KORKUNUN GİZLİ YÜZÜ: ANKSİYETE

Anksiyete, gündelik hayatta çevresel, bilişsel ve toplumsal faktörlerin yarattığı stres ve baskının tetiklediği korku, endişe ve kaygı hissidir. Anksiyete durumunda endişe ve belirsizliğe karşı duyulan korku ön plandadır. Kan basıncının yükselmesi, kalp atışlarının hızlanması, nefes alışverişinin değişmesi ve soğuk terleme gibi fiziksel ve duygusal belirtiler ortaya çıkabilir.

***

Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB) yaşayan bireylerde “sürekli, aşırı ve durumla uygun olmayan bir endişe hali” söz konusudur. Aşırı endişe, kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkiler ve olağan yaşam etkinliklerini sürdürmesini engeller. Bu kişiler her durumda olası en kötü sonucu düşünür, her şeyin kendi denetimlerinin dışında olduğunu hisseder ve geriye dönüş ya da iyi bir olasılık olmadığını düşünür.

***

Gerçek bir neden olmadan ya da varsa bile durumla uyumsuz, aşırı ve denetimsiz endişe, hastalığın temel belirtisidir. Çoğu zaman kişi endişelerinin aşırı olduğunun farkındadır ancak bu endişeleri denetleyemez ve sakinleşemez. Çevrelerinde “aşırı evhamlı” olarak tanınırlar. Yorgunluk, dikkat bozukluğu, konsantrasyon güçlüğü, en ufak sesle kolayca irkilme, uykuya dalamama ve gece sık sık uyanma gibi diğer önemli belirtiler de görülür.

***

Yaygın anksiyete bozukluğunda, bazen fiziksel hastalık belirtisi gibi kendini gösteren bedensel şikayetler de eşlik eder. Bu belirtiler arasında nedensiz yorgunluk, başağrısı, kas ağrıları, yutma güçlüğü, titreme, seyirmeler, terleme, tahammülsüzlük, bulantı, sersemlik hissi ve sıcak basmaları yer alır.

***

Özellikle çocukluk döneminde yaşanan travmatik olaylar, beyindeki korku işleme mekanizmalarında hassasiyet yaratabilir, bu da stres unsurlarına karşı aşırı duyarlılığa yol açar. Anksiyete konusunda yapılan araştırmalar, çocuklukta ortaya çıkan kaygı bozukluklarında hem çevresel hem de genetik faktörlerin birlikte rol oynadığını göstermektedir.

***

Genel olarak yaygın anksiyete belirtileri şunlar olabilir: Gergin, huzursuz ve endişeli hissetme, kaygı ve korku duygusu, çarpıntı, ani terleme ve sıcak basması, el ve ayaklarda istemsiz titreme, odaklanmada zorluk, halsizlik ve hasta hissetme, karamsar düşünceler, korkuya yol açan gelecekteki olası tehdit dışında başka şeyleri düşünememe, nefes darlığı, uyku bozukluğu, baş ağrısı, mide bulantısı.

***

Yaygın anksiyete bozukluğu tedavi edilebilir bir ruh sağlığı sorunudur. İlk adım olarak, bir psikiyatrik değerlendirme yapılması gereklidir. Başvuru sırasında kapsamlı bir psikiyatrik değerlendirme yapılmasının yanı sıra, bu belirtilerin fiziksel bir hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemek amacıyla bazı incelemeler de gerekebilir. Tedavi sürecinde psikoterapi ve ilaç tedavisi gibi yöntemler uygulanabilir. Bu yöntemlerin bir arada veya tek başına uygulanması, tedavinin etkinliğini artırmaktadır. Kaynak: https://psikiyatri.org.tr/halka-yonelik/25/yaygin-anksiyete-bozuklugu