KURBAN DERİSİNDE ŞAMPİYON ANTALYA

Bizim ailede her bayramda tüm kardeşlerimiz, annemle babamın evinde toplanır; bahçemizde kurbanımızı keserdik. Babam bu işin ustasıydı. Kasaplığı o yapardı. Biz de derisini yüzme işlerinde ve etleri parçalama işlerinde ona yardımcı olurduk.

***

Bu geleneğimiz rahmetli anacığım vefat edinceye kadar devam etti. Evimizin direği olan anacığım kesilen kurbanlıklarımızın derilerini bozulmaması için özenle tuzlardı. Sonra da sokaklarda kamyonetlerle dolaşarak deri toplayan Türk Hava Kurumu ekiplerine kurban derimizi teslim ederdik.

***

Eskiden kurban derilerinin başında adeta kıyamet de kopardı. 1926 yılından itibaren kurban derilerini toplayan Türk Hava Kurumu ile vakıf ve dernekler adeta köşe kapmaca oynuyordu. 1983 yılında yürürlüğe giren Yardım Toplama Kanunu'na göre kurban derilerini toplama yetkisi THK'ya ait olduğu bir kez daha vurgulanıyordu.

Kanuna göre toplanan derilerden elde edilen gelirin yüzde 55'i THK'ya, yüzde 20'si Kızılay'a, yüzde 20'si Çocuk Esirgeme Kurumu'na, yüzde 5'i ise Türkiye Diyanet Vakfı'na gidecekti.

***

THK dışında kurban derisi toplayanların kanunen 3 ila 6 ay arasında değişen hapis cezasıyla yargılanacağı, toplanan derilere ise el konulacağı belirtiliyordu. Bazı vatandaşlar  “kestiğim kurbanın derisini istediğim yere bağışlarım. Devlet kurbanımın derisine karışamaz” diye uygulamaya tepki gösteriyordu. Muhafazakar vatandaşların tepkisini çeken bu kanun maddesi, Turgut Özal'ın Başbakan olduğu dönemde 14 Haziran 1986 günü esnetilmişti.

***

Kurban kesenlerin derilerini istediği yere verebilmesine olanak tanıyan bu serbestlik ortamı, DYP- SHP koalisyonunun iktidarda olduğu 1992 yılında değiştirildi. O dönemde 9’uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel Başbakandı. Bu dönemde yapılan düzenlemeyle Kurban derisi toplama yetkisi tekrar THK'ya verilmişti.

***

Tartışma 2013 yılında yardım toplama esas ve usulleri hakkındaki yönetmelikte yapılan değişiklikle sona erdi. Düzenlemeyle, kurban derisi toplama işleminde tekel olan THK'nın bu statüsü alındı. Yönetmelik değişikliği ile isteyenin istediği yere bağış yapmasının yolu açıldı.

Laik bir ülkede olması gereken de budur. Artık kimse kimsenin derisine de karışmıyor. Bu konuda tartışmalar da sona ermiş durumda.

***

Öte yandan Türk Hava Kurumu’nu ise sokaklarda hiç göremiyoruz. Telefonla aradım sordum Türk Hava Kurumu Antalya Şubesinin Başkanı Cengiz Nizam’a. Ekonomik nedenlerden dolayı eskisi gibi sokak aralarında mahallelerde dolaşan ekiplerinin olmadığını anlattı.

KUTU

ANTALYA TÜRKİYE BİRİNCİSİ

Kesim yerlerinde irtibat telefonlarının olduğunu belirten Nizam, “Dileyen Türk Hava Kurumu’na derisini getirip verebiliyor. Türkiye genelinde Kurban derilerinin yarısı 5 ilde toplanıyor. Bunlar sırasıyla Antalya, İzmir,  Muğla, Aydın ve Afyonkarahisar. Antalya deri toplamada Türkiye birincisi” açıklamasını yaptı.

Rakamlar ilginç değil mi? Antalya’nın böyle de bir özelliği var. Bayramınız kutlu olsun…