KRİZLERE KARŞI EFSUNLANDIK MI?

Doğal güzellikleri ile yeryüzündeki cennete benzetilen Antalya’mız bu yıl 15 milyonun üzerinde turist sayısıyla yeni rekorlar kırmayı hedefliyordu. Ancak pandeminin etkisiyle ülkemizde olduğu gibi tüm dünyada insanların kendilerini izole etmesi sonucu turizm faaliyetleri adeta durma noktasına geldi. Bundan turizmden beslenen diğer sektörler de olumsuz etkilendi.

Hastane işletmecisinden mobilyacısına, tamircisinden pazarcısına, taksicisinden berberine, sokaklardaki çöp konteynerlerinden atıkları toplayan geri dönüşüm işçisinden dilencisine kadar kime sorsam herkes korona öncesi günleri mumla arıyor. Çoğu cirolarının yüzde 70 oranında düştüğünü söylüyor.  Hatta bazıları bir ayda yaptıkları toplam cironun ödedikleri kiranın yarısını bile karşılamadığını söylüyor

Geçenlerde bir akşam Kalekapısı’ndaki banklarda otururken sokaklardan topladığı plastik kağıt  gibi atıkları toplayarak geçimini sürdüren bir adamla sohbet ettim.  Hava yeni kararmıştı. Eskiden gece yarılarına kadar açık olan Kalekapısı’ndaki dükkanların çoğu ise kapalıydı.

“İşler nasıl diye sorduğum” geri dönüşüm işçisi dedi ki, “Etraftaki dükkanları görüyor musun? Bunların her birinin aylık kirası on binlerce lira. Eskiden buradaki esnaf müşteriden başını kaldıramazdı. Etraf turist kaynardı. Şimdi bir tane bile turist yok. Esnaf bırak para kazanmayı kirasını ödeyecek ciroyu bile yapamıyor. Müşteri yokluğundan erkenden dükkanı kapatıp gidiyor. Açık tutsa elektrik yapacak. Masrafı artacak. Buralarda çalışan yığınla kişi işini kaybetti. Bunları gördükçe benim durumum onlardan iyi diyorum. Onlar varken beni ağlamaya yüzüm yok. Benim kiram yok.  Vergim yok.  Gidecek evim olmadığı için vereceğim kira da yok. Bunlar ne yapacak?  Korona yüzünden elbette bizim de kazancımız düştü ama esnafınki gibi zararımız da yok.”  

Geçenlerde Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Davut Çetin Antalya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Mevlüt Yeni ile bir canlı yayın yaptı. My TV’de yayınlana o programda pandeminin Antalya ekonomisine ve istihdama etkilerini anlatan Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Davut Çetin de krizlere karşı efsunlandığımızı söyledi.  O program yaklaşık 2 saat sürdü.

Çetin pandemi kriziyle ilgili olarak ”Yıllardır kriz yaşıyoruz. Her yıl bir başka kriz çıkıyor.  Üst üste krizler yaşadığımız için adeta efsunlandık. Şimdi de pandemi krizi yaşıyoruz. Ama bu krizin sindirilebilir yanı tüm dünyada olması” diye değerlendirmede bulundu. Pandeminin tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de en fazla turizm sektörü ile turizmden beslenen yan sektörleri etkilediğini anlatan Çetin, pandeminin etkisiyle ATSO üyesi işyerlerinin yüzde 21’inin 3 ay boyunca zorunlu olarak kapalı kaldığını, yüzde 23’ünün ise iş yapamadığı müşteri olmadığı için kapalı kaldığını da açıkladı.

Pandeminin  en fazla istihdam kaybına Antalya’da yol açtığını da anlatan Çetin , “Bizim artık sektörel desteklere ihtiyaç var. Özellikle de  İstihdama çok  ciddi destek lazım. Tüm Türkiye’de pandemi yüzünden 470 bin kişi işini kaybetmiş. Ama istihdam kaybının yüzde 30’u Antalya’da. Koskoca 18 milyon nüfuslu İstanbul’daki istihdam kaybı 51 bin. Buna karşılık 2 buçuk milyon nüfuslu Antalya’daki istihdam kaybı 117 bin kişi. Eğer tedbir alınmazsa bu sosyal patlamaya kadar gidebilir” dedi. 

Evet, ATSO Başkanı Çetin’in söylediği gibi Antalya’da turizm sektörünün lokomotifliğini yaptığı Antalya ekonomisi krizleri aşıp büyümeye devam etmiştir.  Ama hiçbir krizde böyle istihdam kaybı yaşadığımızı hatırlamıyorum.  Her ne kadar krizler karşısında efsunlanmış olsak da istihdam sorununa acil çözüm bulmamız gerekiyor.