Isparta’daki Eğirdir Gölü için tarımsal sulamada kısıtlama kararı verilirken, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Bilim Danışmanı (TTKD) Dr. Erol Kesici, bu kararın belirli açılardan fayda sağlayabileceğini ancak temel sorunları çözmeyeceğini savundu. Kesici, “Eğirdir Gölü’nün son 60 yıllık hidrolojik dengesine baktığımız zaman su bütçesi devamlı negatif durumdadır. Burada gölün suyunun korunamadığını görmekteyiz” dedi.
Türkiye'nin yedi renkli gölü olarak bilinen Eğirdir Gölü'nde son yıllarda kirlilik ve kuraklık nedeniyle ciddi boyutlarda su kaybı yaşanıyor. Yaşanan su kayıpları göldeki çekilmelerle gözle görülür şekilde artıyor. Devlet Su İşleri(DSİ) 18. Bölge Müdürlüğü tarafından 2020 yılının Aralık ayında yapılan ölçümde su kodu 915.55 olarak belirlenmişti. Bu rakam göldeki son 60 yılın en düşük seviyesine sahip Aralık ayı olarak kayıtlara geçti. Kış ve ilkbahar mevsiminde de beklenen yağışların gelmemesi, göldeki durumu daha da kritik hale getirdi. Gölün minimum su kodu 914.62 metre olarak bilinirken, bu seviyeye ulaşması durumunda su alımlarının tamamen durdurulması gerekiyor.
TARIM ARAZİSİ SULAMASINDA ‘KISITLAMA KARARI’
Eğirdir Gölü’nde yaşanan kuraklık ve kirlilik nedeniyle su kayıplarının artması üzerine DSİ. 18. Bölge Müdürlüğü sulama sezonunun başladığı bu günlerde önemli bir kararı duyurdu. Alınan karara göre Eğirdir Gölü’nden tarım arazisi sulaması için kısıtlı oranda su verilecek. Verilecek olan su miktarını yine bölge müdürlüğü belirleyecek.
SU İSTEK FORMUYLA SU VERİLECEK
Alınan bu kararı bölgedeki sulama birlikleri de üyelerine bildirdi. Gelendost Sulama Birliği’nden yapılan açıklamada, “Isparta ili Eğirdir Göl havzasında yaşanan kuraklık nedeniyle DSİ. 18. Bölge Müdürlüğü tarafından 2021 yılı sulama döneminde uygulanmak üzere kısıtlı sulama programı çalışmaları başlatılmıştır. Sezon boyu eşit ve adil su dağıtılabilmesi için birlik personellerine sezon boyunca su istek formu verilecektir” denildi.
“GÖLÜN SUYUNUN KORUNAMADIĞINI GÖRMEKTEYİZ”
Eğirdir Gölü’yle ilgili alınan kısıtlı sulama kararını değerlendiren Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Bilim Danışmanı (TTKD) Dr. Erol Kesici, gölün ülkenin en önemli tatlı su kaynaklarından biri olduğunu belirterek, öncelikli amacının içme su kaynağı olması gerektiğini kaydetti. Göldeki en önemli faktörün su seviyesinin korunması olduğuna değinen Dr. Kesici, “Son yıllarda artan kuraklık ve son 20 yıl içerisinde göldeki giderek azalan su seviyesi gölde ciddi sorunları meydana getirmiştir. Örneğin Eğirdir Gölü’nün son 60 yıllık hidrolojik dengesine baktığımız zaman su bütçesi devamlı negatif durumdadır. Burada gölün suyunun korunamadığını görmekteyiz” dedi.
“GÖL ÇEVRESİNDEKİ ÜRETİMİN SINIRLANDIRILMASI GEREKECEKTİR”
Göldeki su seviyesinin azalmasının ciddi durumları ortaya çıkardığına değinen Kesici, tarım arazilerinin sulanmasıyla ilgili alınan kısıtlama kararının belirli açılardan faydalı olabileceğini söyledi. Kesici, “Ama daha önce yapılması gerekenlerin başında göldeki hidrolojik su dengesinin korunması gerekirdi. Eğirdir Gölü’ne baraj muamelesi yaptığınız zaman gölün doğallık özelliği kaybolmakta, bu da son 30 yılda gölde biyolojik çeşitlilik açısından büyük kayıplar meydana gelmiştir. Gölün yaşayabilmesi gölün su seviyesine bağlıdır. Kısıtlamaları meydana getirmek elbette çözüm ama çiftçilerin bu konuda çok iyi bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Yakında yağmur yağar gölün su seviyesi artar şeklindeki yaklaşımlar yanlıştır. Göl çevresindeki üretimin sınırlandırılması gerekecektir. Belli zamana kadar aşırı su isteyen meyve ve bitki üretimine son verilmesi gerekecektir” diye konuştu.
“GÖLDEKİ SORUNLAR BİTMEYECEKTİR”
Suyun kullanımıyla ilgili bireysel sorumlulukların geliştirilmesi ve çiftçi ile üreticilerin bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Erol Kesici, vahşi sulamanın devam ettiği sürece göldeki sorunların bitmeyeceğini savundu. Kesici, ileriki yıllarda kuraklığın devam etmesi durumunda suya olan talebin daha da artacağına dikkat çekti.
“SULAMA BİRLİKLERİ İYİ HESAPLAMALAR YAPMALIDIRLAR”
Kesici, gölden su alımıyla ilgili popülist yaklaşımlardan vazgeçilmesi gerektiğini belirtti. Bu konuda sulama birliklerine göreler düştüğünü ifade eden Dr. Erol Kesici, “Sulama birlikleri göldeki su kullanımıyla ilgili hesaplamaları ve yönetimi çok iyi yapması gerekir. Belediyelerin gölün kıyısındaki işgallere son vermesi gerekir. Örneğin gölün kuzey kısmında çok geniş alanların kuruması sonucu buraların tarım alanı haline dönüştürülmesi göle vurulan en büyük tehlikedir. Bu da kirliliğin artmasına neden olmaktadır” dedi.
