyunmaya başladı. Manavgat’ta 2014 yılında 21 dönüm olan muz serası, 2015 yılında 280, 2016 yılında 480, 2017 yılında bin 240, 2018 yılında 3 bin 400, 2019 yılında 6 bin dönüme ulaşırken 2020 yılının Eylül ayı itibariyle de 15 bin dönüme ulaştı.

Manavgat’ta Alanya sınırı olan Alara çayı ile Serik sınırı olan Köprüpazar çayı arasında  muz serası için uygun olan tüm araziler muz serasıyla dolmaktadır.

Manavgat’ta 2019 yılı itibariyle 40 bin ton olan muz üretiminin 2021 yılında 100 tonu geçmesi bekleniyor. Bu da Türkiye’nin muz üretiminin 1/7 sinin Manavgat’ta üretiliyor olması demek oluyor.

PLANLAMA ŞART

Muz seralarının plansız bir şekilde artması birçok sorunu beraberinde getiriyor demiştik. Öncelikle hükümetin muz üreticisini korumak amacıyla gümrük vergisi veya başka isimler altında uyguladığı vergiler Manavgat’ta 1 kilo bile muz üretilmezken 6-7 lirayı geçmeyen muz fiyatının 70 bin ton muz üretilirken 13-14 liralara çıkmasına vatandaşın muz yiyebilmesini zora sokmaktadır.

Muz seralarında kullanılan kimyasalların doğaya ve insan sağlığına zararlarını, yer altı sularını bitirmesini, iklime etkisini, 4-5 yıl sonra seralardan çıkacak atık maddelerini, toprağın belirli bir süre sonra verimsizleşeceğini bir kenara bırakırsak, en önemli tehlike çanları diğer tarım ürünleri için çalmakta.

Hayatında tarımla iştigal etmemiş işadamlarının iştahını kabartan ve muz serası yapmaya teşvik eden krediler, Manavgat’ta arazi kiralarının fahiş bir şekilde artmasına neden oldu. Daha 2-3 yıl öncesine kadar gerçek işi çiftçilik olan ama ekecek arazisi olmayan vatandaşların dönümünü 150-200 liraya kiraladıkları arazilerin yıllık kirası muz seralarıyla birlikte bin 500- 2 bin liralara çıkmıştır. Bu da demektir ki artık gerçek çiftçi, domates, biber, patlıcan, karpuz, kavun, çilek ekemeyecek. Zeytin, portakal, limon, nar ve diğer meyvelerin bulunduğu arazilerde ağaçlar bir bir sökülmekte görkemli muz seraları yapılmaktadır.

NEDEN SADECE MUZ İÇİN KREDİ….

Muz için sağlanan kredi ve gümrük vergisine kılıf olarak, muz ithalatında ülkemizden çıkan döviz gösterilmekte. Peki, muz için çıkan döviz Pamuk için çıkandan, Susam için çıkandan, ceviz, badem ve diğer ürünler için çıkandan daha mı fazladır? Ne yazık ki muz için çıkan diğerlerinin yanında özellikle de pamuğun yanında devede kulak kalmaktadır.

Bugün Manavgat’ta sadece 2-3 muz serasına verilen kredinin diğer tarım ürünleri için destek olarak verilmesi durumunda Manavgat’ın asıl tarım ürünleri olan Pamuk ve Susam üretimi hızla artacaktır. Bizim çocukluğumuzda ANTBİRLİK önünde 5-6 kilometreyi bulan pamuk yüklü römork kuyruğu Manavgat’ın arazilerinin Pamuk için ne kadar uygun olduğunun en güzel örneğidir. Manavgat Susamını dünyanın en kaliteli susamı olarak lanse eden MATSO ve Ziraat Odası üyelerini bırakın yöneticileri bile ne yazık ki dünyanın en kaliteli susamını yetiştirmek yerine muz serası yapma yarışı içerisindedir.

Kısacası aynı Korona da olduğu gibi MASKE, MESAFE ve HİJYEN kurallarına uyulmadığı sürece MUZ Manavgat ve Antalya bölgesinin en büyük sorunu olacaktır. Sağlıcakla kalın….