Mars'ta olası eski yaşam belirtileri bulundu
NASA'nın keşif aracı Perseverance, Mars'ta görüntülediği bir kayada eski yaşam belirtisi olabilecek işaretler buldu.
ABD Havacılık ve Uzay Ajansı tarafından Mars'a gönderilen
Perseverance keşif aracının bulguları üzerinde çalışan bilim insanları, milyarlarca
yıl önce mikrobik yaşama ev sahipliği yapmış olabileceğine dair işaretler
taşıyan bir kaya tespit etti.
Bilim insanları tarafından Büyük Kanyon'daki bir şelaleden
esinlenerek 'Cheyava Şelalesi' adı verilen ok ucu şeklindeki kaya, Mars'ın
geçmişte mikroskobik yaşama ev sahipliği yapıp yapmadığına dair ipuçları
olabilecek ilginç özellikler içeriyor.
Perseverance gezgini üzerindeki aletlerle yapılan analizler,
1 metre boyunda 60 santimetre enindeki kayanın eski yaşam tanımına uyan izler
taşıdığını gösterdi.
Kayanın gezgin tarafından keşfedilen alanda milyarlarca yıl
önce akan su bulunduğunu gösterdiği ve muhtemelen yaşam formları tarafından
oluşturulan kimyasal izler ve yapılar sergilediği tespit edildi.
Perseverance'ın incelediği 22'nci kaya örneği olan Cheyava
Şelalesi, 21 Temmuz'da çok uzun zaman önce Jezero Krateri'ne akan su tarafından
oyulmuş 400 metre genişliğindeki eski bir nehir vadisi olan Neretva Vallis'in
kuzey kenarını keşfederken bulundu.
Gezgindeki 'Organikler ve Kimyasallar için Yaşanabilir
Ortamların Raman ve Lüminesans ile Taranması' cihazı tarafından Cheyava
Şelalesi'nin birkaç defa taranması sonucunda organik bileşikler içerdiği
görüldü.
Söz konusu karbon bazlı moleküllerin yaşamın yapı taşları
olarak kabul edildiği ancak bunların biyolojik olmayan süreçlerle de
oluşabileceği kaydedildi.
DÜNYA'DA MİKROPLARIN FOSİLLEŞMİŞ İZLERİNİ TAŞIYAN KAYALARDA DA BULUNUYOR
Pasadena'daki California Teknoloji Enstitüsü çalışanı,
Perseverance projesi ekibinden Ken Farley, "Cheyava Şelalesi, Perseverance
tarafından şu ana kadar incelenen en şaşırtıcı, en karmaşık ve potansiyel
olarak en önemli kaya. Organik maddeler, mikrobik yaşamın enerji kaynağı olarak
kullanabileceği kimyasal reaksiyonları gösteren belirgin renkli noktalar ve
yaşam için gerekli olan suyun kayanın üzerinden geçtiğine dair ilk ikna edici
tespitleri yaptık. Öte yandan kayanın nasıl oluştuğunu ve yakındaki kayaların
Cheyava Şelalesi'ni ne ölçüde ısıtıp bu özelliklere katkıda bulunduğunu tam
olarak keşfedemedik" ifadelerini kullandı.
Cheyava Şelalesi'nde kaya boyunca uzanan büyük beyaz
kalsiyum sülfat damarları ile bunların arasında Mars'a özgü paslı kırmızımsı
rengi veren minerallerden biri olan hematitin varlığını düşündüren madde
şeritleri bulunuyor.
Söz konusu kırmızı bölgelere daha yakından bakıldığında,
leopar desenine benzeyen siyah maddelerle çevrili çok sayıda düzensiz şekilli,
milimetrik boyutta kirli beyaz lekeler de tespit edildi.
Perseverance'ın 'X-ışını Litokimyası için Gezegensel Enstrüman' cihazı bu siyah halelerin hem demir hem de fosfat içerdiğini belirledi.
Perseverance ekibinden Avustralya'daki Queensland
Üniversitesi astrobiyolog David Flannery, "Bu noktalar büyük bir sürpriz.
Dünyada kayalardaki bu tür özellikler genellikle yeraltında yaşayan mikropların
fosilleşmiş kalıntılarıyla ilişkilendirilir" dedi.
LEOPAR DESENLERİ GEZEGENDEKİ MAGMANIN ETKİSİYLE DE OLUŞMUŞ OLABİLİR
Öte yandan kayada tespit edilen milimetre boyutunda olivin
kristalleri ile sülfatın gezegendeki magmanın kristalleşmesiyle oluşmuş
olabileceği ve yaşanamaz sıcaklıklarda kayaya yapışarak biyolojik olmayan
süreçlerle leopar desenlerini oluşturmuş olabileceği de ihtimaller arasında.
Bilim insanları, gözlemlenen izlere dair diğer görüşleri de değerlendiriyor ve antik yaşama dair kesin bulgu için ilave araştırmaların gerekli olduğunu belirtiyor.
Kaynak: Ensonhaber.com