“DAMLAMA SULAMA SİSTEMİNE GEÇİLMESİ GEREKİR”
Dr. Kesici, şunları kaydetti:
“Eğirdir Gölü’nden Kovada kanalı vasıtasıyla su verilmesi mutlak koşuldur. Ama bu suyun tarımda kullanılması gerekir, hidrolojik santrallere verilmemesi gerekir. Ama bölgede kullanılan suyun damlama sulama sistemine geçilerek kullanılması gerekir. Her ne kadar damlama sulama var ise de üretimin şekli, eski ağaçların olması, suya talebin artması sonucu havzada halen salma sulama sistemiyle tarım yapılmaktadır.
“ORTALAMA SU SEVİYESİ 14 METREDEN 4 METRELERE DÜŞMÜŞTÜR”
Göle giren su miktarından aşırı miktarda su verilmemesi gerekir. Dünden bugüne yaşananlar budur. Göle bir birim su giriyorsa son 60 yılda 1-5 birim artarak su miktarı verilmiştir. Gölün ortalama su seviyesi 14 metreden 4 metrelere düşmüştür. Mayıs ayında Eğirdir Gölü’nün su seviyesinin doğal göl olarak 13 metre olması gerekirken, şu anda su seviyesi 7-8 metreyi bulmamaktadır. Bunun nedenlerinden birisi de gölün dibinde aşırı şekilde çamur birikimi vardır. Suyu akılcı kullanmamız gerekir. Gelecek kuşaklara bırakabilecek en önemli şey temiz su, temiz gıda ve yaşanabilecek doğa olmalıdır.”
İHA
İklim değişikliğinin tarım üzerine etkilerini ve alınması gereken önlemleri anlatan Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Orhan Özçatalbaş, “Geçtiğimiz 5 yıl içerisinde Türkiye tarım sigortaları kapsamında çeşitli tehditlere karşı üreticilere hükümet 10 milyar liralık bir ödeme yaptı. Ürününü garanti altına almak isteyenlerin tarım sigortası mutlaka yaptırması gerekiyor” dedi.
Türkiye’de ve dünya genelinde iklim değişikliğinin tarımsal üretimi ciddi şekilde etkilediğini belirten Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Orhan Özçatalbaş, iklim değişikliğinin Akdeniz Havzası’nı fazlasıyla etkilendiğini vurguladı. Özçatalbaş, “1 ile 4 santigrat derecelik bir artış söz konusu. Ancak 1 santigrat derecelik artış bile tarımsal faaliyetlerde önemli sınırlamalara yol açabiliyor” dedi.
Türkiye'den 114 ülkeye yılın 9 ayında 1 milyar 160 milyon dolarlık meyve ihracatı yapıldı.
Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumunun (TUİK) açıkladığı Ağustos ayı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi'ni (Tarım-GFE) değerlendirdi. Tarım-GFE'nin Ağustos ayında aylık yüzde 1.39 ilan edildiğini belirten Çandır, “Bu rakam, endeksin ölçülmeye başladığı 2015 yılından itibaren Ağustos ayları ortalamasının (2.00) yaklaşık yüzde 30 altında olmuştur. Uzun bir aradan sonra ilk defa ortalamanın altında bir aylık tarımsal girdi fiyat endeksi düşüşü ilan edilmiştir” dedi.
Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (BATEM) Müdürü Abdullah Ünlü Toprağın Sesi programının konuğu oldu. Müdür Ünlü kurum olarak sektör ve paydaşlara öncülük etmeyi amaçladıklarını söyledi.
Türkiye'nin tohumculuk sektöründe önemli bir yere sahip olduğunu vurgulayan Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Orhan Özçatalbaş, “Türkiye’nin, tohumculuk sektöründe dışarıya bağımlı bir ülke olmadığını belirterek, aksine ihraç eden bir ülke olduğunu vurguladı.
Çevre Mühendisleri Odası Antalya Şubesi, Antalya, Isparta ve Burdur illerinde Şubat-Nisan dönemi özelinde ciddi kuraklık belirtileri gözlemlendiğini belirerek, kuraklık durumuna karşı alınması gereken önlemleri aktardı. Şube, yağışlarda geçen yılın Nisan ayına göre yüzde 70 azalma yaşandığını vurguladı.
Tarım ve Orman Bakanlığı Tayvan'a nitrofuranlı yumurta gönderildiği iddialarını araştırmak üzere inceleme başlatıldığı açıkladı.
Antalya’da 20 dönüm örtü altı alanda yıllık 50 bin paket tohum üretimi yapan Ziraat Yüksek Mühendisi Ali Uzun, 7 türde 50 çeşit tohumu 16 ülkeye ihraç ediyor. Uzun, “Antalya’da ilerleyen yıllarda seralarda belki de yemek için domates üretilmeyecek. Tamamen tohumluk üretilecek. Çünkü biz tohumluk ürettiğimiz zaman birim alandan 10 katı daha fazla kazanabiliriz. Bunu bugün günümüzde Hindistan başarmış durumda. Sektörümüze teşvik alabilirsek hem istihdama katkıda bulunuruz hem de ülkemizin ihracatına katkıda bulunuruz” dedi.
Antalya’nın Serik ilçesinde sabahın erken saatlerinde seraya giren kadınların mavi yemiş (blueberry) mesaisi başladı. Saksılardan tek tek toplanan mavi yemişlerin 125 gramı 45 liradan alıcı buluyor.
