MSB 226 bin mayın imha etti
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) Milli Mayın Faaliyet Merkezi (MAFAM) koordinatörlüğündeki insani maksatlı mayın temizleme çalışmaları kapsamında, 2015’ten bu yana yaklaşık 45 milyon metrekare alan temizlenerek 226 bin mayın imha edildi.
Dünya genelinde, anti personel mayınlarının kullanımının,
depolanmasının, üretiminin ve devredilmesinin yasaklanması ve bunların imhası
ile ilgili 164 ülkenin imzaladığı Ottava Sözleşmesi'ne taraf olan Türkiye,
2015'te MAFAM'ın kurulmasına ilişkin kanunu kabul ederek bu konudaki
kararlılığını ortaya koydu.
Bu kararlılık doğrultusunda Türkiye, Birleşmiş Milletlerin
"Mayınsız Dünya" hedefine paralel olarak toprağa gömülü mayınların
tamamını temizleme ve patlamamış mayından arındırma faaliyetlerini hızlandırdı.
Türkiye'de anti personel mayınlar, 1956 yılından itibaren
Suriye sınırında kaçakçılığın önlenmesi amacıyla kullanılmaya başlanmış,
1993-1997 yılları arasında gerçekleşen terör eylemleri sonrasında Doğu ve
Güneydoğu Anadolu bölgesinde askeri alanların ve sınır güvenliğinin sağlanması
maksadıyla döşenmişti.
Terör tehdidi ve sınır güvenliği nedeniyle döşenmiş
mayınların temizlik faaliyetleri sayesinde, tarım ve hayvancılık ile uğraşan
bölge halkının can ve mal güvenliği korunarak ekonomik kalkınmanın artırılmasına
da katkı verildi.
Ayrıca gerçekleştirilen mayın temizliği faaliyetleriyle
tarihi zenginliklerin de bulunduğu mayınlı bölgelerdeki alanların kültürel
mirasa dahil olması sağlandı.
226 BİN MAYIN İMHA
EDİLDİ
Öte yandan MAFAM, Türkiye'deki mayın riski yüksek olan
bölgelerde ve mayınlı arazilere yakın çevrelerde yaşayan vatandaşların
yaralanmasına veya hayatını kaybetmesine neden olan anti personel kara
mayınlarının risklerine karşı farkındalığı artırmak maksadıyla 2015'ten bu yana
çalışmalarını sürdürüyor.
MAFAM Dairesi Başkanlığı koordinatörlüğünde insani maksatlı
mayın temizleme çalışmaları kapsamında 2015 yılından günümüze kadar yaklaşık 45
milyon metrekare alanda temizlik yapılarak 226 bin mayın imha edildi.
TSK BÜNYESİNDE 32
ÖMAT TİMİ BULUNUYOR
Ottava Sözleşmesi'nin imzalanmasının ardından insani
maksatlı mayın temizleme faaliyetlerini yürütmek üzere Türk Silahlı Kuvvetleri
(TSK) tarafından Özel Mayın Arama Temizleme (ÖMAT) Birlikleri kurularak ihtiyaç
duyulan alanlarda görevlendirme yapıldı.
Hali hazırda Iğdır, Tunceli, Şırnak, Şanlıurfa, Kilis ve
Hatay'da Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı bünyesinde bulunan ÖMAT
ve JÖMAT birlikleri vasıtasıyla insani maksatlı mayın temizliği faaliyetleri
yürütülüyor.
Kara Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde 8 ÖMAT Bölük
Komutanlığı yer alıyor. Toplamda ise her biri münferit görevler yapabilen 32
ÖMAT timi bulunuyor.
ÖMAT timleri kendilerine verilen görevleri, kadrolarında yer
alan tahrip seti, mayın dedektörleri, mayından koruyucu elbise ve bot, ip-kanca
setleri, mayın tarlası işaretleme setleri ve koordinat tespit cihazları ile
yerine getiriyor.
