Tarımda kimyasal ve biyolojik olmak üzere iki şekilde zararlıyla mücadele ediliyor. Son yıllarda kimyasal mücadele yönteminden uzaklaşan üretici, biyolojik mücadeleyi tercih etmeye başladı. Hem zamandan hem iş gücünden sağlanan tasarruf nedeniyle çiftçiye büyük katkı sunan biyolojik mücadele, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından da çeşitli teşviklerle destekleniyor. Biyolojik mücadelede de çok farklı türler kullanılıyor. Her zararlının doğada var olan doğal avcısı üzerinden gerçekleştirilen bu mücadele yönteminde kimyasal kullanılmaması dolayısıyla hem doğa zarar görmüyor hem de tüketici daha sağlıklı ürüne ulaşıyor.

Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (BATEM) laboratuvarlarında, kentteki üretim alanlarındaki zararlılara karşı mücadelede kullanılan avcıların bir kısmı üretiliyor. Özellikle nar, turunçgiller ve muz ağaçlarına ve meyvelere zarar veren unlu bit zararlısının doğal avcısı üzerine çalışan BATEM mühendisleri, üreticiden olumlu geri dönüşler alıyor. Her geçen yıl biraz daha fazla ilgi gören biyolojik mücadele, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafında da artan miktarlarda destekleniyor.

KONAK OLARAK PATATESİ KULLANIYOR

Unlu bit zararlısına karşı uğur böceği ailesinden olan 'Cryptolaemus montrouzieri' böceği avcı olarak kullanılıyor. Unlu bitin doğal düşmanı olan bu böcek için önce BATEM laboratuvarlarında patatesler nemli ortamlarda küflendirilip unlu bit zararlısının konak için patatesi kullanması sağlanıyor. Patates üzerinde beyaz tabaka oluşturan unlu bit zararlısı, zamanla patatesi yiyerek çoğalıyor. Avcı böceğin olduğu başka laboratuvara alınan bu patateslerin üzerindeki unlu bit zararlısına Cryptolaemus montrouzieri böcekleri salınıyor. Kısa sürede önce larva oluşturan, bir taraftan da unlu bitlere saldırıp onları yiyerek etkisiz hale getiren avcılar çoğalıyor. Bu böcekler her gün sabah ve akşam saatlerinde olmak üzere mühendisler tarafından toplanıp tek tek paketleniyor.

10 BÖCEK 1 AĞACI KORUYOR

Paketlenen avcı böcekler, üreticiler tarafından BATEM'den satın alınarak bahçelere götürülüyor. Her 1 ağaç için ortalama 10 avcı böcek, unlu bit zararlısından hem ağacı hem meyvesini koruyor. Bu alanlarda kimyasal da kullanılmadığı için diğer faydalı böceklerin sayısında da artış yakalanıyor.

'ÇİFTÇİLER TEDİRGİN OLUYOR'

BATEM faydalı böcek üretim sorumlusu ziraat yüksek mühendisi Musa Kırışık, her zararlı canlının avcısının doğada var olduğunu söyledi. Unlu bit zararlısının nar, turunçgil ve muz bitkisine zarar verdiği için bu zararlı üzerine çalıştıklarını söyleyen Kırışık, “Genelde bu zararlı mayıs ve ağustos ayları arasında zarar yapar doğada. Biz de laboratuvarlarımızda mayıs ayı öncesinde avcı böceklerimizi yetiştirip unlu bitin ortaya çıkacağı zaman çiftçilerimize dağıtırız. Unlu bit zararlısını avcı böceğimiz yiyerek temizlik yapıyor. 15 günde zararlı popülasyon azalıyor. Turunçgil ağaçlarında 10, nar ağaçlarında ise 5 avcı böcek yeterli oluyor. Üreticilerimiz ilk başlarda biyolojik mücadeleyi çok bilmiyor ve tedirgin oluyorlar. Sonrasında faydasını görünce ikna oluyorlar" diye konuştu.

UNLU BİT ZARARLISI NEDİR?

Unlu bit zararlısının ergin dişileri, uzunca oval biçimde, beyaz ve unlu gibi görünür. Ortalama uzunluğu 3.7 mm, eni ise 1.8 mm'dir. Vücudunun her tarafı beyaz ince mumlu iplikçiklerden oluşmuş örtü ile kaplıdır. Bazen tek başına, çoğunlukla da koloni halinde yumakçıklar şeklinde görülürler. Bir dişi 300-400 adet yumurta bırakır. Yumurtadan çıkan larvalar yumakçıklar içerisinde kısa süre kaldıktan sonra dışarı çıkar. Bu dönemde larvalar oldukça hareketlidir. Popülasyon yoğunluğunun yüksek olduğu zamanlarda turunçgillerde aşırı meyve dökümüne neden olurlar. Esas konukçuları turunçgil tür ve çeşitleri olup, incir, asma, nar, sera ve süs bitkilerinde de zarar yaparlar. Doğada avcısı ise uğur böceği familyasından olan Cryptolaemus montrouzieri'dir.

DHA