HAYALLERİN PEŞİNDE KOŞMAK

Milyonlarca yılda taşı yontabilmeyi öğrenen insanoğlu son yüzyılda çok büyük bir buluşa imzasını attı.  Oysaki 1899 yılında ABD Patent Dairesi Başkanı Charles Duell tarafından mucitlere, “İcat edilecek her şey icat edildi. Boşuna bizi büyük dosyalarınız ve cihazlarınızla oyalamayın" şeklinde telkinlerde bulunulmuştu. 

***

Özgürlükler ülkesi olarak tanımlanan ABD’de hayal kırıklığı yaratan bu telkinden sonra mucitler, “Bize icat edecek bir şey kalmadı” diye çalışmalarına son vermedi. Hayal kurmaya devam ettiler.  O tarihten bu yana neler neler icat edildi.  

***

Bizim çocukluk yıllarımızda televizyonda uzay yolu ve Kara Şimşek gibi diziler vardı. Uzay gemilerini ve konuşan arabaları o dizilerle görmüştük.  Sonra Terminatör filmiyle dünyayı ele geçirmeye çalışan robotları izledik. Şimdi yapay zekalardan bahsediyoruz.  Robotlarla savaşmasak da şaka yaptırmaya kadar geldik. 

***

Bundan 21 yıl önce 2002 yılı ocak ayında Antalya Life Dergisi’nin ilk sayısı için Rixos otellerinin patronu Fettah Tamince ile Belek’teki bir tesiste röportaj yapmıştım. O tarihte Fettah Tamince 29 yaşında bir gençti. Kendisini Antalya’da lise çağlarından tanıyordum. 1980’li yılların ortalarında Kale Kapısı’nda ya da Üçkapılar civarında turistlerle konuşurken gördüğüm bu genç, 2002 yılında bu kez İnşaat, turizm ve kuyum sektörlerinde şirketleri olan bir işadamı olarak karşımdaydı.  Sanırım kendisiyle o güne kadar ilk röportaj yapan kişi de bendim.

***

İş hayatına babasının Van’daki manifaturacı dükkanını süpürerek başladığını anlatmıştı. Antalya’ya gelince benim de tanıdığım dayısı Hacı Fehmi Yıldırımcan’ın halıcı dükkanında tezgahtarlık yaptığını,  sonra kendi işini kurduğunu ifade etmişti. Çocukluğunda Ağrı dağına çıkmayı hayal ettiğini söylemişti. İş hayatını da o dağın zirvesine çıkmaya çalışan o çocuğun hayalleri gibi görüyordu. Şaşırmıştım. Üstelik 2001 krizinden de büyüyerek çıktığını söylemişti.  O tarihte Rixos otellerinin hiçbiri daha ortada yoktu. İlkinin inşaatı Tekirova’da devam ediyordu.  Bunu anlattı. “Rixos ne demek” diye sordum.

***

Antalya’nın Aksu ilçesindeki Perge antik kentini kuran kahramanlardan biri diye yanıt verdi. Ben kendim Arkeoloji ve Sanat Tarihi Mezunu olduğum halde Rixos’u bilmiyordum. İlk kez Fettah Tamince’den o gün duyduğum Rixos ismini saat markası Rolex’e benzetmiştim.  Perge’nin o kahramanı Fettah Tamince sayesinde bugün dünyaca ünlü bir otel markası haline geldi.  Birçoğu Rixos’un yabancı bir ülkenin markası sanıyor. Özbe öz Antalya’nın markası.

***

O görüşmemizde Fettah Tamince benimle konuşurken bir taraftan da gelen telefonlarına yanıt veriyordu. Bir bakıyorsun Almanca, bir bakıyorsun Rusça konuşuyordu.  Sohbet sırasında sordum kendisine; “24 saat yetiyor mu size” diye. “Ben planlı yaşayan bir insanım. Ben hayatımı planlarım. İşime de aileme de hobilerime de vakit ayırırım. Planlı yaşayanlar zaman sorunu olmaz”  diye karşılık vermişti. Dilin öneminden bahsettikten sonra da önündeki laptopu gösterip, “Bu varsa dünyanın her yeri ofisiniz. Ben işlerimin çoğunu laptoptan yapıyorum” demişti. Akıllı telefonlar daha icat edilmemişti.

***

Bu röportajdan birkaç yıl sonra Turkcell’in Genel Müdürlüğü’nü yaptığı dönemde Antalya’da görüştüğüm Süreyya Ciliv anlatmıştı. “Elimde gördüğünüz bu telefonla yakında her işinizi yapabileceksiniz” demişti. Süreyya Ciliv’in anlattıkları da hayal gibiydi. Gerçekleşmesi mümkün görünmüyordu. Ama o anlatılanların hepsi gerçek oldu. Artık bankacılıktan vergi ödemelerine kadar birçok işimizi cep telefonundaki uygulamalarla gerçekleştirebiliyoruz.

***

Peki, bu icatların biz neresindeyiz? İcat edilmesi gereken her şey icat edildi mi? Bana göre her alanda daha yolun başındayız. Daha çok yolumuz var. İnsan doğuştan hayalperesttir. Belki de o nedenle çocukların hayal dünyaları çok kuvvetlidir.  Her şey insan beyninde başlar. Ama zamanla yani büyüdükçe hayal dünyamız zayıflar. Bunda toplumsal etkenler, hatta ülkelerin yönetim sisteminin de büyük etkisi vardır. Bizim de yeni bir şeyler icat edebilmemiz için hayal kurabilecek bir ortama sahip olmamız gerekiyor. Hayal gerçekleşmesi mümkün olmayan bir şey değildir.  Hayallerinin peşinde koşanlar asla kaybetmezler.