Söz konusu teçhizata ek olarak, ÖMAT timleri temizlenen mayınlı
sahaların kontrol edilebilmesi maksadıyla, yerli ve milli imkanlar ile
üretilmiş ileri mayın temizleme teknolojileri ve imkanları arasında yer alan
mekanik mayın temizleme teçhizatları ve mayın arama köpeklerinden de istifade
ediyor.
Dost ve müttefik ülkelerle askeri işbirliği antlaşmaları
kapsamında insani maksatlı mayın temizliği kapsamında ilk kez 11 Aralık 2020'de
Azerbaycan'a görevlendirilen ÖMAT bölükleri Ağdam, Cebrail, Hadrut ve Laçin
bölgelerinde Azerbaycan birliklerine eğitim desteği verdi ve vermeye devam
ediyor.
KARADENİZ'E
SÜRÜKLENEN MAYINLARIN TESPİTİ VE İMHASI
Öte yandan, Rusya-Ukrayna savaşı kapsamında dökülen ve
demirleme donanımlarından kurtularak sürüklenen mayınlar Karadeniz'deki deniz trafiği
için tehdit oluşturuyor.
Türk Deniz Kuvvetleri bünyesindeki Seyir Hidrografi ve
Oşinografi Dairesi Başkanlığı tarafından günlük verilere dayalı yapılan
analizlere göre, sürüklenen mayınların takip edeceği rotalar belirleniyor ve
7/24 esasına dayalı olarak mayın gözetlemesi yapılıyor.
Tespit gerçekleştikten sonra mayının imha faaliyetlerine ise
deniz karakol uçakları, helikopterler, insansız hava araçları, mayın avlama
gemileri ve karakol gemileri ile iştirak ediliyor. Türk Deniz Kuvvetleri
tarafından, bugüne kadar Karadeniz'e sürüklenen 5 mayın tespit edilerek imha
edildi.
Bölgesel sahiplik ilkesi kapsamında, sürüklenen mayın
tehdidine karşı gerçekleştirilen tüm faaliyetler, müttefik ülkeler Bulgaristan
ve Romanya ile yakın koordinasyon içerisinde yürütülüyor.
İSTANBUL BOĞAZI'NIN
GÜVENLİĞİ İÇİN 7/24 GÖZETLEME
Deniz Kuvvetleri Mayın Filosu Komutanlığı bünyesinde bulunan
Aydın ve Engin sınıfı mayın avlama gemileri tarafından, sürüklenen mayın
tehdidinin baş göstermesi üzerine 2022 yılı mart ayından itibaren bölgede en az
iki gemi bulunacak şekilde İstanbul Boğazı yaklaşma sularındaki deniz ulaştırma
yollarının emniyetinin sağlanması maksadıyla mayın gözcülüğü yapılıyor.
Mayın gözetleme faaliyetleri, savaş gemileri, deniz karakol
uçakları, insansız hava araçları, helikopterler ve "Karadeniz Gözetleme
Koordinasyon Merkezi" ile koordineli olarak icra ediliyor.
Karadeniz'de görev yapan mayın avlama gemileri, gelişmiş
seyir, komuta kontrol, sonar ve makine sistemleri ile tespiti halinde
sürüklenen mayınları süratle ve emniyetle imha kabiliyeti bulunan mayın avlama
dalgıçlarına sahip.
Ayrıca, 11 Ocak 2024'te, Karadeniz'deki mayın tehlikesine
karşı Türkiye öncülüğünde Romanya ve Bulgaristan ile başlatılan "Üçlü
Girişim" kapsamında "Karadeniz Mayın Karşı Tedbirleri Görev Grubu
Mutabakatı (MCM Black Sea)" imzalandı.
Yakın dönemde aktive edilmesi planlanan görev grubu, ilk 6
aylık dönemde Türkiye tarafından komuta edilecek ve asgari bir mayın avlama
gemisi ile destek verilecek. Görev gurubu komutası ilerleyen süreçte değişmeli
olarak devam ettirilecek.
AA