MHP’Lİ ABDURRAHMAN BAŞKAN: E-TİCARETTE HEDEF TEKELCİLİĞİN ENGELLENMESİ

TBMM Genel Kurulunda görüşülen “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesine Dair Kanun Teklifi” üzerine partisi adına söz alan MHP Antalya Milletvekili Abdurrahman Başkan, 2014’te kabul edilen kanunla, e-ticaretin yaygınlaştırılması ve e-ticarette güven ortamının tesis edilmesine yönelik önemli bir adım atıldığını, söz konusu yasa ile sektörde rekabeti bozucu veya sınırlayıcı faaliyetlerin engelleneceğini, e-ticaretin sağlık bir şekilde büyümesinin amaçlandığına dikkat çekti.

TÜRKİYE’NİN E-TİCARETTE DURUMU

MHP’li Başkan, dünyada ve Türkiye’de son yıllarda istikrarlı şekilde büyüyen e-ticaretin, COVID-19 salgınıyla birlikte rekor seviyelere ulaştığını, e-ticaretin mevcut durumunda e-ticaret pazar yerlerinin önemli bir satış kanalı olarak ortaya çıktığını ifade etti.

Dünyadaki e-ticaret hacminde 2020 verilerine göre en büyük payı 2.31 trilyon dolarla Çin alırken, ABD’nin 961 milyar dolarla ikinci, AB’nin ise 425 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldığını söyleyen MHP Antalya Milletvekili Abdurrahman Başkan, Türkiye’nin durumu ile ilgili olarak şunları söyledi:

Türkiye’nin e-ticaretteki durumu hakkında bilgi veren Abdurrahman Başkan, “Ülkemizde ise 2019 yılında yüzde 9,8 olan e-ticaretin genel ticarete oranı yaklaşık iki katına çıkarak 2021 yılında yüzde 17,7 olarak gerçekleşmiş olup önümüzdeki dönemde bu oranın daha da artması beklenmektedir. 2021 yılında perakende e-ticaret hacmi 234 milyar Türk lirası olarak gerçekleşirken bu hacmin yaklaşık yarısını sektörün önde gelen e-ticaret pazar yerlerindeki satışlar oluşturmuştur. Bu oran da her geçen gün artma eğilimi göstermektedir. 2020 yılında 256.861 olan e-ticaret faaliyetinde bulunan işletme sayısı, 2021 yılında %88’lik artışla 484.347’ye ulaşmıştır. Sektörün az sayıda e-ticaret pazar yerinde yoğunlaşması hem satıcıların hem de tüketicilerin bu pazar yerlerine olan bağımlılığını artırmakta ve birtakım sorunları gündeme getirmektedir. E-ticaret pazar yerlerinde aracılık hizmeti sunulan işletmelerin büyük bölümünü mikro ve küçük işletmeler oluşturmakta ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların söz konusu işletmeler karşısında asimetrik pazarlık gücü bulunmaktadır” diye konuştu.

ELEKTRONİK TİCARET BAĞIMLILIĞI ARTIYOR

Elektronik ticaret pazar yerleri açısından piyasada bir yoğunlaşmanın söz konusu olduğunu bildiren MHP’li Abdurrahman Başkan, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar bu gücü kullanarak haksız ve adil olmayan uygulamalarda bulunabildiğine de dikkatleri çekerek şöyle konuştu:

“Yoğun bir reklam sürecini de içeren agresif büyüme stratejileri uygulayarak büyük ölçekli hale gelen elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, sahip oldukları ağ etkileri ve ölçek ekonomilerinden faydalanarak pazardaki konumlarını daha da güçlendirmekte ve pazarlık gücü, tüketici tercihlerini belirleme yeteneği ve hizmet sağlayıcılar üzerindeki kontrol imkânlarıyla e-ticaret sektörüne yeni aracı hizmet sağlayıcıların dâhil olmasını zorlaştırmaktadır.  Ayrıca, söz konusu işletmeler e-ticaretin tamamlayıcı sektörleri olarak görülebilecek lojistik, kargo ve ödeme hizmetleri gibi sektörlerde de söz sahibi olmakta ve elektronik ticaret pazar yerlerine olan bağımlılığı ve yoğunlaşmayı daha da artırmaktadır. Artan bağımlılık, uzun dönemde fiyatların yükselmesine, sunulan ürünlerin kalite ve çeşitliğinin azalmasına, hizmetlerin tekdüzeleşmesine ve inovasyonun azalmasına neden olabilmektedir. Diğer taraftan, başta ABD olmak üzere dünya genelinde kamu otoriteleri, piyasa aksaklıklarının önüne geçmek, adil ve şeffaf ticari koşulları tesis etmek ve rekabeti koruyucu tedbirleri alarak gerek platform içi gerek platformlar arası dengeyi gözetmek amacıyla mevzuat çalışmaları yürütmektedir.”

