Mantarın Önce avcısı ardından uzmanı oldu
Ailesiyle mantar topladığı çocukluk yıllarında bilinmeyen mantar türlerini merak eden ve sorularına cevap aramak için çıktığı yolda "mantar uzmanı" olan Ömer Üngör, Türkiye'nin farklı illerinde düzenlediği etkinliklerle mantar türlerini tanıtıyor.
Kendisini "mantar avcısı" olarak tanımlayan Üngör, çocukluk yıllarından itibaren özellikle memleketi Safranbolu'da babasıyla ormanlık alanlarda mantar topladı. Bilinmeyen mantar türlerini sorduğu ailesinden yanıt alamayan Üngör, bunları araştırmaya başladı.
Çocukluğunda başlayan mantar merakı dolayısıyla yerli ve
yabancı kaynaklarda araştırmalar yapan Üngör, Türkiye'nin farklı illerindeki
mantarları da inceledi.
Edindiği bilgileri paylaşmak isteyen "mantar
uzmanı", "Fungi Turkey" adlı bir mantar akademisi çatısı altında
etkinlikler düzenliyor.
Etkinliklerde meraklılarla "ava" çıkan Üngör,
toplanan mantarları tek tek inceleyerek katılımcılara bilgi veriyor. Üngör,
mantar türleri, yenebilir olup olmadıkları, nerelerde bulundukları ve nasıl
tüketilmesi gerektiği konularında bilgilerini paylaşıyor.
"MANTAR TOPLAMAK
İÇİN ÇIKIP AYIDAN KAÇMAK ZORUNDA KALDIĞIM OLDU"
İstanbul'da yaşayan Üngör, Antalya'da düzenlenen
"mantar avı" etkinliğiyle doğaya çıktığı mantar meraklılarına türler
hakkında bilgi verdi.
Ömer Üngör, sorularına cevap bulamayan bir çocuk olarak 20
yıl önce başladığı mantar araştırmaları sonucunda binden fazla mantarı tanımlayabilir
hale geldiğini anlattı.
Sürecin kendisini bir süre sonra "mantar eğitmeni"
olmaya ittiğini kaydeden Üngör, mantar merakıyla Türkiye'yi gezerken keyifli
zamanların yanı sıra adrenalin dolu anlar da yaşadığını söyledi.
Unutamadığı anılarından bahseden Üngör, "Yaklaşık 60
santimetre şapka aralığında bir porçini mantarı bulduğum anı hiç unutmuyorum.
Mantar toplamak için çıkıp ayıdan kaçmak zorunda kaldığım oldu. Yabani hayatın
içinde olunca onları da ürkütmeden mantar toplamak gerekiyor." dedi.
Mantarın halen Türk halkı için yabancı olduğunu dile getiren
Üngör, şöyle konuştu:
"O dönemde mantar bir suikast silahı olduğu için
Osmanlı mutfağına, dolayısıyla kültürümüze girememiş. İnsanlar
etkinliklerimizde topraklarımızda yetişen türleri öğrensin istiyorum. Çok iyi
gelir kaynağı aslında. Yurt dışına porçini ve trüf mantarları ülkemizden
toplanıp gönderiliyor. Topraklarımızdaki mantarları değerlendirsek ülkemize
milyonlarca dolarlık gelir kaynağı olabilir. Türkiye'de çok iyi mantar
popülasyonu var ve dört mevsim mantar bulunabiliyor."
PAZARDA SATILAN
DOĞADAN TOPLANMIŞ MANTARLAR RİSKLİ
Mantarlar hakkında genel ifadelerle ayrım yapılamayacağına
dikkati çeken Üngör, ancak hiç bilgisi olmayanların "küçük
kahverengi", "hem altı hem üstü kahverengi", "hem altı hem
üstü beyaz" mantarlara dikkatli yaklaşmaları gerektiğinin altını çizdi.
Mantarların çevresindeki gazları toplayan canlılar olduğuna
işaret eden Üngör, bu nedenle kültür mantarı tüketirken de yetiştirildiği
ortamın gerekli şartları taşıdığından emin olunması gerektiğini vurguladı.
Üngör, doğadan toplanarak pazarda satılan mantarların da
riskli olduğuna değinerek, "Bazıları, doğadan topladıkları yenebilir
mantarlara benzeyen zehirli mantarlar olduğunu bilmiyor. 'Bizim orada çıkıyor,
yiyoruz bir şey olmuyor.' diyorlar. Ancak karşı köydeki habitat farklıdır ve
kendi köyündekine çok benzer bir mantar zehirli olabilir. Aslında
zehirlenmelerin çoğunluğu da bu pazarlardaki mantarlardan kaynaklanıyor."
diye konuştu.
MANTARLARA DAİR DOĞRU
BİLİNEN YANLIŞLAR
Mantarlarla ilgili çok sayıda doğru bilinen yanlış olduğunu
aktaran Üngör, bazılarını şöyle sıraladı:
"Bildiğiniz türü satın alın ama 'Amca bildiği için alabilirim.' denilmemeli. Kendinize güvenin, başkasının bilgisine değil. Mantarlar dokunma ve koklamayla zehirlemez. Zehirlenme için belirli porsiyonun tüketilmesi gerekir. 'Kurtlu mantarın zehirli olmayacağı' bilgisi kesinlikle yanlış. Ben birçok ölümcül türü, kurtlanmış olarak gördüm. 'Zehirli türün yanında yetişen yenebilir tür de yenmez' şeklindeki bilgi hatalı. Sporlar uçuşarak yenebilir mantarı zehirli hale getirmez. 'Canlı renkli tüm mantarlar zehirlidir' bilgisi de doğru değil. Canlı renklerde yenebilir tür de zehirli tür de var."
AA