Çandır’dan 2023 uyarısı
Antalya Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Ali Çandır, 2023’ün hem küresel ölçekte, hem de Türkiye ve Antalya için sıra dışı bir yıl olacağını söyleyerek, “Risk iştahının azaldığı, ticaretin zorlandığı ve ekonomilerin ivme kaybettiği bir yıl bizleri beklemektedir” diye uyardı.
Antalya Ticaret Borsası'nın 2022 yılı Aralık ayı meclis
toplantısı Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci, Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır,
yönetim kurulu ve meclis üyelerinin katılımıyla yapıldı. Tarım sektörü başta
olmak üzere kent gündemine ilişkin değerlendirmeler yapılan toplantıda ATB
Başkanı Ali Çandır, açıklamada bulundu. ATB'nin 2023 yılı bütçesi de, geçen
yıla göre yüzde 61'lik artışla 25 milyon TL olarak kabul edildi.
AFET OLAYLARI ARTTI
Aşırı yağışlar sonrası Kumluca, Finike ve Demre'de meydana
gelen sel afetine dikkati çeken Ali Çandır, bölgede, özelliklede tarımda
zararlara neden olduğunu belirterek, “Son dönemde iklim değişikliğine bağlı
hortum ve sel gibi afet olaylarının arttığını gözlemliyoruz. Artan sel
afetlerini ve afetler sonrası oluşan maliyetleri önlemenin yolu, bilgiye dayalı
kamusal altyapı hamlesinden geçmektedir. Kamunun altyapıda yapacağı yatırımlar,
afetlerin olumsuz etkisini azaltacaktır" dedi.
ANTALYA'NIN 2022 PERFORMANSI
Antalya'nın, 2022'yi ülke ortalamasının üzerinde bir
performansla geçirdiğini söyleyen Çandır, turizm odaklı hizmet sektörünün, bu
gelişmede önemli rol oynadığını kaydetti. Çandır, “Tarım ve ticaret sektörleri
ise reel olarak 2021'in gerisinde kaldı. Üretim miktarlarında artışlar olsa
bile fiyat- maliyet ilişkisi üretici ve ticaret erbaplarının aleyhine çalıştı.
Üretim ve ticarette bizleri en çok zorlayan konulardan biri krediye erişim
oldu. Antalya'da kredi kullanımındaki ortalama artış, ülkemiz genelinin altında
kaldı. Özellikle öz sermaye zafiyeti bulunan işletmelerin faaliyetleri zorunlu
olarak sınırlandı. Geçtiğimiz günlerde açıklanan 200 milyar liralık yeni Kredi
Garanti Fonu (KGF) kredisini, 2023 yılı için olumlu bir gelişme olarak değerlendiriyoruz"
diye konuştu.
TARIMDA ÜRETİM MİKTARI ARTTI
Kent tarımının, 2022'de üretim miktarı olarak 2021'den daha
iyi bir yıl geçirdiğini belirten Çandır, maliyetlerin aşırı artışına karşılık
fiyatlarda benzer bir artış olmayınca, miktardaki artışa uygun bir kazanç
sağlanamadığını dile getirdi. Bu durumun, tarımsal girdi fiyatlarıyla, tarımsal
üretici fiyatları arasındaki aleyhe açılan makastan da görüldüğünü anlatan
Çandır, “Tarımsal ihracat rakamlarımız da mütevazi artışlar kaydetti. Bu durum
sadece ekonomik nedenlerden olmadı, ekonomi dışı faktörler de burada etkili
oldu" dedi.
YENİ YIL UYARISI
2023'ün hem küresel, hem de Türkiye ve Antalya için sıra
dışı bir yıl olacağına dikkat çeken Çandır, şöyle konuştu:
"Risk iştahının azaldığı, ticaretin zorlandığı ve
ekonomilerin ivme kaybettiği bir yıl bizleri beklemektedir. Tüm bu öngörülere
rağmen Antalya'nın turizm, ticaret ve tarımsal gücü, bizleri ortalama üzerinde
bir performans göstermeye yönlendirmektedir. 2023, her şeyden önce
Cumhuriyetimizin 100'üncü yılıdır. Asırlık Cumhuriyetimizi gelecek
nesillerimize zengin ve çağdaş bir düzeyde teslim etme azmimiz asla
değişmeyecektir."
PRİM VE VERGİ YÜKÜ TALEBİ
Artan girdi maliyetleri, asgari ücret üzerindeki prim ve
vergi yüklerinin, tarım sektörünü diğer sektörlere oranla ilave olarak
zorlayacağını söyleyen Çandır, tarım sektöründeki iş gücü probleminin
azaltılması, kırdan kente göçün engellenmesi ve üretimin arttırılması
gerektiğini söyledi. Çandır, şu talepleri sıraladı:
“İşçi ve işveren tarafından ödenen SGK ve BAĞ-KUR primleri
ile vergilerin maliyetlerinin en az yüzde 75'inin kamu tarafından
karşılanmasını talep ediyoruz. Kamunun bu maliyete katlanması durumunda tarımda
kendi adına ya da başkası adına, sürekli veya dönemsel çalışan kayıtlılık oranı
hızla artacaktır. Hatta devlet bu durumdan daha karlı çıkacak ve kısa sürede
şimdikinden daha fazla gelir elde edecektir."
MUZ ÜRETİMİ SUSAMI OLUMSUZ ETKİLİYOR
Sektörel analiz toplantılarına da değinen Ali Çandır, susam
üretiminin azalması ve ticaretindeki sorunlar ve önerileri gündeme getirdi.
Susam üretimi için teşvik ve desteklerin yetersiz olduğunu dile getiren Çandır,
muz üretimine verilen teşvik ve kredilerin susam üretimini olumsuz etkilediğini
kaydetti. Susam ekilen alanların imara açılmasının sorun olduğunu ifade eden
Çandır, artan olumsuz iklim koşulları ile orman yangınlarının etkisi ve muz
seralarından kaynaklı bitki gelişimin olumsuz etkilenmesi sonucu rekolte düşüşü
yaşandığını açıkladı. Susam mamullerindeki taklit ve tağşişin ürünlerin imajına
verdiği zararın tüketimi olumsuz etkilemesine de değinen Çandır, bu konuda
sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin hazırlanan raporun, ilgili kurumlarla
paylaşıldığı ve susamdaki sorunların takipçisi olacağını da söyledi.
DHA