YASA İLE E-TİCARET SAĞLIKLI BÜYÜYECEK

E-ticaret yasası hakkında konuşan Başkan, “Bu kapsamda, sektörde rekabeti bozucu veya sınırlayıcı faaliyetlerin engellenmesi, e-ticarette çok oyunculu bir yapının tesis edilmesi ve e-ticaretin sağlık bir şekilde büyümesi amacıyla görüşmekte olduğumuz, ‘Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ hazırlanmıştır. Anayasanın ‘Piyasaların denetimi ve dış ticaretin düzenlenmesi’ başlıklı 167 nci maddesinin birinci fıkrasında ‘Devlet, para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici tedbirleri alır; piyasalarda fiili veya anlaşma sonucu doğacak tekelleşme ve kartelleşmeyi önler’ düzenlemesine yer verilmektedir. Düzenlemenin gerekçesinde de bu maddenin devlete üç görev yüklediği ifade edilmektedir. Bunlar, özel teşebbüsün rekabet koşulları içinde yararlı yönde gelişmesine yardımcı olunması; piyasada fiilî ve anlaşma sonucu tekellerin önlenmesi ve tekel teşkil etmemekle beraber fiyat anlaşmaları, üretim hataları, coğrafî bölge paylaşımı ve benzeri suretlerde gerçekleştirilecek kartellerin önlenmesidir” dedi.

YASA, TEKELCİLİĞİN ZARARLARINDAN KORUNMA SAĞLAYACAK

Başkan sözlerine şöyle devam etti:

“Bu görevlerin yerine getirilmesi, sağlıklı toplum ve sağlıklı demokrasi için vazgeçilmez şartlar olarak görülmekte, tekelciliğin her türlüsünün zararından fertleri ve toplumu korumak, toplumun huzur ve refahı ile doğrudan bağlantılı bulunmaktadır.  Mal ve hizmet taleplerini karşılayan ticaret sektörünün etkin şekilde işlemesi, toplumsal refahın artırılması açısından oldukça önemlidir.  Üretim sektörlerinden farklı olarak ticaret sektöründeki tekelleşme eğilimleri arz, talep ve dağıtım kanalları açısından mal ve hizmetlerin aracılığında dar boğazlara yol açma riski taşımaktadır. Ticaretteki tekelleşmeyle, ürün ve işletme çeşitliliğinin azalması, ürünlerin pazara erişememesi, fiyatların iyi işleyen serbest piyasa koşullarına göre yüksek olması, üretim, yatırım ve inovasyon potansiyelinin düşmesi, işletmelerin piyasadaki konumlarının serbest piyasa koşulları yerine tekelci işletme tarafından belirlenmesi gibi hem fertler hem de işletmeler açısından yaygın olumsuzluklar ortaya çıkabilecektir. Günümüzde elektronik ticaret de bu kapsamda önemli bir kanal haline gelmiştir. Bu kanalın kontrolüne sebep olabilecek tekelleşme eğilimlerinin önlenmesi, bahsedilen gerekçelerle kamu yararı açısından oldukça önemli bir düzenleme alanıdır. 12 Mart 2021 tarihinde açıklanan Ekonomi Reform Eylem Planı’nda elektronik ticarete ilişkin ‘Ulusal ve uluslararası gelişmeler dikkate alınarak ülkemiz elektronik ticaret mevzuatının yol haritası çıkarılacak ve bu alanda düzenleme yapılacaktır’ başlıklı eylem kapsamında da çalışmalar yürütülmekte olduğunu belirtmek istiyorum.”

KURBAN BAYRAMI MESAJI

Önümüzdeki hafta idrak edeceğimiz Kurban Bayramına da değinen Başkan, Kurban Bayramının Cenab-ı Allah'a manen yaklaşmanın mübarek bir fırsatı olduğuna dikkat çekti.  Başkan, şunları söyledi:

“Ömer Seyfettin dediği gibi; ‘Benim vatanımın sınırları Edirne’den başlayıp Kars’ta bitmez. Benim vatanımın sınırları Adriyatik’ten Çin Seddi’ne Türkçe konuşulan yerde başlar, Türkçe konuşulan yerde biter.’ Bizler Kerkük’te kesilen kurbanın duasını Hakkâri’de yapan, Tebriz'de sunulan ikramı Ankara'da kabul eden, Saraybosna'da uzatılan eli Şırnak'ta tutan, Urumçi'de akan gözyaşını İzmir'de silen Bakü'de okunan Mushaf’ın duasına Ayasofya’da âmin diyen, İsfahan’da okunan ezana, Selimiye’de kıyama duranlarız. Vatanımızın milli ve manevi bütün değerlerinin gönüllerimizde bir meşale gibi yanan ve asla sönmeyecek, ortak mirasımız olan Kurban Bayramınızı tebrik ediyorum.”

ALİ GÜRBÜZ’E BAŞARILAR DİLEDİ

Başkan, konuşmasının sonunda bugün başlayacak 661. Tarihi Kırkpınar Güreşlerine dikkat çekerek, başpehlivanlık yarışında Ali Gürbüz’e başarı dileyerek şöyle dedi:

“Sözlerime burada son verirken, 1-3 Temmuz tarihleri arasında gerçekleşecek olan 661. Tarihi Kırkpınar güreşlerinde dualı çayıra çıkacak ve inşallah üst üste 3. defa başpehlivanlık unvanını alarak altın kemerin ebedi sahibi olacak olan Korkuteli Belediye Sporcumuz ve Antalya’mızın gururu hemşehrimiz Ali Gürbüz’e sizlerin huzurunda başarılar diliyorum.”

HABER MERKEZİ