‘Kız Kulesi’ bugün yeniden açılıyor
İstanbul’un sembollerinden olan Kız Kulesi’nin restorasyon çalışmaları Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tamamlandı. 2 yıllık aranın ardından bu akşam yapılacak ışık ve ses gösterilerinin ardından Kız Kulesi kapılarını ziyaretçilerine açacak.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, 2. Mahmud dönemindeki
orijinal haline sadık kalınarak restore edilen ve yapıya sonradan eklenen ve
karakterine uygun olmayan eklentilerden arındırılan kule, 2 yıl aradan sonra
ziyarete açılacak.
Tarihi milattan önce 410 yılına kadar uzanan kulenin
yenileme çalışmaları, uluslararası restorasyon ilkeleri ışığında ve Prof. Dr.
Feridun Çılı, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve Ağa Han Mimarlık Ödülü sahibi mimar
Han Tümertekin'den oluşan bilim kurulunun rehberliğinde gerçekleştirildi.
2. MAHMUD DÖNEMİNDEKİ
ORİJİNAL HALİNE KAVUŞTU
Çalışmalar sırasında, zaman içerisinde kulenin geçirdiği
onarımlarda kullanılan beton ve çimento içeriğindeki tuzlar ve diğer
kimyasallar nedeniyle zarar gördüğü, taşıyıcı kolon ve kirişlerin birbirine
bağlı olmadığı anlaşılmıştı.
2. Mahmud dönemindeki orijinal haline kavuşan kulenin
restorasyon çalışmalarında, bugüne ulaşmış kaynaklardaki en çok bilgi ve
belgenin olduğu 18. yüzyıl sonu verileri kullanıldı. Bu bilgiler ışığında kule
ve kale bölümündeki özgün olmayan çatı ilaveleri kaldırılarak, özgün durumuna
getirildi.
Süreç boyunca kimyasal analizler, georadar görüntüleme
sistemleri, lazer tarayıcılar gibi teknolojilerle yapının statik sorunları
tespit edildi ve güçlendirme yöntemleri belirlendi. Georadar çalışmaları
sırasında içinde boşluk gözlemlenen özgün duvarların enjeksiyon yöntemiyle
güçlendirilmesi yapıldı.
Yapının tarihi beden duvarları, paslanmaz çelikten görünmez
gergilerle güçlendirildi ve kale bölümünün özgün duvarları ortaya çıkarıldı.
Balkon döşeme karkası üzerinde ahşap taşıyıcılarla duvar ve
kubbe aslına uygun olarak oluşturuldu. Duvarların ahşap kaplamaları tamamlandı
ve dekoratif ögelerin imalatı yapıldı. Kubbe özgün malzemesi olan kurşun ile
kaplanırken bakır alem ise konservasyon çalışmaları yapılarak altın varak ile
kaplandı. Özgün aleme zarar vermeden yanına yıldırımdan korunma amaçlı
paratoner yapıldı.
Yapılan çalışmalar sonucu ziyaretçilerin avluda bulunan
ahşap seğirdim terasında da dolaşarak merdivenlerden kuleye çıkabileceği ve
İstanbul'u diledikleri gibi izleyebilecekleri alanlar oluşturuldu. Tüm bu
çalışmalar sonucunda bugüne kadar İstanbulluların İstanbul'dan izlediği Kız
Kulesi, artık kuleden İstanbul'un izlendiği bir anıt müze olarak yoluna devam
edecek.
DEPREME KARŞI TÜM
ÖNLEMLER ALINDI
Aynı zamanda restorasyon çalışmaları sonucu, olası bir
deprem veya zemin hareketinde yapının zarar görmemesi için ada etrafına
çelik-beton bütünleşik kazıklar da yapıldı. Yapı çevresi betonarme destek
kirişleri ve donatılı saha betonarme döşemesiyle ada etrafındaki ana kayaca
ankre kazıklardan destek alarak güçlendirildi.
Kız Kulesi'nin sağlam bir şekilde gelecek kuşaklara
aktarılması için ada, ortalama 25 metre derinlikte 201 kazık ile çepeçevre
tahkim edildi, özellikle hakim dalganın yüksek olduğu kuzey, batı ve güney-batı
yönünde palyeli tahkimat ile dalga etkilerine karşı korunaklı hale getirildi.
Kule çevresindeki platform da tamamen yenilendi.
Tüm bu çalışmalara ilave olarak, kuleye giden temiz su hattı
elden geçirildi, enerji hatlarının yenilenmesi yapıldı. Eski durumda pis su
arıtma ünitesi ya da kanalizasyona erişim bulunmadığı için bununla ilgili yer
altı biyolojik arıtma sistemi de yapıldı.
Çevre düzenlemesi kapsamında ziyaretçilerin oturup
dinlenebileceği, aynı zamanda dalgalara karşı set oluşturan ve aydınlatma
cihazlarına sahip deniz ortamına dayanıklı prekast üniteler yerleştirildi.
Kulenin İstanbul'da yeniden bir cazibe merkezi haline
gelmesi de planlanıyor. Bu nedenle Kız Kulesi ve Galata Kulesi arasında
şiirlere ve hikayelere konu olan aşkı anlatan eşsiz bir ışık ve ses gösterisi
de tasarlandı. İlk gösteri kulenin ziyarete açılacağı 11 Mayıs'ta 21.00'de
yapılacak ve her akşam aynı saatte tekrar edilecek.
Kız Kulesi hakkında detaylı bilgiye, restorasyon
çalışmalarında gerçekleştirilen imalatlar ve elde edilen verilerle ilgili tüm
raporlara "www.kizkulesi.gov.tr" internet sitesi üzerinden
ulaşılabilir.
AA