GERÇEKLİKLE YÜZLEŞMEK
ABD Dışişleri
Bakanlığı; 5 Mart 2024 tarihinde, Batı/NATO bloğunu ilgilendiren bir açıklamada
bulundu. Buna göre; Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Siyasi İşler Müsteşarı
Victoria Nuland’ın istifa edip, yerine vekaleten John Bass’in geçeceği
bildirildi. İstifa sonrası; dünya kamuoyunda yaşanan şok ve şaşkınlıkla
beraber, Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşı yakından takip eden devletlerin ve özellikle
de Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un peşisıra sert açıklamalarını da dikkate değer
buluyorum. Peki dünya kamuoyunu tek bir işlemiyle şaşkınlığa uğratan Victoria
Nuland kimdir?
***
Köken olarak Bessarabia’ya
ait Doğu Avrupa kökenli Musevi göçmenlerden olan Sherwin B. Nuland ve İngiliz
kökenli Rhona McKhann'in çocuğu olarak 1961 yılında dünyaya geldi. ABD’nin
Irak’ı işgali esnasında efektif şekilde görev alan Dışişleri Bakanı Dick
Cheney’in dış politika yardımcısı olarak görev alıyordu. Bir süre ABD’nin NATO
Büyükelçiliğini yaptıktan sonra, 2013 yılında Barack Obama’nın Avrupa ve
Avrasya ile İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı görevini aldı. Donald
Trump döneminde yaşanan boşluk sonrası ise Joe Biden’ın 2021 yılında ABD
başkanlığına gelişi ile tekrardan ABD’nin dış siyasetinde aktif görev almaya
başladı.
***
Ukrayna’nın;
Avrupa Birliği Ortalık Andlaşmasına dahil olmasını isteyen tarafta yer alarak,
2013’te yaşanan Yevromaydan olayı ve devamında gelen Viktor Yanukovic’in
istifasında hayli etkin rol oynadı. Aralık 2013’te protestoların olduğu noktaya
bizatihi gidip protestoculara destek de verdi.
***
Güçlü ve
neo-conservative taraflı olarak ABD siyasetinde yer alan bu figürün, birdenbire
istifasının altında Kasım 2024 tarihinde gerçekleşecek ABD seçimi ile alakalı
olduğu ve Ukrayna cephesinde yaşanan hayalkırıklığının yattığı muhakkak.
Yevromaydan olayları için kamuya açıklandığı kadarıyla 5 milyar dolar bütçenin
ayrıldığı ve nihayetinde total olarak 40 milyar dolara yaklaştığı bilinmekte.
FBI’in; Ukrayna için Dışişleri Bakanlığı ve CIA harcamalarının 200 milyar
doları bulduğu ile alakalı soruşturması sırasında istifa etmesi de Victoria
Nuland’ın kontrol ve müdahale ettiği bütçe sınırlarının amiyane tabirle sonsuz
olduğunu rahatlıkla gösteriyor.
***
Bu
harcamaların; Kasım 2024’te gerçekleşecek ABD Başkanlığı seçimi döneminde,
Batı/NATO bloğunun Ukrayna’da yaşadığı hayal kırıklığıyla beraber medyaya
sızması halinde, Avrasya özelinde birçok dengenin değişeceği ve hatta ABD ile
AB arasındaki görünmez ittifakın tamamen kopacağı tahmin edildiği için Victoria
Nuland’ın ivedilikle istifa ettiğini tahmin ediyorum.
***
Her ne kadar
bu işlem ABD özelinde anlaşılabilir gözükse de; Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un,
son günlerde birdenbire “Avrupa’nın güvenilirliği biter”, “tek hedefimiz, Rusya
bu savaşı kazanmamalı” , “tüm seçenekler mümkün, bunun tek sorumlusu Moskova
rejimidir” gibi kontrolsüz/agresif açıklamalarının Victoria Nuland’ın istifasıyla
bağlantılı olmadığını söylemek de pek mümkün değil. Nuland’a; Avrupa ve Avrasya
için bahşedilen sonsuz bütçeden Fransa’nın da bizatihi faydalandığı sorusu da
ister istemez akla geliyor.
***
Neo-Conservative
düşüncenin parlatıp pompaladığı insan hakları ve demokrasi gibi sihirli
kelimelerle; 2001’de Afganistan’a, 2003’te Irak’a giren blokların nelerle
karşılaştığı ve sonuçlarının ne olduğu tarihe geçti. Bu büyük yenilgiler
sonrası zedelenen “Dünya Jandarmalığı” için tekrar hamle yapmak isteyen bloğun,
aynı mantık fakat başka formullerle Yevromaydan’da gene o sihirli kelimelerle
devreye girdiği ve sonunda taraf olduğu Ukrayna devletini, ülke özelliğini
tamamen yitirmiş bir tüzel kişilik haline dönüştürdüğü artık kaçınılmaz bir
gerçek. Bu da 20 yıl boyunca zincirleme şekilde gerçekleşen ağır yenilgilerin, Dünya’da
artık tek gücün var olmadığını ve bunun da ister istemez başka sıcak çatışma
alanları yaratacağını gösteriyor.
***
Komplo
teorisi olarak atfedilen, ciddiye alınmayan bazı beynelmilel ihtimallerin, şu
an itibariyle kısık sesle itiraf etmenin herhangi bir anlamı olmadığı,
gerçekten kaçış olduğu kanaatini taşıyorum. Artık yüzleşmek belki de
hazırlanmak gerekiyor. 17.03.2024