HELİKOPTER EBEVEYNLİK (2)
Helikopter ebeveyn tutumu sergileyen anne babaların
beklentileri, niyetleri iyi olsa da, bu tutumun çocuklar üzerine olumsuz
etkileri olduğu görülmektedir. Çocukların problem çözme becerilerinin gelişimi
engellenmekte, yetişkinlik döneminde depresyona yatkınlık gelişimine zemin
hazırlamakta, kimlik ve özgüven gelişimi ile ilgili sorunlara neden olmakta,
bağımlı kişilik gelişimi neden olmakta, benlik saygısında düşüşe ya da narsist
kişilik gelişimine zemin hazırlamaktadır.
***
Helikopter ebeveynlerin çocuklarının, yaşamlarının ileriki
dönemlerinde diğer çocuklara oranla daha çok duygusal sorun yaşadığı
saptanmıştır (Kouros ve ark., 2017). Ayrıca helikopter ebeveynlerin
çocuklarının sosyal alanları incelendiğinde bu çocukların karar vermede
zorlandığı ve bireyselleşememe ile gelişen bağlanma sorunları yaşadıkları
gözlenmektedir (Farley ve Kim-Spoon, 2014). Bu tutumla yetiştirilmiş çocuklar
yaşıtlarına göre daha fazla depresyon, öfke, anksiyete sorunları ve
psikosomatik sorunlar yaşamaktadır (Fischer ve ark., 2007). Bunun yanı sıra, bu
çocuklar ebeveyninden ayrılamama ve böylece bağlanma sorunları, hayatları ile
ilgili durumlarda karar verememe ve seçim yapamama gibi sorunlarla
karşılaşmaktadır.
***
Helikopter ebeveynliğin okul öncesi dönemde stres ve kaygıya
neden olduğu, bunlara ek olarak çocukluk döneminde psikolojik sağlığı olumsuz
etkilediği, ergenlik döneminde yüksek anksiyete ve depresyona neden olabileceği
ve yetişkinlikte ise düşük özyeterlilik, düşük yaşam doyumu ve kötü psikolojik
sağlığa neden olabileceği literatürde belirtilmektedir (Yılmaz ve Büyükcebeci,
2019).
***
Değişen ve dönüşen dünyada ekonomik, politik, duygusal pek
çok faktörün de etkisiyle günümüzde çekirdek ailelerde ebeveynler çocuklarını
gözlemlemek, korumak kollamak adına çok daha fazla zaman harcamakta ve yaşanan
pek çok gelişme onları farkında olmadan helikopter ebeveyn tutumları
sergilemelerine sebep olmaktadır.
***
Helikopter ebeveynler çocuklarına olan bu yaklaşımları ile
aslında onları sorunlardan uzak tutmaya çalışsalar da temelde bu davranış
stilleri çocukları zorluklar karşısında savunmasız bırakabilmektedir. İyi
niyetli olarak yapıldığı düşünülse de bu tarz yaklaşımlar ilerleyen süreçlerde
çocukların yaşamlarında istenmeyen sonuçlarla karşılarına çıkabilmekte ve
gelişimleri üzerinde negatif etkiler yaratabilmektedir. Çocuk odaklı yaşamak,
çocukları için devamlı surette endişelenmek, onları pamuklara sarmak
ebeveynlerin de yaşamlarını kısıtlayan, yaşam kalitelerini düşüren bir etken
olarak karşılarına çıkabilir.
***
SON SÖZ
Ebeveyn olarak hem kendinize hem de çocuğunuza izin verin…
Bırakın çocuğunuz kendi kanatlarını kendisi güçlendirsin ve zamanı geldiğinde
yuvadan uçabilsin…