BORDERLİNE (SINIR) KİŞİLİK BOZUKLUĞU (2)
Borderline kişilik bozukluğunun başlıca nedenleri:
• Genetik
Faktörler: Ebeveyn ya da yakın aile üyeleri arasında bu bozukluğun olduğu
bireylerde borderline görülme olasılığı 5 kat daha fazladır.
• Psikososyal
Faktörler: Araştırmalar borderline kişilik bozukluğu olan bireylerin yüzde
75’inde çocukluk dönemlerinde taciz ve cinsel istismar, duygusal ihmal,
çocukluk dönemi olumsuz yaşantılar gibi travmatik olayların etkili olduğunu
bulmuştur.
• Biyolojik
Faktörler: Çalışmalar, borderline kişilik bozukluğu olan kişilerin, beyinde
özellikle implusları ve duygusal düzenlemeleri kontrol eden alanlarda yapısal
ve fonksiyonel değişkenlikler olduğunu göstermiştir.
Borderline kişilik bozukluğunun risk faktörleri:
• Genetik
yatkınlık (ailede borderline kişilik bozukluğu öyküsü),
• Aile içi
şiddet ve aile üyelerinde kriminal bir öykünün varlığı,
• Uygunsuz
ebeveyn davranışı ve tutumları,
• Doğumdaki
risk faktörleri (düşük doğum ağırlığı, perinatal komplikasyonlar vb.)
• Birinci
dereceden akrabalarda psikiyatrik bozuklukların (kaygı bozuklukları, depresyon
ve intihar eğilimi) bulunması,
• Çocukluk
dönemi ihmal ve istismar yaşantıları
Borderline kişilik bozukluğu için belirlenmiş bazı tanı
kriterleri olmakla beraber doğru tanı ancak bir ruh sağlığı profesyoneli
tarafından konulabilir. Borderline kişilik bozukluğu, bir profesyonel
tarafından teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi gereken kişilik bozukluğudur.
Borderline kişilik bozukluğu tedavisi, bireyin durumu ve
hastalığın düzeyine göre belirlenmektedir. Diğer kişilik bozukluklarında olduğu
gibi, tedavi uzun sürelidir. Genellikle haftada iki ya da daha fazla
aralıklarla düzenlenen psikoterapi önerilemektedir.
Borderline kişilik bozukluğunda uygulanabilecek en etkin
tedavi yöntemi psikoterapidir. Semptomları hafifletmek için psikoterapi ilk
basamak olarak görülmektedir. Bu bağlamda Diyalektik Davranışçı Terapi (DBT),
Şema Odaklı Terapi, Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT), EMDR Terapisi, Bilişsel
Davranışçı Terapi (BDT) ve Psikodinamik Terapi gibi çeşitli psikoterapilerin
etkili olduğu görülmüştür.
Borderline kişilik bozukluğunun belirtileri kısa süreli
olmaktan ziyade yaşam boyu sürme eğiliminde olduğu için de tedavisi zorlu bir
süreçtir. Tedavide erken çocukluk dönemi, travmatik anılar, aile ilişkileri
çalışılmaktadır.