MMO Antalya ve EMO Antalya’dan teleferik kazası açıklaması
Tünektepe Teleferik Tesisleri’nde meydana gelen feci kaza sonrasında Makine Mühendisleri Odası Antalya Şubesi ile Elektrik Mühendisleri Odası Antalya Şubesi ortak toplantı düzenlendi.
Elektrik Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Şaban Tat,
“Bu tesislerin yapılması gereken aylık rutin bakımları dışında imalatçı
firmanın belirlemiş olduğu dönemlerde yıllık ağır bakımları da yapılmalıdır.
Hatta tesisin her gün çalışma öncesi ön kontrolleri de tesis operatörleri
tarafından yapılması gerekmektedir” dedi.
Antalya'da Ramazan Bayramı’nın 3’üncü günü yaşanan 1 kişinin
ölümüne neden olan Konyaaltı ilçesindeki Tünektepe Teleferik Tesisleri’nde
yaşanan teleferik kazasıyla ilgili olarak Makine Mühendisleri Odası ve Elektrik
Mühendisleri Odası tarafından bir basın toplantısı düzenlendi. Toplantıda
kazanın ardından yapılan açıklamalarda, ruhsat aşamasındaki uygunluğun sürekliliğinin
ancak eksiksiz bakım ve kontrollerle sağlanabileceği vurgulandı. Elektrik
Mühendisleri Odası Başkanı Şaban Tat, kaza sonrası yapılacak incelemelerin
zaman alabileceğini belirterek adli makamlara tam bir güven duyduklarını ve
sürecin hukuki boyutunun başladığını ifade etti.
“ALINMASI GEREKEN
ÖNLEMLER”
Teleferik tesislerinin periyodik kontrollerinin ve
bakımlarının önemine dikkat çeken Tat, mevcut durumda yapılan uyarıları
aktararak TS EN 1709 standardına göre kontrollerin yapılması gerektiğini
vurguladı. Ortak yaptıkları basın açıklamasında alınması gereken tedbirleri
sıralayan Tat, “Mekanik, elektriksel ve hatta inşaat yoğunluğu yüksek olan bu
tesiste meydana gelen kazanın kesin nedeninin tespiti de haliyle zaman
alacaktır. Bilirkişi olarak atanan meslektaşlarımızın gerekirse hesaplı ya da
laboratuvar testleriyle destekli bulgular ile konuyu en kısa sürede aydınlatma
yolunda adli makamlara özveri ile destek olacaklarına inancımız da tamdır.
Sürecin hukuki boyutu henüz başladığı ve sadece olay yerinden elde edilen ilk
incelemeler sonucu elde edilen bilgiler mevcut olduğundan, tarafımızca
yapılacak genel değerlendirmede olayın detaylarından ziyade bu tür tesislerde
alınması gereken tedbirlerden bahsedilecektir” dedi.
“HER GÜN ÖN
KONTROLLER YAPILMALIYDI”
Tat, “Ruhsat aşamasında bir teleferik tesisinin teknik
özelliklerinin, bakım ve tesis operatörlerinin yeterliliği ve sistem
donanımlarının uygunluğu; 23.07.2009 tarih ve 27297 sayılı Resmi Gazete’de
yayınlanarak yürürlüğe giren ‘İnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma
Tesisatının Ruhsatlandırılması, Bakım ve İşletilmesine Dair Tebliğ’ kapsamında;
TÜRKAK’dan akredite A tipi muayene kuruluşları tarafından verilmektedir. Ruhsat
aşamasında var olan uygunluğun sürekliliği ancak bakım ve periyodik kontrollerin
eksiksiz yapılması ile mümkün olacağı gözden kaçmamalıdır. Ayrıca, teleferik gibi tesislerin
bakımlarının ve kontrollerinin TS EN 1709 standardına göre yapılması
gerekmektedir. Bu standartta tüm aksamlar ile ilgili kontroller belirtilmiştir.
