KÖY ENSTİTÜLERİ NEDEN KAPATILDI?
Osmanlı İmparatorluğunda Fatih Sultan Mehmet Zamanında
başlayan eğitim öğretim çalışmaları sürekli değişmiştir. Ancak biz bunu
konuşmadığımız için üzerinde ayrıntılı durmayacağım! Meşrutiyet Döneminde
ülkenin 70 sancağında; her birinde çiftlik olarak kullanılabilecek yerlerde
süresi 4 yıl olan, yatılı, kızlı-erkekli öğretmen yetiştireme; köyün Sosyal
ekonomik durumu ile ilgili bilgi ve beceriler teorik ver pratik olarak
kazandırılacak, bir yıl uygulamadan sonra köy öğretmeni olacaklar.
***
Bay ve bayanlar bir biri ile evlendirilip 2’şer lira aylıkla
köylere gönderilecekti. Bunu kabul edecek öğretmenler baştan iki koşulu yerine
getireceklerdi. Köylülerin yardımı ile bir çiftlikli okul binası ayrıca Öğretmenevi
yapılacaktı. Çiftliklerde örnek tarım yapılacak. Öğretmenler ürettikleri
ürünleri satarak daha müreffeh yaşayacaklardı. Bu bakımdan bu durumu
önemsiyoruz.
TBMM açılınca; Kurtuluş savaşı devam ederken o Ulu Atatürk
15 Temmuz 1921 tarihinde Maarif Kongresi toplanıyor. Kongrede Atatürk şöyle sesleniyor: “…Gelecekteki kurtuluşumuzun saygıdeğer
öncüleri öğretmenler olacaktır.”
***
Cumhuriyet Dönemi Milli eğitim Bakanlarından Reşit Galip,
köylerin eğitim ve öğretimi ile yapılan araştırmalar doğrultusunda Kayseri
ilinde çalışmalar yapmış Tonguç Baba denilen Bakan devam edince 1937 yılına
kadar süren Eğitmen Kursları bitirilerek, 11 Haziran 1937 tarihinde 3283 sayılı
Yas ile 1937-1938 öğretim yılında 10 vilayette öğretmen kursu açılmıştı.
Bu devrimler yapılıyordu. Asıl sorun devrimlerin halka
indirgenmesi sıralarda önceki molaların Cumhuriyetin yeniliklerin
anlatmadıkları ve zaafa uğratmasıydı. İsmet İnönü 1925 yılında öğretmenlere
seslenirken “Din uluslararası değil, milli olması gerekir. Türk kültürünü ve
bilincini geliştirmeliyiz.”
***
Atatürk, başka bir nutkunda: “Cehalet yenilmesi gereken en
büyük düşmandır.” Bunun için harf devrim, Halkevlerin açılması önemli görülmüş.
Türklüğün geliştirilmesinde. O zamanlar yetişmiş kadronun olmadığını da ve
nüfusun 13 milyon ve köylük oranının %80’dir.şimdi 85 milyonuz. Yetişmiş
insanımız dışarıya gidenleri sileniz bile; Türkiye’mizde her konuda uzman,
usta, deneyim sahibi olan insanlarımızın yeterince olduğunu bilmeliyiz. Yeter
ki isteyelim. O zamanlar teknolojisi
olmayan olmayan, sulam, gübreleme, ilaçlamanın olmadığını zaten biliyoruz.
***
Köy Etütlerinin en önemli özelliği, kendini yaşatabilen,
ürün üreten, artı değer yaratan, gittiği yerlerde okul yapan, yaptıran görüp
bildiklerinim ve modern tarım ve hayvancılığı halkına anlatan insanlar
yetiştiren, sosyal etkinliklerle Türklük bilincin geliştiren ve devrimler sahip
çıkan, okuma-yazma eylemleri ile tek söz sahibi olunca, Türkiye’nin hazır yiyicileri, toprak
sahipleri karşı duruşa geçip iftiralarla okulları kapattılar.