Bu tesislerin yapılması gereken aylık rutin bakımları dışında imalatçı firmanın
belirlemiş olduğu dönemlerde yıllık ağır bakımları da yapılmalıdır. Hatta
tesisin her gün çalışma öncesi ön kontrolleri de tesis operatörleri tarafından
yapılması gerekmektedir” diye konuştu.
AĞIR BAKIMLARI
YAPILMALIYDI
Aylık bakımların yanı sıra yıllık ağır bakımların da önemine
değinen Tat, “Aylık bakımlarda tüm tahrik sistemi, frenler, makaralar,
kasnaklar, makaralı zincirler, çekme askıları ve diğer birçok aksamın kontrolü
yapılmalıdır’ diyerek şunları kaydetti:
“Yıllık ağır bakımlarda, kaynak ve cıvata gibi bağlantı
elemanlarının korozyon ve paslanma kontrolü yanında gevşeme durumları da
kontrol edilmelidir. Bunlar gerek gözle kontrol şeklinde olurken tanımlı
aralıklar ile tüm bağlantılarda yorulma, deformasyon, korozyon gibi durumlar 3.
taraf bağımsız akredite muayene kuruluşu tarafından tahribatsız malzeme
muayenesine de tabi tutulabilir. Tahribatsız malzeme muayenesi için gerekli
aralıklar ilgili standartta tanımlıdır. Hatta yıllık ağır bakımlarda en
elverişsiz operasyonel yükleme koşulları altında tahrik sistemleri, fren ve
diğer tanımlı ekipmanın testleri gerçekleştirilmelidir.”
“ACİL EYLEM PLANI
GEREKLİ”
Teleferik tesislerinde acil eylem planlarının bulunması
gerektiğini söyleyen Tat, coğrafi koşulların farklılığına dikkat çekti ve her
tesis için acil eylem planlarının hazırlanması gerektiğini vurguladı. Tat
konuşmasında “Acil eylem planının mevcut olması gerekirdi. Ancak helikopter ile
kurtarmanın yanında acil eylem kurtarma planları olmalıydı. Hangi tesis olursa
olsun, coğrafi koşulları farklı olan bir sürü tesis var. Bunların her birinin
böyle acil durumlarda acil eylem planlarının veya tahliye planlarının olması ve
hemen devreye girmesi gerekirdi” dedi.
“PERİYODİK BAKIM KAMUSAL
ALANDA KALMALI”
Periyodik kontrollerin kamusal alanda kalması gerektiğinin
altını çizen Atmaca ise “Burada çalışan mühendislerin ve yetkililerin belgeleri
ve sicilleri kontrol edilmeli. Bu kontrolleri yapan kişileri yetkin değildir
diyemeyiz. Bu belgelendirmeler meslek odalarınca takip edilebilir. Eğer
yapılmazsa bu tarz sonuçlar meydana gelebiliyor. Şunu unutmamak gerekir ki,
bakım özel sektörün işi. Periyodik kontrol kamusal alanda kalmalı. Kamu kurumu
niteliğinde her kurum periyodik kontrol yapabilir. Bunun dışında mühendislerin
yetkilendirilmesi, sicil takibi meslek odalarınca yapılabilir. Bu noktalarda
mevzuatlarda açıklıklar var. Bunların çözülmesi gerekir” diye ifade etti.
DİREK NASIL YIKILDI?
Basın mensuplarının soruları üzerine ‘direk nasıl yıkıldı”
sorusuna yanıt veren Atmaca, “Direkt branşa bağlı vidaların kopması ile
yıkıldı. Bir yerde sıkışma ile aks eden kuvvetin vidaların dayanma kuvvetinin
üzerine çıktığını görüyoruz. İşte biraz önce bahsettiğimiz bakımlarda bu
kaynakların veya bağlantı noktaların tahribat alıp almadığını kontrol etmek
lazım. Aynı araç bakımı gibi. Belli bir kilometre yapana araç bir arızası yoksa
bile nasıl bakıma giriyorsa, teleferik de aynı şekilde belli bir sayıda devir
attığında bakıma girmeliydi” diyerek bakımın önemine değindi.